PROFILPELAJAR.COM

Pałac Wiatrów
Hawa Mahal
हवा महल
	; Fasada Pałacu Wiatrów od wschodu
Państwo	Indie
Miejscowość	Jaipur
Styl architektoniczny	architektura radźputów
Architekt	Lal Chand Ustad
Wysokość całkowita	15 m
Ukończenie budowy	1799
Pierwszy właściciel	Sawai Pratap Singh
	Położenie na mapie Radżastanu Pałac Wiatrów; Hawa Mahal
	Położenie na mapie Indii Pałac Wiatrów; Hawa Mahal
	26°55′26″N 75°49′35″E/26,923889 75,826389
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Pałac Wiatrów

Pałac Wiatrów, także Hawa Mahal (hindi हवा महल havā mahal) – pałac w Jaipurze, wzniesiony w 1799 roku z inicjatywy maharadży Sawai Pratapa Singha (1778–1803), doskonały przykład architektury radźputów. Budowla z czerwonego piaskowca z monumentalną fasadą stanęła przy jednej z głównych ulic Jaipuru, aby umożliwić damom dworu obserwowanie życia codziennego miasta – w fasadzie budowli znajdują się 953 małe zabudowane transenną balkony tzw. dżarokh.

W budynku mieści się Muzeum Archeologiczne z kolekcją rzeźb i wyrobów lokalnego rzemiosła. Najstarsze eksponaty pochodzą z II wieku p.n.e.

Nazwa

Nazwa Pałac Wiatrów została nadana budowli z uwagi na jej lekką konstrukcję i panującą we wnętrzach lekką, chłodną „bryzę”^[1]^[2]^[3].

Historia

Pałac został wzniesiony w 1799 roku z inicjatywy maharadży Sawai Pratapa Singha, panującego w latach 1778–1803, patrona literatury, sztuki i architektury^[4]. Pratapa Singh dedykował pałac Krysznie, stąd fasada budowli przypomina kształtem mukut – koronę Kryszny^[2]^[5]. Projekt wykonał Lal Chand Ustad^[4]. Budowla stanęła w południowo-wschodnim rogu kompleksu pałacowego maharadży sarahad^[4].

Nie zachowały się żadne dokumenty odnośnie do oryginalnego przeznaczenia pałacu^[2]. Pałac został zbudowany w okresie, kiedy restrykcyjnie przestrzegano praktyki purdah – uniemożliwiania publicznej obserwacji kobiet^[2]. Stąd powszechne przekonanie, że budowla stanęła by umożliwić damom dworu obserwowanie z ukrycia życia codziennego miasta^[1]^[6]^[2].

Z pałacu roztacza się widok na Jantar Mantar – średniowieczne obserwatorium i na cały Jaipur^[2].

Architektura

Powstały z czerwonego piaskowca pałac to struktura okalająca dwa dziedzińce z monumentalną fasadą w części wschodniej^[4]. Pięciopiętrowa fasada z 953 małymi, zabudowanymi transenną balkonami tzw. dżarokhami przypomina ul^[4]^[7]. Dekoracyjna fasada bazuje na powtarzanym w pionie i w poziomie motywie trzech dżarokh złożonych z trzech elementów – większego oflankowanego dwoma mniejszymi^[4]. Trzy piętra zdobione w ten sposób nakryte są dwoma piętrami wieńczącymi budowlę^[4]. Czwarte piętro powtarza motyw potrójnych dżarokh o zmiennej wysokości, by utworzyć zwieńczenie^[4]. Ostatnie, piąte piętro dźwiga dach bangaldar^[4]. Wszystkie piętra są wąskie, mieszcząc jedno pomieszczenie^[4], a ściany budowli mają jedynie 20 cm grubości^[5].

Przypisy

↑ ^a ^b Mark M. Jarzombek, Vikramaditya Prakash: A Global History of Architecture. John Wiley & Sons, 2011. ISBN 978-0-470-90248-6. [dostęp 2015-01-25]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Renu Saran: Monuments of India. Diamond Pocket Books Pvt Ltd, 2014. ISBN 978-93-5165-298-4. [dostęp 2015-01-25]. (ang.).
↑ Giles Henry Rupert: Jaipur Nama: Tales from the Pink City. Penguin Books India, 2006, s. 68–69. ISBN 978-0-14-400100-2. [dostęp 2015-01-25]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j Vibhuti Sachdev, Giles Henry Rupert Tillotson: Building Jaipur: The Making of an Indian City. Reaktion Books, 2002, s. 71–72. ISBN 978-1-86189-137-2. [dostęp 2015-01-25]. (ang.).
↑ ^a ^b Anuradha Chaturvedi, Dharmendar Kanwar, Ranjana Sengupta: DK Eyewitness Travel Guide: Delhi, Agra & Jaipur. Dorling Kindersley Ltd, 2013, s. 186. ISBN 978-1-4093-3587-0. [dostęp 2015-01-25]. (ang.).
↑ Manohar Sajnani: Encyclopaedia of Tourism Resources in India, Volume 1. Gyan Publishing House, 2001, s. 287. ISBN 978-81-7835-017-2. [dostęp 2015-01-25]. (ang.).
↑ iloveIndia.com: Hawa Mahal. [dostęp 2015-01-25]. (ang.).