Płyta pilśniowa – wyrób z drewna w postaci płyty wykonanej z rozwłóknionej tkanki drzewnej przez spilśnienie jej i uformowanie w odpowiedniej temperaturze i pod (normalnym lub zwiększonym) ciśnieniem. Naturalne właściwości adhezyjne zwiększa się przez dodanie kleju syntetycznego. Włókna ułożone są różnokierunkowo, co zapewnia płycie wyrównanie cech jakościowo-wytrzymałościowych niezależnie od kierunku działania obciążeń. Wskutek dużego nacisku i wysokiej temperatury prasowania struktura płyty jest silnie zwarta. Produkuje się je o różnych grubościach poczynając od 1,5 mm, zastosowanie znajdują głównie w meblarstwie i budownictwie.
Surowiec
Surowcem do wyrobu płyt jest drewno w postaci odpadów drzewnych: odpady połuszczarskie, zrzyny tartaczne, przesortowana strużka – wiórki poeksploatacyjne. Stosuje się również cienkie żerdzie i drobnicę użytkową.
Na płyty pilśniowe używa się korowane drewno wszystkich gatunków: drewno białe – wierzba, topola, świerk o jasnych i czystych włóknach, dające płyty wyższej jakości i lepszym wyglądzie handlowym.
Technologie wytwarzania
Wyróżnia się zasadniczo dwie technologie wytwarzania płyt: suchą i mokrą.
rozwłóknianie (defibratory, dodaje się 1-1,5% parafiny lub środków hydrofobowych, czas przebywania zrębków w podgrzewaczu 3-6 min., ciśnienie 0,8-1 MPa temperatura 175-193 °C);
zaklejanie masy włókien;
suszenie włókien (w suszarkach dwustopniowych, suszenie prowadzi się do wilgotności 6-12%, temp. na wlocie ok. 300 °C na wylocie 90 °C);
magazynowanie masy;
formowanie kobierca;
prasowanie wstępne;
prasowanie właściwe;
chłodzenie płyt;
formatowanie płyt;
szlifowanie.
Metoda mokra:
składowanie surowca;
rozdrabnianie;
rozwłóknianie;
domielanie;
zaklejanie;
formatyzowanie i odwadnianie;
suszenie (P – płyty porowate), prasowanie (T – płyty twarde);
formatyzowanie (P), hartowanie(T);
składowanie(P), nawilżanie(T);
formatyzowanie(T);
składowanie(T).
Podział płyt
Płyty ze względu na właściwości i przeznaczenie dzieli się na:
Porowate – podczas klejenia, płyty poddane są tylko podwyższonej temperaturze (bez podniesionego ciśnienia), otrzymany materiał jest porowaty i miękki. Płyty używane są głównie do izolacji akustycznych i cieplnych, w miejscach nie narażonych na działanie wilgoci. Grubość płyt wynosi 9,5-25 mm.
Twarde – podczas klejenia poddane są obróbce termicznej pod ciśnieniem. Używane są do robót stolarskich jako okładziny np. skrzydeł drzwiowych. Płyty te mają grubość od 2,4 do 6,4 mm.
Bardzo twarde – proces produkcji przebiega analogicznie jak płyt twardych. Płyty dodatkowo nasączane są olejem lub żywicami albo mają wierzchnią warstwę pokrytą emalią. Przeznaczone są do robót stolarskich.