Osiedle Rusa – osiedle mieszkaniowe i zarazem jednostka obszarowa Systemu Informacji Miejskiej (SIM)[1], wchodząca w skład większej jednostki obszarowej Chartowo, leżące na terenie jednostki pomocniczejOsiedle Chartowo, w Poznaniu. Cechą charakterystyczną tego osiedla są trzy bloki, jedne z najwyższych budynków w Poznaniu oraz dwa podłużne bloki 11-kondygnacyjne, w tym pod numerem 121-138 najdłuższy budynek w Poznaniu i Wielkopolsce (437 metrów, 828 mieszkań, 1652 mieszkańców[2]) znajdujący się naprzeciw centrum handlowego M1, poznańskiego browaru i szpitala przy ulicy Szwajcarskiej. Położone jest blisko Jeziora Maltańskiego. Liczbę mieszkańców szacuje się[kto?] na około 10 000.
Toponimia
Nazwa osiedla powstała od imienia Rusa, legendarnego protoplasty Rusinów. Rus był bratem Lecha i Czecha, od których imion pochodzą nazwy sąsiednich osiedli.
Historia
Teren budowy planowanego osiedla został przekazany generalnemu wykonawcy dnia 16 czerwca1976 roku, zaś pod koniec 1976 roku rozpoczęto budowę ciągów kanalizacyjnych: sanitarnych, deszczowych i drenażowych. Uzbrojenie terenu wykonywano etapami, z uwagi na przeszkody (m.in. gospodarstwo rolne w miejscu obecnych budynków 16-kondygnacyjnych).
Łącznie zaprojektowano 13 budynków 5-kondygnacyjnych, 2 budynki 11-kondygnacyjne, 3 budynki 18-kondygnacyjne, o łącznej liczbie 2768 mieszkań, 9831 izb mieszkalnych dla około 10 160 mieszkańców.
W marcu 1977 roku wykopami pod blok nr 101-114 rozpoczęto budowę Osiedla Rusa, pod roboczą nazwą B, z podziałem na zadania B-1 (część zachodnia) i B-2 (część wschodnia). Budynki budowane były według nowego normatywu w systemie „Rataje-76”, z segmentów S-10 i S-11 (budynki 5-kondygnacyjne), S-12 i S-13 (budynki 11-kondygnacyjne).
Stan budynków na osiedlu według pierwotnego projektu przedstawia się następująco:
numer roboczy budynku
numer adresowy
liczba kondygnacji
początek budowy
ukończono
mieszkań / wejście
wejść
mieszkań / kondygnację
razem mieszkań
uwagi
1
15-22
5
10
8
2
80
2
49-52
5
10
4
2
40
3
43-48
5
10
6
2
60
Rusa 43/2 – koncentrator wyniesiony CSAD centrali ul. Piłsudskiego (TP S.A.)[a]
4
23-30
5
10
8
2
80
5
31-34
5
10
4
2
40
6
35-42
5
10
8
2
80
7
62-71
5
1978
10
10
2
100
8
72-75
5
1977
10
4
2
40
9
76-85
5
1977
10
10
2
100
10
86-95
5
1977
10
10
2
100
11
96-100
5
marzec 1977
10
5
2
50
12
115-119
5
1977
10
5
2
50
nieoznaczony na mapach numerem zadania
13
101-114
5
marzec 1977
1977
10
14
2
140
pierwszy budynek na Osiedlu Rusa
14
121-138
11
(1982)
44
18
4
792
Najdłuższy budynek w Poznaniu (435m); W Kronice Miasta Poznania budynek ma numery 125-138
niezrealizowana stacja obsługi samochodów ze stacją paliw (690m²)
plan
2768
RAZEM
2785
rozbieżność z danymi planowanymi wynika z niejednorodności numeracji wewnątrz klatki schodowej m.in. w blokach 11-kondygnacyjnych, przeznaczania lokali mieszkalnych na przedszkola, itp.
Budowę Osiedla Rusa relacjonowała Kronika Miasta Poznania w ramach Kroniki budowy Nowej Dzielnicy Mieszkaniowej „Rataje” (do sprawozdania z roku 1977)[3].
W późniejszych latach na terenie osiedla powstały także inne budynki mieszkalne:
W roku 2011 rozpoczęto budowę trasy tramwajowej łączącej dawną pętlę Osiedle Lecha z projektowaną zajezdnią na Franowie. Projekt trasy zgodny jest z projektem opracowanym jeszcze w latach 70. XX wieku. Zgodnie z nim trasa przebiega w tunelu w południowej części osiedla wzdłuż ul. Piaśnickiej. Trasę otwarto 11 sierpnia 2012.
Obiekty na osiedlu
w północnej części osiedla, wzdłuż ul. Kurlandzkiej znajduje się skanalizowana rzeka Chartynia,
do czasu budowy trasy tramwajowej na Franowo na pasie zieleni między blokami a ul. Piaśnicką rosły drzewa owocowe (pozostałości sadów),
na najwyższych budynkach osiedla usytuowane były neony z jego nazwą. W latach 80. dość często obserwowano tam awarie doprowadzające do wyświetlania napisu „Osiedle USA”[9][10].