Nazwa ich pochodzi od mitycznego Cyklopa, ponieważ posiadają one jedno duże oko. Ciało długości od 0,5 do 5 mm składa się z głowotułowia i segmentowanego odwłoka. Na głowie posiada oko naupliusowe i 2 pary czułków 8-17 członowe, które są narządem ruchu. Poruszają się skokowo poprzez uderzenia czułków, nie posiadają serca. Na tułowiu występuje 5 par dwu gałęziastych odnóży zakończonych szczecinkami. Odwłok kończy się widełkami. Samice noszą dwa pakiety jaj umieszczone w symetrycznie położonych workach. Oczliki występują w dużych ilościach w planktonie, są pokarmem dla ryb (głównie narybku).
Preferują wody stojące, płycizny przy brzegach rzek, zarośnięte zbiorniki wodne, można je licznie spotkać nawet w długo niewysychających kałużach, mogą przetrwać suszę co sprzyja dużym możliwościom rozprzestrzeniania.
Większa część oczlików są to formy żyjące wolno, ale pojedyncze gatunki są półpasożytami lub pasożytami np. ergazyloza.
Żywią się resztkami roślin, mniejszymi organizmami, oraz padliną, bywa że ich pokarmem jest tkanka przyranna na ciałach większych zwierząt.
Występuje w planktonie pod samą powierzchnią wody.
W polskich wodach słodkich powszechnie występują Cyclops strenuus i Cyclops abyssorum.
W akwarystyce wykorzystywane jako pokarm dla ryb (żywe lub mrożone).
Ulrich Einsle: Ruderfußkrebse (Crustacea, Copepoda) aus temporären Kleingewässern des westlichen Bodenseegebietes (Cyclops stagnalis n. sp.), in: Schriften des Vereins für Geschichte des Bodensees und seiner Umgebung, 114. Jg. 1996, s. 101–109;
Wilfried Stichmann: Kosmos Naturführer, S. 264; Kosmos Verlag. ISBN 3-440-09454-5;
Benedykt Halicz (red.), Mały słownik biologiczny, PW Wiedza Powszechna, Warszawa 1965, s. 46;
