Obszarem fundamentalnym dyskretnej grupy odwzorowań
Γ Γ -->
{\displaystyle \Gamma }
przestrzeni topologicznej X nazywany jest podzbiór
D
{\displaystyle D}
przestrzeni
X
,
{\displaystyle X,}
który zawiera po jednym elementcie każdej z orbit odwzorowania z grupy
Γ Γ -->
{\displaystyle \Gamma }
[1] . Jest kilka wariantów uściślenia pojęcia obszaru fundamentalnego:
Często zakłada się dodatkowo, że obszar fundamentalny należy do σ-algebry zbiorów borelowskich .
Jeśli X jest rozmaitością topologiczną , to zazwyczaj obszarem fundamentalnym nazywa się podzbiór
D
⊂ ⊂ -->
X
,
{\displaystyle D\subset X,}
który jest domknięciem zbioru otwartego , takim że dla
γ γ -->
∈ ∈ -->
Γ Γ -->
{\displaystyle \gamma \in \Gamma }
wnętrza podzbiorów
γ γ -->
D
{\displaystyle \gamma D}
nie mają parami punktów wspólnych i
X
=
⋃ ⋃ -->
γ γ -->
∈ ∈ -->
Γ Γ -->
γ γ -->
D
{\displaystyle X=\bigcup \limits _{\gamma \in \Gamma }\gamma D}
[2] .
Obszar fundamentalny nie jest na ogół wyznaczony jednoznacznie. Jeśli obszar fundamentalny jest wielościanem, to mówimy o wielościanie fundamentalnym .
Przykłady
Różne obszary fundamentalne grupy przesunięć równoległych o współrzędnych całkowitych.
Obszarem fundamentalnym w sensie definicji 2. grupy przesunięć równoległych płaszczyzny
R
2
{\displaystyle \mathbb {R} ^{2}}
o wektory o współrzędnych całkowitych jest kwadrat :
{
(
x
,
y
)
∈ ∈ -->
R
2
:
0
⩽ ⩽ -->
x
⩽ ⩽ -->
1
,
0
⩽ ⩽ -->
y
⩽ ⩽ -->
1
}
.
{\displaystyle \{(x,y)\in \mathbb {R} ^{2}:0\leqslant x\leqslant 1,0\leqslant y\leqslant 1\}.}
Obszar fundamentalny tej grupy może przyjmować różne kształty (rysunek)[3] .
Przypisy
↑ Математическая энциклопедия, t. 5, op. cit., s. 681–682.
↑ Coxeter H. S. M. : Wstęp do geometrii dawnej i nowej . Warszawa: PWN, 1967, s. 69.
↑ Coxeter H.S.M. : Wstęp do geometrii dawnej i nowej . Warszawa: PWN, 1967, s. 70.
Bibliografia
Математическая энциклопедия . Виноградов И.М. (red.). T. 5. Москва: Советская Энциклопедия, 1985. Brak numerów stron w książce
Coxeter H.S.M. : Wstęp do geometrii dawnej i nowej . Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe , 1967. Brak numerów stron w książce