Nowozelandzka Partia Narodowa (ang. New Zealand National Party, maori. Rōpū Nāhinara o Aotearoa) – nowozelandzka centroprawicowa partia polityczna o profilu konserwatywnym i liberalno-gospodarczym. Jedna z dwóch dominujących partii w Nowej Zelandii, obok Partii Pracy.
Historia
Powstała w 1936 roku, z połączenia partii działających w opozycji do nowozelandzkiej Partii Pracy (przede wszystkim Partii Jedności, założonej 1927, sukcesorki Partii Liberalnej, i konserwatywnej Partii Reform, działających od 1931 w koalicji); jej utworzenie wiązało się z przegraną sił konserwatywnych w wyborach 1935 na rzecz Partii Pracy[1].
Tworzyła rząd w latach 1949–1957, 1960–1972, 1975–1984, 1990–1999, 2008–2017 i ponownie w od 2023.
Program
Partia zrzesza członków o liberalnych i konserwatywnych poglądach. W czasie swoich rządów stale dążyła do obniżania podatków[2].
Parlamentarzyści partii byli podzieleni w sprawie małżeństw osób tej samej płci w 2014 roku[3].
Liderzy partii
Nr
|
Osoba
|
Czas urzędowania
|
Pozycja
|
1
|
Adam Hamilton
|
2 listopada 1936
|
26 listopada 1940
|
lider opozycji 1936-1940
|
2
|
Sidney Holland
|
26 listopada 1940
|
20 września 1957
|
lider opozycji 1940-1949
|
premier 1949-1957
|
3
|
Keith Holyoake
|
20 września 1957
|
7 lutego 1972
|
premier 1957
|
lider opozycji 1957-1960
|
premier 1960-1972
|
4
|
Jack Marshall
|
7 lutego 1972
|
4 lipca 1974
|
premier 1972
|
lider opozycji 1972-1974
|
5
|
Robert Muldoon
|
4 lipca 1974
|
29 listopada 1984
|
lider opozycji 1974-1975
|
premier 1975-1984
|
lider opozycji 1984
|
6
|
Jim McLay
|
29 listopada 1984
|
26 marca 1986
|
lider opozycji 1984-1986
|
7
|
Jim Bolger
|
26 marca 1986
|
8 grudnia 1997
|
lider opozycji 1986-1990
|
premier 1990-1997
|
8
|
Jenny Shipley
|
8 grudnia 1997
|
8 października 2001
|
premier 1997-1999
|
lider opozycji 1999-2001
|
9
|
Bill English
|
8 października 2001
|
28 października 2003
|
lider opozycji 2001-2003
|
10
|
Don Brash
|
28 października 2003
|
27 listopada 2006
|
lider opozycji 2003-2006
|
11
|
John Key
|
27 listopada 2006
|
12 grudnia 2016
|
lider opozycji 2006-2008
|
premier 2008-2016
|
(9)
|
Bill English
|
12 grudnia 2016
|
27 lutego 2018
|
premier 2016-2017
|
lider opozycji 2017-2018
|
12
|
Simon Bridges
|
27 lutego 2018
|
22 maja 2020
|
lider opozycji 2018-2020
|
13
|
Todd Muller
|
22 maja 2020
|
14 lipca 2020
|
lider opozycji 2020-2020
|
-
|
Nikki Kaye
|
14 lipca 2020
|
14 lipca 2020
|
lider opozycji 2020-2020
|
14
|
Judith Collins
|
14 lipca 2020
|
25 listopada 2021
|
lider opozycji 2020-2021
|
-
|
Shane Reti
|
25 listopada 2021
|
30 listopada 2021
|
lider opozycji 2021-2021
|
15
|
Christopher Luxon
|
30 listopada 2021
|
nadal
|
lider opozycji 2021-2023
premier 2023-
|
Przypisy