Norma postępowania

Norma postępowania – jednoznaczna wypowiedź pozaopisowa, która (według wzorcowej struktury słownej) określonemu podmiotowi w określonych okolicznościach wskazuje określony sposób postępowania.

Podmiot, któremu norma wyznacza zachowanie, nazywany jest adresatem normy postępowania.

Znaczenie pojęcia

Norma postępowania jako wypowiedź językowa

Normę postępowania można rozumieć jako wypowiedź językową, która spełnia funkcję sugestywną i jest adresowana do osoby lub grupy osób w formie zakazu lub nakazu, mającego określić przyszłe zachowanie się. W tym rozumieniu norma postępowania odróżnia się od zdania tym, że jest wypowiedzią prospektywną (zorientowaną na działania przyszłe), preskryptywną (określającą działania, jako powinność), która jest skierowana zawsze do określonego adresata i nie posiada tzw. wartości logicznej[1].

Oznacza to, że norma postępowania w momencie jej kreacji nie jest ani prawdziwa, ani fałszywa i zapowiada to, co ma być stosowane w przyszłości przez jej adresatów, zgodnie np. z literą prawa.

Norma postępowania na gruncie Common law

Normę postępowania można rozumieć także jako powtarzalną praktykę ukształtowaną w sytuacjach określonego rodzaju, odtwarzaną przez doktrynę prawniczą oraz faktów prawnych, mających miejsce w przeszłości[1]. W takim ujęciu nie jest ona ontologicznie tożsama z wypowiedzią językową i nie stoi w opozycji do zdania (perskryptywność - deskryptywność; prospektywność - retrospektywność).

Takie rozumienie dominuje lub jest co najmniej równie uprawnione - na gruncie kultury common law, gdzie stanowienie prawa sytuuje się w obrębie tzw. realistycznych ujęć prawa. Główną rolę odgrywa tu deskryptywna analiza zwyczajów i precedensów. W tym ujęciu pojęcie normy jest bliższe znaczeniowo określeniom takim jak: normalność, trwałość czy powtarzalność.

Skuteczność normy postępowania

Wypowiedzenie (sformułowanie) normy postępowania samo w sobie nie ma mocy sprawczej. Skuteczność normy jest zależna od tego, jakie zmiany powoduje ona w rzeczywistości pozajęzykowej, w postaci wykonania (bądź nie) obowiązku nałożonego na adresata przez normę. Można tu wyróżnić skuteczność potencjalną, która występuje już w chwili wypowiedzenia (sformułowania) normy przez normodawcę oraz skuteczność aktualną, z którą mamy do czynienia, gdy normodawca jest podmiotem posiadającym tytuł do stosowania odpowiednich sankcji[1].

W literaturze przedmiotu spotykamy się również z podziałem na skuteczność bezpośrednią (behawioralną), która polega na doprowadzeniu do zgodności zachowania adresata ze wzorem zachowania, który ta norma zawiera oraz skuteczność pośrednią (finalną), którą osiąga się poprzez wykonanie obowiązku nałożonego przez normę, czyli utrzymywaniu stanu rzeczy przyjętego przez prawodawcę jako ratio legis normodawstwa[2].

Przypisy

  1. ↑ a b c IV. Norma postępowania, [w:] Andrzej (1956- ). Bator (red.), Wprowadzenie do nauk prawnych : leksykon tematyczny, wyd. IV, Warszawa: LexisNexis Polska Sp. z o.o., 2016, s. 141, ISBN 978-83-8092-542-7, OCLC 958219420 [dostęp 2019-03-22] (pol.).
  2. ↑ Wojciech Dziedziak, Wpływ sankcji prawnych i moralnych na skuteczność prawa, „Studia Iuridica Lublinensia”, 24 (1), 2015, s. 67–88, DOI: 10.17951/sil.2015.24.1.67, ISSN 1731-6375 [dostęp 2019-03-22] (pol.).

Read other articles:

Surah An-Naba’

Surah ke-78an-Naba' Berita BesarTeks ArabTerjemahan KemenagKlasifikasiMakkiyahNama lain 'Amma Yatasa'alun (Tentang Apakah Mereka Saling Bertanya-Tanya)[2]JuzJuz 30Jumlah ruku2 ruku'Jumlah ayat40 ayat Surah An-Naba’ (Arab: النّبا, Berita Besar) adalah surah ke-78 dalam al-Qur'an. Surah ini tergolong surah Makkiyah, terdiri atas 40 ayat. Dinamakan An Naba’ yang berarti berita besar di ambil dari kata An Naba´ yang terdapat pada ayat 2 surat ini. Dinamai juga Amma yatasaa aluu...

 

Wikipedia

Untuk kegunaan lain, lihat Wikipedia (disambiguasi). WikipediaTangkapan layarGambar layar portal multibahasa WikipediaJenis situsEnsiklopedia daringBahasa334 edisiPendahuluNupedia MarkasAshburnSan FranciscoDallasCarrolltonChicagoAmsterdamSingapura Negara asalAmerika Serikat PemilikYayasan WikimediaPenciptaJimmy Wales, Larry Sanger[1]PenyuntingKomunitas Wikipedia SloganEnsiklopedia bebasSitus webwww.wikipedia.orgPeringkat Alexa 5 (global, Januari 2019[update ...

 

Handwritten

HandwrittenAlbum studio karya Shawn MendesDirilis14 April 2015DirekamMei 2014 - Maret 2015StudioNoble Street Studios (Toronto, Ontario)GenrePop rock[1]Durasi46:29LabelIslandProduser Shawn Mendes Teddy Geiger Scott Harris Martin Terefe Ido Zmishlany Kronologi Shawn Mendes Handwritten(2015) Illuminate(2015) Singel dalam album Handwritten Life of the PartyDirilis: 25 Juni 2014 Something BigDirilis: 7 November 2014 StitchesDirilis: 5 Mei 2015 I Know What You Did Last SummerDirilis: 18...

Charles Simabura

Charles SimaburaBiografiKelahiran5 April 1979 (44 tahun)Kota Padang Data pribadiKelompok etnikOrang Minangkabau PendidikanUniversitas Andalas SMP Negeri 1 Palembang SMA Bina Warga 1 Palembang Universitas Indonesia SD Negeri 34 Palembang KegiatanPekerjaanDosen KeluargaOrang tuaNoerman , Hidayati Dr. Charles Simabura, S.H., M.H. (lahir 5 April 1979) adalah pakar hukum tata negara, dosen dan aktivis hukum Indonesia yang sehari-hari mengajar di Fakultas Hukum Universitas Andalas (FHUA). Saat...

 

The Sparrow (novel)

1996 novel by Mary Doria Russell The Sparrow Cover of first edition (hardcover)AuthorMary Doria RussellCountryUnited StatesLanguageEnglishGenreScience fiction, Philosophical, Mystery fictionPublisherVillardPublication date1996Media typePrint (hardback & paperback)Pages408 ppISBN0-679-45150-1OCLC34281380Dewey Decimal813/.54 20LC ClassPS3568.U76678 S63 1996Followed byChildren of God  The Sparrow (1996) is the first novel by author Mary Doria Russell. It won the Arthur C....

 

Metro Jets

This article is about the hockey team. For the song, see Metro Jets (song). For other uses, see Metrojet. Ice hockey team in Mount Clemens, MichiganMetro JetsCityMount Clemens, MichiganLeagueUSPHL PremierConferenceGreat LakesFounded1989[1]Home arenaMount Clemens Ice ArenaColorsNavy blue, white, red      General managerJustin QuennevilleHead coachJustin QuennevilleFranchise history1989–presentMetro JetsChampionshipsRegular season titles2000–01, 2018–19, 2020-2...

العلاقات التشيلية التونسية

العلاقات التشيلية التونسية تشيلي تونس   تشيلي   تونس تعديل مصدري - تعديل   العلاقات التشيلية التونسية هي العلاقات الثنائية التي تجمع بين تشيلي وتونس.[1][2][3][4][5] مقارنة بين البلدين هذه مقارنة عامة ومرجعية للدولتين: وجه المقارنة تشيلي تونس ال�...

 

نادي براغي

نادي براغي تأسس عام 6 فبراير 1925[1]  البلد السويد  الدوري سوبرتان  المدرب كوني كارلسون  الموقع الرسمي الموقع الرسمي  تعديل مصدري - تعديل   نادي براغي (بالإنجليزية: Idrottsklubben Brage)‏ نادي كرة قدم سويدي يلعب في دوري السوبر.[2][3][4] تم تأسيس النادي في سنة 1...

 

ADAM17

Protein-coding gene in the species Homo sapiens ADAM17Available structuresPDBOrtholog search: PDBe RCSB List of PDB id codes1BKC, 1ZXC, 2A8H, 2DDF, 2FV5, 2FV9, 2I47, 2M2F, 2OI0, 3B92, 3CKI, 3E8R, 3EDZ, 3EWJ, 3G42, 3KMC, 3KME, 3L0T, 3L0V, 3LE9, 3LEA, 3LGP, 3O64IdentifiersAliasesADAM17, ADAM18, CD156B, CSVP, NISBD, NISBD1, TACE, ADAM metallopeptidase domain 17External IDsOMIM: 603639 MGI: 1096335 HomoloGene: 2395 GeneCards: ADAM17 Gene location (Human)Chr.Chromosome 2 (human)[1]Band2p25...

Encs

For the district, see Encs District. For the chemical database, see Japanese Existing and New Chemical Substances. Town in Borsod-Abaúj-Zemplén, HungaryEncsTownEncs Church FlagCoat of armsEncsLocation of EncsCoordinates: 48°19′50″N 21°07′19″E / 48.33068°N 21.12188°E / 48.33068; 21.12188Country HungaryCountyBorsod-Abaúj-ZemplénDistrictEncsArea • Total31.13 km2 (12.02 sq mi)Population (2001) • Total7,052...

 

趙家驤

追晉陸軍二級上將趙家驤將軍个人资料出生1910年 大清河南省衛輝府汲縣逝世1958年8月23日(1958歲—08—23)（47—48歲） † 中華民國福建省金門縣国籍 中華民國政党 中國國民黨获奖 青天白日勳章（追贈）军事背景效忠 中華民國服役 國民革命軍 中華民國陸軍服役时间1924年－1958年军衔 二級上將 （追晉）部队四十七師指挥東北剿匪總司令部參謀長陸軍�...

 

Khieu Kanharith

Dalam artikel ini, nama keluarganya adalah Khieu. Khieu Kanharithខៀវ កញ្ញារីទ្ធKanharith pada 2012 Menteri InformasiPetahanaMulai menjabat 14 Juli 2004Perdana MenteriHun SenPendahuluLou Lay SrengPenggantiPetahanaAnggota Parlemendapil KandalMasa jabatan1981 – 1993Anggota Parlemendapil Phnom PenhMasa jabatan1993 – 1998Anggota Parlemendapil Kampong ChamPetahanaMulai menjabat 5 September 2018Masa jabatan25 November 1998 – 27 Juli ...

Ambala Air Force Station

Air base at Ambala, Haryana, India Ambala Air Force StationIATA: noneICAO: VIAM[1]GPS: VIAM[1]SummaryAirport typeMilitaryOwnerIndian Air ForceOperatorWestern Air CommandServesAmbala CantonmentLocationAmbala, HaryanaOccupantsNo. 14 Squadron IAF No. 5 Squadron IAF No. 17 Squadron IAFTime zoneIST (UTC+05:30)Elevation AMSL275.2 m / 900 ftCoordinates30°22′15″N 76°49′04″E / 30.37083°N 76.81778°E / 30.37083; 76.81778MapVIAMLocation o...

 

美国众议院

此條目需要补充更多来源。 (2021年7月4日)请协助補充多方面可靠来源以改善这篇条目，无法查证的内容可能會因為异议提出而被移除。致使用者：请搜索一下条目的标题（来源搜索：美国众议院 — 网页、新闻、书籍、学术、图像），以检查网络上是否存在该主题的更多可靠来源（判定指引）。 美國眾議院 United States House of Representatives第118届美国国会众议院徽章 众议院旗...

 

Template talk:Tamil diaspora

This is the talk page for discussing improvements to the Tamil diaspora template. Put new text under old text. Click here to start a new topic. New to Wikipedia? Welcome! Learn to edit; get help. Assume good faith Be polite and avoid personal attacks Be welcoming to newcomers Seek dispute resolution if needed Ethnic groups NA‑classThis template is within the scope of WikiProject Ethnic groups, a collaborative effort to improve the coverage of articles relating to ethnic groups, nationaliti...

2005–06 Huddersfield Town A.F.C. season

Huddersfield Town 2005–06 football seasonHuddersfield Town2005–06 seasonChairmanKen DavyManagerPeter JacksonLeague One4thPlay-offsSemi-finals(knocked out by Barnsley)FA CupThird round(knocked out by Chelsea)League CupSecond round(knocked out by Blackburn Rovers)League TrophyFirst round(knocked out by Boston United)Top goalscorerLeague: Andy Booth (13)All: Andy BoothGary Taylor-Fletcher(15 each)Highest home attendance19,223 vs. Barnsley (16 May 2006)Lowest home attendance5,518 vs. Welling...

 

一中同表

一中同表，是台灣处理海峡两岸关系问题的一种主張，認為中华人民共和国與中華民國皆是“整個中國”的一部份，二者因為兩岸現狀，在各自领域有完整的管辖权，互不隶属，同时主張，二者合作便可以搁置对“整个中國”的主权的争议，共同承認雙方皆是中國的一部份，在此基礎上走向終極統一。最早是在2004年由台灣大學政治学教授張亞中所提出，希望兩岸由一中各表�...

 

Great White Fleet

US Navy battleships which circumnavigated the globe (1907–09) For the United Fruit Company's Great White Fleet, see United Fruit Company § The Great White Fleet. Map of the Great White Fleet's voyage (2009 political boundaries shown) This article is part of a series aboutTheodore Roosevelt Political positions Electoral history Early life Family The Naval War of 1812 Rough Riders Battle of San Juan Hill 1886 New York City mayoral election 33rd Governor of New York Governorship The Stre...

Marjorie Rendell

American judge (born 1947) Marjorie RendellRendell in 2016Senior Judge of the United States Court of Appeals for the Third CircuitIncumbentAssumed office July 1, 2015First Lady of PennsylvaniaIn roleJanuary 21, 2003 – January 18, 2011GovernorEd RendellPreceded byKatherine SchweikerSucceeded bySusan CorbettJudge of the United States Court of Appeals for the Third CircuitIn officeSeptember 29, 1997 – July 1, 2015Appointed byBill ClintonPreceded byWilliam D. HutchinsonS...

 

Hardwick High School and College

This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these template messages) This article does not cite any sources. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Hardwick High School and College – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (September 2016) (Learn how and when to remove...