Niezależna Socjalistyczna Partia Pracy

Niezależna Socjalistyczna Partia Pracy
Państwo

 Polska

Skrót

NSPP

Przewodniczący

Bolesław Drobner (do 1928)

Data założenia

12 marca 1922

Data rozwiązania

22 grudnia 1937

Ideologia polityczna

socjalizm

Poglądy gospodarcze

socjalizm

Członkostwo
międzynarodowe

Międzynarodowa Wspólnota Pracy Partii Socjalistycznych (do 1923), Socjalistyczna Międzynarodówka Robotnicza (od 1923)

Niezależna Socjalistyczna Partia Pracy (NSPP) – polska partia polityczna grupująca lewicowych socjalistów, działająca od 1922 do 1937. Do 1924 nosiła nazwę Partia Niezależnych Socjalistów.

Historia

Powstała na przełomie 1921 i 1922 roku w wyniku odejścia z Polskiej Partii Socjalistycznej grupy działaczy. W 1921 wyszedł pierwszy numer pisma „Głos Niezależnych Socjalistów”. 12 marca 1922 na zjeździe 40 działaczy socjalistycznych w Krakowie ukonstytuowała organizacja się pod nazwą „Partia Niezależnych Socjalistów” (PNS). Partia rejestrowała swoich zwolenników w Krakowie, Wieliczce, Jaśle, Zawierciu, Trzebini, Chrzanowie, Sosnowcu, Będzinie, Lublinie i Lwowie. W Bydgoszczy do partii przystąpiło dwóch radnych i działaczy związkowych: Leopold Kronenberg i Laurenty Zacharjasiewicz.

W lipcu 1922 połączyła się z nią – jako sekcja autonomiczna – Żydowska Socjalistyczna Partia Robotnicza „Ferajnigte”. Partia wzięła udział w wyborach parlamentarnych 1922, uzyskując w dwunastu okręgach 6694 głosy.

W 1924 grupa rozłamowa z wileńskiej organizacji PPS kierowana przez Aleksandra Zasztowta, założyła w Wilnie Związek Socjalistyczny „Praca". 21 września 1924 grupa ta zjednoczyła się z PNS pod nazwą „Niezależna Socjalistyczna Partia Pracy” (NSPP). Partia posiadała wpływy w Częstochowie (zdobyła m.in. 5 mandatów w Kasie Chorych) czy w Bydgoszczy (5 mandatów radnych z listy Wolnych Związków Zawodowych).

Czołowym działaczem i ideologiem NSPP był Bolesław Drobner, który pełnił funkcję przewodniczącego Centralnego Komitetu Wykonawczego. Inni czołowi działacze to Jan Haneman, Tomasz Kapitułka, Józef Kruk(inne języki), Laurenty Zachariasiewicz[1]. NSPP związana była z Międzynarodową Wspólnotą Pracy Partii Socjalistycznych. Od 1923 była członkiem Socjalistycznej Międzynarodówki Robotniczej.

W 1927 NSPP po przejściu PPS do opozycji względem sanacji, podjęła z nią rozmowy na temat zjednoczenia. Wywołało to w NSPP ostre spory, a następnie rozłam. Większość wraz z Bolesławem Drobnerem przyłączyła się w 1928 do PPS. Część zrzeszająca kilkadziesiąt osób z Warszawy, Wilna i Bydgoszczy, kontynuowała do 1937 działalność pod dawną nazwą. Kres dalszemu istnieniu NSPP położyło rozporządzenie władz rządowych z 22 grudnia 1937 o delegalizacji tej partii. Jako przyczynę jej rozwiązania podawano, iż NSPP jest „przybudówką” KPP[2].

Organy prasowe: „Głos Niezależnych Socjalistów”, „Socjalista”, „Przedwiośnie” i inne[1].

 Zobacz też kategorię: Politycy Niezależnej Socjalistycznej Partii Pracy.

Przypisy

  1. ↑ a b Niezależna Socjalistyczna Partia Pracy w Polsce, [w:] Józef Czyżewski (red.), Słownik historii Polski, wyd. VI, Warszawa: Wydawnictwo „Wiedza Powszechna”, 1973, s. 273.
  2. ↑ W okresie względnej stabilizacji kapitalizmu, [w:] Michał Śliwa, Zarys dziejów polskiej lewicy socjalistycznej w II Rzeczypospolitej, Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk, Łódź: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1981, s. 23.

Bibliografia

Linki zewnętrzne