PROFILPELAJAR.COM

Naum Prifti
Data i miejsce urodzenia	17 marca 1932 ; Rehovë
Data śmierci	17 czerwca 2023
Narodowość	albańska
Język	albański
Dziedzina sztuki	pisarz, dramaturg, scenarzysta
	Ważne dzieła
	Białe okrążenie (1968)
	Odznaczenia
	Nagrody
	Srebrne Pióro (2001)

Naum Prifti (ur. 7 marca 1932 we wsi Rehovë, Okręg Kolonja^[1], zm. 17 czerwca 2023^[2]) – albański pisarz, dramaturg i scenarzysta.

Życiorys

Uczył się w szkole w Ersekë^[1]. W 1953 ukończył studia medyczne na Politechnice Tirańskiej i rozpoczął pracę pomocnika lekarza w sanatorium w Korczy^[1]. W tym czasie zajął się pisaniem i w 1954 został redaktorem satyrycznego dwutygodnika „Bodziec” (Hosteni)^[1]. Pisał także dla ilustrowanego miesięcznika „Gwiazda” (Ylli). Z tego okresu pochodzi seria opowiadań, pierwsze dramaty, a także bajki dla dzieci. W latach 1967–1970 pracował jako nauczyciel we wsi Divjakë^[1]. Od 1970 był redaktorem odpowiedzialnym biuletynu Skena e fëmijëve.

Od początku działalności literackiej najbardziej inspirującymi tematami dla Priftiego były: podania ludowe, legenda Skanderbega, a także modernizacja społeczeństwa albańskiego. W opowiadaniu „Złota fontanna” (Çezma e florinjtë) zawarł swoje twórcze credo, opowiadając się za szczególną odpowiedzialnością pisarza za uświadamianie zacofanemu społeczeństwu konieczność modernizacji.

Przełomem w życiu Priftiego stał się dramat Rrethimi i bardhe (Białe okrążenie), w którym ukazał zmagania człowieka z przyrodą, dalekie od wzorca socrealizmu. Potępiony przez partię przez kolejne dwadzieścia lat nie publikował swoich utworów. Powrócił dopiero w 1988, wydając zbiór krótkich opowiadań „Kryjówka wilka”. W 2001 został wyróżniony nagrodą Srebrnego Pióra, przyznawaną przez albańskie ministerstwo kultury za tom „Matka słońca” (Nena e Diellit)^[1]. Został także uhonorowany Orderem Naima Frashëriego II klasy.

W 1991 kandydował bez powodzenia w wyborach parlamentarnych z listy Demokratycznej Partii Albanii^[3].

Dorobek pisarski Nauma Priftiego obejmuje m.in. 18 tomików opowiadań, 7 dramatów, 8 scenariuszy filmowych. Pod koniec lat 80. pierwsze jego utwory ukazały się w USA, w przekładzie jego brata Petera. W 1991 wyjechał z kraju do San Diego w Kalifornii^[1]. W latach 2001–2003 przewodniczył stowarzyszeniu pisarzy albańsko-amerykańskich.

Był żonaty (żona Rina), miał trzy córki.

Utwory literackie

1958: Lëkura e ujkut : tregime, skica, humoristike
1960: Çezma e florinjtë (Złota fontanna)
1964: Cikoja dhe Beni (opowiadania dla dzieci)
1966: Një pushkë më shumë (O jeden karabin za dużo)
1970: Litari i zjarrtë (Ognisty sznur)
1979: Legjenda dhe rrefime për Skënderbeun (Legenda i opowieści o Skanderbegu)
1983: Njeqind vjet (Sto lat)
1997: Pas Abetares : përralla, legjenda, tregime, përshtatje
2000: Mandolina : tregime të zgjedhura për fëmijë (Mandolina: wybór opowiadań dla dzieci)
2000: Pika e ujit : përralla
2001: Nena e Diellit (Matka słońca)
2004: Erë mali, erë fushe (Wiatr w górach, wiatr w dolinie, opowiadania)

Scenariusze filmowe

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Më 7 Mars 1932 ka lindur shkrimtari i shquar Naum Prifti. = 2019-04-01 [online], voal.ch, 26 lutego 2019 (alb.).
↑ Colossus of Albanian culture and renowned writer Naum Prifti, dead at 91
↑ Dhjetor '90. Dokumente & Materiale. Tirana: UET Press, 2010. (alb.).

Bibliografia

Abaz Hoxha: Enciklopedia e kinematografise shqiptare. Autore & vepra. Tirana: Toena, 2002. ISBN 99927-1-555-3. (alb.).
Peter Prifti, Unfinished Portrait of a Country, New York 2005.
Jorgji Nasho: Antologia della letteratura albanese. Pellegrini Editore: 2007, s. 279. ISBN 978-88-8101-389-0. (wł.).
Naum Prifti w bazie IMDb (ang.)