PROFILPELAJAR.COM

Mordercze kuleczki
Phantasm
Gatunek	horror
Rok produkcji	1979
Data premiery	28 marca 1979
Kraj produkcji	Stany Zjednoczone
Język	angielski
Czas trwania	88 min
Reżyseria	Don Coscarelli
Scenariusz	Don Coscarelli
Główne role	Angus Scrimm; A. Michael Baldwin; Bill Thornbury; Reggie Bannister
Muzyka	Fred Myrow; Malcolm Seagrave
Zdjęcia	Don Coscarelli
Scenografia	Kate Coscarelli; David Gavin Brown
Kostiumy	Kate Coscarelli
Montaż	Don Coscarelli
Produkcja	Dac Coscarelli; Paul Pepperman
Wytwórnia	New Breed Productions
Dystrybucja	Avco Embassy Pictures
Budżet	300 000 USD
Przychody brutto	22 000 000 USD
Kontynuacja	Mordercze kuleczki II (1988)
	Strona internetowa

Mordercze kuleczki^[1] (ang. Phantasm) – amerykański film grozy z 1979 roku w reżyserii Dona Coscarelliego. Prócz funkcji reżysera, Coscarelli jest także scenarzystą, montażystą oraz operatorem filmu. Film nominowano do Saturn Award jako najlepszy horror. W całej serii w jednej z głównych ról pojawia się aktor Reggie Bannister.

Film doczekał się pięciu kolejnych sequeli. W Polsce, seria pierwotnie pojawiła się pod swoim oryginalnym tytułem czyli Phantasm, a pierwsza cześć była dystrybuowana jedynie w tłumaczeniu bazarowym^[2]. Legalnie ukazały się jedynie część druga (jako Phantasm: Mordercze Kuleczki)^[3] i trzecia (jako Phantasm: Powrót)^[4]. Polski tytuł używany dzisiaj powstał od podtytułu drugiej części.

Fabuła

Jody i Reggie przybywają na pogrzeb ich przyjaciela Tommy’ego, który w ich opinii popełnił samobójstwo. Oboje nie wiedzą, że Tommy został zabity przez tajemniczego człowieka ukrywającego się pod postacią kobiety. Ceremonia pogrzebowa na terenie cmentarza Morningside, położonego gdzieś na przedmieściach wielkiego miasta. Na pogrzeb przybywa w tajemnicy młodszy brat Jody’ego, 13-letni Mike, którym się opiekuje kiedy dwa lata temu zmarli ich rodzice. Z ukrycia widzi jak tutejszy przedsiębiorca pogrzebowy, starszy wysoki mężczyzna, bez problemu niesie samodzielnie ciężką trumnę z Tommym. Mike decyduje się skonsultować z lokalną przepowiadaczką przyszłości. Kobieta mówi mu, że prawdziwym zabójcą jest strach^[5].

W barze Jody’ego uwodzi Dama w Lawendzie, która zaprowadza na Morningside celem uprawiania seksu. Do stosunku nie dochodzi, ponieważ śledzący ich Mike ucieka w popłochu przed karłowatym stworzeniem. Jody uspokaja brata, że coś się mu zdawało, po czym wraca do kobiety, która zniknęła. Wkrótce w okolicy zaczynają dziać się dziwne rzeczy. Czując, że coś się złego wydarzy, Mike postanawia zbadać te zjawiska, w które jest zamieszany zakład pogrzebowy prowadzony przez wysokiego mężczyznę. W mauzoleum chłopaka ściga latająca srebrna kula z ostrzami i atakuje go dozorca, ale udaje mu się uciec, gdy kula zabija dozorcę. Nieomal dopada go właściciel zakładu, któremu Mike odcina kilka palców. Zamiast krwi wycieka jednak żółta ciecz. Zabierając ze sobą jeden z palców, Mike ucieka^[5].

Rankiem Mike pokazuje Jody’emu odcięty palec i opowiada jak zaobserwował dziwne zjawiska na cmentarzu. Gdy chcą udać się do szeryfa z dowodami, palec zmienia się w krwiożerczego stawonoga. Świadkiem ataku stwora jest też przybywający w odwiedziny Reggie. Uzbrojony Jody postanawia samodzielnie odwiedzić mauzoleum, gdzie atakuje go jedno z karłowatych stworzeń. Uciekając z Morningside jest ścigany przez samodzielnie prowadzony karawan. Na pomoc przybywa Mike kierujący samochodem Jody’ego. Zrzucając karawan z drogi, odkrywają, że prowadził go jeden z karłów. To ożywiony i skurczony Tommy, którego ukrywają w furgonetce z lodami Reggiego. Mike ma się ukrywać w antykwariacie należącym do Sally i Sue, przyjaciółek jego brata, gdy w tym czasie Jody i Reggie chcą skonfrontować się z przedsiębiorcą pogrzebowym^[5].

W antykwariacie Mike odkrywa XIX-wieczne zdjęcie przedsiębiorcy pogrzebowego. W drodze Mike i dziewczyny natrafiają na przewróconą furgonetkę Reggiego i atakują ich karły. Mike wypada z auta i zakłada śmierć Reggiego, Sally i Sue. Jody udaje się do Morningside, uprzednio zamykając brata w sypialni dla bezpieczeństwa. Mike ucieka, ale wpada na przedsiębiorcę pogrzebowego czekającego na niego przed drzwiami wejściowymi. Zostaje uwięziony w jego karawanie, ale za pomocą pistoletu wydostaje się na wolność. Szukając brata w mauzoleum, Mike staje się celem srebrnej kuli, dopóki nie ratuje go Jody. Bracia jednoczą się z Reggiem, który wcześniej uwolnił porwane dziewczyny, i razem wchodzą do silnie oświetlonego pokoju wypełnionego kanistrami zawierającymi przetwarzane ciała zmarłych w karły. Znajduje się też portal do planety, na której przedsiębiorca pogrzebowy wykorzystuje karły jako niewolników^[5].

Nagła przerwa w dostawie prądu rozdziela trójkę. Pozostawiony sam w pokoju Reggie aktywuje portal, tworząc potężną próżnię, z której ledwo udaje mu się uciec. Dźga go Dama w Lawendzie, będąca tak naprawdę jest przebraniem przedsiębiorcy pogrzebowego i to on pod tą postacią zabił Tommy’ego. Bracia uciekają z mauzoleum, które znika. Jody opracowuje plan na pokonanie przedsiębiorcy pogrzebowego. Ten atakuje Mike’a w domu i goni go na zewnątrz. Mike przezwycięża strach i unikając sztuczek prześladowcy prowadzi go do starego szybu kopalni, gdzie przedsiębiorca pogrzebowy zostaje pogrzebany pod lawiną skał wywołaną przez Jody’ego^[5].

Wszystkie te zdarzenia okazują się sennym koszmarem Mike'a, który nawiedza go, odkąd rok temu Jody zginął w wypadku samochodowym, a nazywany przez niego „Wielkoludem” przedsiębiorca pogrzebowy to personifikacja śmierci. Wciąż żyjący Reggie będący jego opiekunem prawnym pociesza go, że Wielkolud nie jest prawdziwy i proponuje kilkutygodniowy wyjazd za miasto. Przygotowujący bagaże Mike nagle widzi w lustrze Wielkolud, który z pomocą swych karłów porywa chłopca^[5].

Obsada

Angus Scrimm – Wielkolud
- Kathy Lester – Dama w Lawendzie
A. Michael Baldwin – Mike Pearson
Bill Thornbury – Jody Pearson
Reggie Bannister – Reggie
A. Michael Baldwin – Mike Pearson
Bill Thornbury – Jody Pearson
Mary Ellen Shaw – przepowiadaczka przyszłości
Terrie Kalbus – wnuczka przepowiadaczki przyszłości
Lynn Eastman – Sally
Susan Harper – Sue
Bill Cone – Tommy
Kenneth V. Jones – dozorca

Źródło: ^[6]

Produkcja

Don Coscarelli podobno wymyślił pomysł na film jako pod wpływem sennego koszmaru, który śnił mu się w wieku nastoletnim. W nim ścigała go latająca chromowana kula, która, jak się obawiał, wywierci mu mózg. Po zobaczeniu reakcji publiczności na jump scare w swoim drugim filmie Kenny and Company (1976), Coscarelli postanowił nakręcić horror jako swój kolejny projekt^[7]. Początkowo Mordercze kuleczki miały trwać ponad trzy godziny. Coscarelli, uznał jednak, że dla przeciętnego widza byłaby to długość nie do udźwignięcia i film skrócił do 89 minut^[8].

Nagrody i nominacje

Nagroda	Kategoria	Nominowani	Wynik	Źródło
Saturn Award	Najlepszy horror	Charles Wolcott, Edward H. Plumb, Paul J. Smith	Nominacja
Avoriaz Fantastic Film Festival	Nagroda specjalna Jury	Don Coscarelli	Wygrana	^[9]