Mikolin (niem. Nikoline) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie brzeskim, w gminie Lewin Brzeski[4][5].
Od roku 1975 miejscowość położona w województwie opolskim, w gminie Lewin Brzeski. Usytuowana w malowniczych widłach rzek: ujścia Nysy Kłodzkiej do Odry (samo ujście Nysy Kłodzkiej oddalone o 4 km od centrum wsi).
Obecnie atrakcją wsi jest nowo wybudowana elektrownia wodna przy progu śluzy Zawada, położonej tuż za pomnikiem poległych żołnierzy radzieckich[potrzebny przypis].
Nazwa
W księdze łacińskiej Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego) spisanej za czasów biskupa Henryka z Wierzbna w latach 1295–1305 miejscowość wymieniona jest w zlatynizowanej formie Niclino we fragmencie Niclino decima more polonico[6][7]. Miejscowość zanotowano w części księgi zwanej Rejestr Ujazdu (łac. Registrum Wyasdense). W 1532 roku miejscowość wzmiankowana jest jako Nicklyn.
W języku niemieckim do 1936 roku wieś nazywała się Nikoline, a w latach 1936–1945 Niklasfähre.
Integralne części wsi
Integralne części wsi Mikolin[4][5]
SIMC |
Nazwa |
Rodzaj
|
0498201 |
Piaski |
przysiółek
|
Historia
Według danych z 1783 roku, właścicielem wsi nazywanej wtedy Nikoline był pan Sauerma. We wsi znajdował się już wtedy wybudowany w 1742 roku dwór oraz folwark, była też szkoła ewangelicka. W miejscowości było wtedy 13 gospodarstw chłopskich oraz 22 zagrodniczych. W tym czasie wieś wraz z należącym do niej przysiółkiem Piaski (niem. Sowade, inne nazwy: Dzieżbin, Sandvorwerk), zamieszkiwało 280 osób[potrzebny przypis].
W 1873 roku Mikolin wraz z Piaskami był własnością bankiera Pringsheima i obejmował obszar 2195 mórg, z których 1271 stanowiła ziemia orna, 157 łąki, 621 lasy a 146 wody; we wsi była również gorzelnia i browar.
W 1933 roku miejscowość liczyła 337 mieszkańców, a w 1939 roku 342. W wiosce było wtedy 70 domów mieszkalnych, burmistrzem był Ernst Geppert. W wiosce znajdowały się dwie gospody: Röslera – prowadząca także handel towarami kolonialnymi, oraz „Przy Odrze (Zur Oder)” prowadzona przez Emila Backera; swoje warsztaty miało tu również dwóch kowali (Karsubke i Sachs), szewc i kołodziej.
Z dniem 28 lipca 1936 roku zmieniono nazwę miejscowości na Niklasfähre. W okresie międzywojennym Mikolin należał do dóbr pańskich Skorogoszcz (niem. Herrschaft Schurgast), należących do hrabiów Kerssenbrock[potrzebny przypis].
W 1934 roku, w pobliżu istniejącej we wsi od wieków przeprawy promowej wybudowano liczący 325 m długości i 10 szerokości, most drogowy na Odrze. Wtedy również wybudowano nową drogę do Skorogoszczy. W trakcie prac przy budowie drogi archeolodzy natrafili na cmentarzysko z urnami, pochodzące sprzed około tysiąca lat. Świadczy to o tym, że osadnictwo w tym miejscu ma znacznie wcześniejszą historię niż ta poświadczona w źródłach pisanych[potrzebny przypis].
20 stycznia 1945 roku, z uwagi na nadciągający front, wieś została ewakuowana, a 22 stycznia wycofujące się wojska niemieckie wysadziły most na Odrze. Rosjanie z oddziałów 5. Gwardyjskiej Armii, z 1 Frontu Ukraińskiego, po sforsowaniu Odry, zajęli wioskę 27 stycznia[potrzebny przypis].
Powracający po wojnie do domów mieszkańcy zostali w większości wysiedleni 22 czerwca 1946.
Zabytki
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[8]:
- kaplica grobowa Jana von Sauer na cmentarzu, z 1779 r.
- zespół dworski, z drugiej poł. XVIII w., XIX/XX w.:
- dwór, wypis z księgi rejestru
- kaplica, wypis z księgi rejestru
- oficyna, wypis z księgi rejestru
- park
- budynek gospodarczy
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 80359
- ↑ GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2016-09-23].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 779 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
- ↑ a b GUS. Rejestr TERYT.
- ↑ Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis online.
- ↑ H. Markgraf, J.W. Schulte, „Codex Diplomaticus Silesiae T. 14 Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis”, Breslau 1889.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 14 .
Bibliografia
- Zimmermann Friedrich Albert, Beyträge zur Beschreibung von Schlesien: Bd. 2, Brieg 1783
- Adressbuch des Grundbesitzes in der Provinz Schlesien, Berlin 1873
- Dariusz Zięba: Skorogoszcz – zarys dziejów. Instytut Śląski, Opole 1998
- Bildband Kreis Falkenberg in Oberschlesien, Druckhaus Goldammer, Scheinfeld/Mfr. 1982
- Das Falkenberger Land im Bild, Uehlin Druck – und Papierhaus GmbH, Schopfheim, 1997
- Heimatbuch des Kreises Falkenberg in Oberschlesien, Heimatverein Kreises Falkenberg O/S, Peine, 1971
- Knie J. G., Alphabetisch- statistisch-topographische Uebersicht der Dörfer, Flecken, Stadte und andern Orte der Königl. Preusz. Provinz Schlesien, Breslau 1845
Miasto |
|
---|
Wsie |
|
---|
Osada |
|
---|
Części miasta |
|
---|
Przysiółki wsi |
|
---|