Michał Pietrzak

Michał Pietrzak w swoim gabinecie w siedzibie Wydziału Prawa i Administracji UW (2018)
Data i miejsce urodzenia	15 lipca 1929 Gąbin
Data i miejsce śmierci	18 sierpnia 2021 Warszawa
Zawód, zajęcie	prawnik, nauczyciel akademicki
Tytuł naukowy	profesor
Alma Mater	Uniwersytet Warszawski
Stanowisko	profesor zwyczajny UW
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Michał Pietrzak (ur. 15 lipca 1929 w Gąbinie k. Płocka, zm. 18 sierpnia 2021 w Warszawie^[1]) – polski prawnik, profesor nauk prawnych, profesor zwyczajny Uniwersytetu Warszawskiego.

Syn Franciszka i Czesławy Pietrzaków (oboje rodzice zmarli w czasie okupacji, ojciec w obozie koncentracyjnym Mauthausen-Gusen). Naukę pobierał w Gąbinie, a po wybuchu wojny na tajnych kompletach w Rybnie. Maturę uzyskał w 1948 w Liceum Ogólnokształcącym im. Księcia Józefa Poniatowskiego w Warszawie. W 1952 ukończył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego i w tym samym roku został zatrudniony w Zakładzie Historii Państwa i Prawa UW. W 1961 uzyskał na Wydziale Prawa UW na podstawie przygotowanej pod kierunkiem Juliusza Bardacha rozprawy pt. Wolność prasy w Polsce 1918–1939 stopień naukowy doktora nauk prawnych. W 1962 objął tam stanowisko adiunkta. W 1968 na podstawie dorobku naukowego oraz rozprawy habilitacyjnej pt. Rządy parlamentarne w Polsce w latach 1919–1926 otrzymał na macierzystym wydziale stopień docenta nauk prawnych. W 1979 uzyskał tytuł naukowy profesora nadzwyczajnego nauk prawnych, a w 1989 tytuł profesora zwyczajnego nauk prawnych^[2].

Zajmował się przede wszystkim problematyką historii państwa i prawa Polski oraz prawa wyznaniowego (współtwórca i kierownik Zakładu Prawa Wyznaniowego w Instytucie Historii Prawa UW). Był także profesorem w Katedrze Prawa Wyznaniowego i Kanonicznego Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie^[3].

Wykładał także w Wyższej Szkole Zarządzania i Prawa im. Heleny Chodkowskiej i w Wyższej Szkole Administracyjno-Społecznej w Warszawie^[4].

Uczestniczył w pracach nad ustawodawstwem w zakresie wolności słowa, sumienia i wyznania, w tym uchwalonymi w 1989: ustawą o stosunku państwa do Kościoła katolickiego oraz ustawą o gwarancjach wolności sumienia i wyznania. W okresie prezydentury Aleksandra Kwaśniewskiego był członkiem Kapituły Orderu Odrodzenia Polski.

Został członkiem zwyczajnym Towarzystwa Naukowego Warszawskiego^[4]. Był członkiem Komitetu Redakcyjnego „Czasopisma Prawno-Historycznego”^[5].

Autor wielokrotnie wznawianego podręcznika akademickiego Prawo wyznaniowe (łącznie 11 wydań, w tym 5 po 1999 – najnowsze z 2013) oraz wielu innych publikacji na temat prawa wyznaniowego, wolności sumienia i wyznania. Współautor (wspólnie z Juliuszem Bardachem i Bogusławem Leśnodorskim) Historii ustroju i prawa polskiego (łącznie 16 nakładów). Jeden z inicjatorów Polskiego Towarzystwa Prawa Wyznaniowego.

W 2009 z okazji 80. rocznicy urodzin Michała Pietrzaka ukazała się publikacja pt. Pro bono Reipublicae. Księga jubileuszowa Profesora Michała Pietrzaka, red. Paweł Borecki, Andrzej Czohara, Tadeusz J. Zieliński, Wydawnictwo Prawnicze Lexis-Nexis, Warszawa 2009 (ISBN 978-83-7620-262-4).

W 2012 w Uniwersytecie Warszawskim urządzono uroczyste obchody 60-lecia nieprzerwanej pracy profesora Michała Pietrzaka na Wydziale Prawa i Administracji^[6].

Zmarł 18 sierpnia 2021^[7]. Został pochowany na Cmentarzu Północnym w Warszawie (Kwatera: S-IV-1 Rząd: 1, Grób: 22)^[8].

• Reglamentacja wolności prasy w Polsce 1918–1939, Warszawa 1963
• Rządy parlamentarne w Polsce w latach 1919–1926, Warszawa 1969
• Historia ustroju i prawa polskiego (współautorzy: Juliusz Bardach, Bogusław Leśnodorski), Warszawa 1976 (później kilkanaście wznowień)
• Prawo wyznaniowe, Warszawa 1978 (kolejne wydania w latach: 1979, 1982, 1988, 1993, 1995, 1999 – 1 wyd. w nowej edycji, 2003, 2005, 2010, 2013)
• Odpowiedzialność konstytucyjna w Polsce, Warszawa 1992
• Prawo Kościołów i związków wyznaniowych nierzymskokatolickich w Polsce (współredaktor: Wiktor Wysoczański), Wydawnictwo ChAT, Warszawa 1997.
• Demokratyczne, świeckie państwo prawne, Warszawa 2000
• Francuska ustawa z 9 grudnia 1905 roku o rozdziale kościołów i państwa z perspektywy 100 lat (red. naukowy), Warszawa 2007
• Państwo prawne, państwo świeckie, Warszawa 2012
• O ustroju, prawie i polityce II Rzeczypospolitej. Pisma wybrane (red. Paweł Borecki, Czesław Janik), Warszawa 2018.

21 listopada 2011 postanowieniem Prezydenta RP z dnia 29 września 2011 r. „za wybitne zasługi w pracy naukowo-badawczej, za osiągnięcia w działalności dydaktycznej i społecznej” został odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski^[9].

Wcześniej odznaczony został:

• w 1996 Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski^[10],
• w 1980 Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski,
• w 1970 Złotym Krzyżem Zasługi,
• w 1972 Medalem Komisji Edukacji Narodowej^[11],
• w 2009 Orderem Świętej Marii Magdaleny II stopnia^[12],
• w 2009 Medalem Pamiątkowym „Pro Masovia”^[13].

W listopadzie 2018 został odznaczony Medalem za Zasługi dla Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie^[14].

• Informacja na stronie Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego