Metropolia globalna

Sieć metropolii globalnych

Metropolia globalna[potrzebny przypis] – zgodnie z koncepcją Globalization and World Cities Research Network z Wydziału Geografii Loughborough University jest to miasto o międzynarodowym zakresie oddziaływania w dziedzinie ekonomicznej, kulturalnej i politycznej.

Najwyższą kategorię (Alpha++) globalnych metropolii otrzymały Londyn i Nowy Jork, które są symbolami globalnego kapitalizmu.

Charakterystyka ogólna

Nie ma ścisłej i jednoznacznej definicji miasta globalnego, jednakże uznaje się, że miasta takie powinny spełniać następujące warunki[1]:

  • nazwa rozpoznawana na całym świecie i jednoznacznie kojarzona z danym krajem (np. wystarczy powiedzieć Londyn; nie ma potrzeby uściślania, że chodzi o Wielką Brytanię);
  • międzynarodowe wpływy i udział w wydarzeniach o zasięgu światowym (np. w Nowym Jorku mieści się główna siedziba ONZ);
  • duża liczba ludności;
  • duże, międzynarodowe lotnisko, będące bazą i punktem przesiadkowym dla przynajmniej kilku międzynarodowych linii lotniczych (np. Amsterdam-Schiphol);
  • rozbudowana infrastruktura transportowa obejmująca połączenia drogowe (w tym autostrady), sieć kolejową i rozwinięty transport miejski;
  • w świecie zachodnim – obecność wielu kultur i społeczności emigracyjnych, w innych częściach świata – obecność dużej liczby zagranicznych przedsiębiorstw;
  • obecność międzynarodowych instytucji finansowych, firm prawniczych, siedzib wielkich koncernów oraz giełdy, która ma wpływ na światową ekonomię[2];
  • rozwinięta infrastruktura telekomunikacyjna;
  • instytucje kulturalne i naukowe o światowej sławie (np. Rijksmuseum czy Uniwersytet Cambridge);
  • festiwale, premiery filmowe, teatry, orkiestry, chóry, galerie sztuki;
  • wpływowe media o zasięgu międzynarodowym (np. BBC czy WarnerMedia);
  • obiekty sportowe wysokiej klasy, kluby sportowe w najwyższych ligach, zdolność do organizacji imprez o znaczeniu międzynarodowym (np. igrzyska olimpijskie, mistrzostwa świata, mistrzostwa kontynentu).

Metropolie globalne w Polsce

Miasto 2008[3] 2016[4] 2018[5] 2020[6]
Warszawa kategoria 4 (Alpha–) kategoria 3 (Alpha) kategoria 3 (Alpha) kategoria 4 (Alpha–)
Wrocław kategoria 10 (Gamma–) kategoria 10 (Gamma–) kategorii 9 (Gamma)
Poznań kategoria 11 (High sufficiency) kategoria 10 (Gamma–) kategoria 10 (Gamma–)
Kraków kategoria 11 (High sufficiency) kategoria 12 (Sufficiency) kategoria 12 (Sufficiency)
Łódź kategoria 12 (Sufficiency) kategoria 12 (Sufficiency)
Katowice kategoria 12 (Sufficiency) kategoria 10 (Gamma–)

Przypisy

  1. Rosemary Pashley, Excel HSC Geography, Pascal Press, 2000, s. 164, ISBN 978-1-74020-230-5 [dostęp 2024-10-20] (ang.).
  2. GaWC Research Bulletin 179 [online], web.archive.org, 9 maja 2021 [dostęp 2024-10-20] [zarchiwizowane z adresu 2021-05-09].
  3. GaWC - The World According to GaWC 2008 [online], lboro.ac.uk [dostęp 2017-05-03].
  4. GaWC - The World According to GaWC 2016 [online], lboro.ac.uk, 2021 [dostęp 2024-10-20] [zarchiwizowane z adresu 2021-01-01].
  5. GaWC - The World According to GaWC 2018. lboro.ac.uk, 2018-11-13. [dostęp 2019-01-06]. (ang.).
  6. GaWC - The World According to GaWC 2020 [online], lboro.ac.uk, 4 grudnia 2021 [dostęp 2024-10-20] [zarchiwizowane z adresu 2021-12-04].