Menas, biskup Połocka, z cs. Mina Połocki cs. Swiatitiel Mina, jepiskop Połockij (zm. 20 czerwca 1116 w Połocku) – pierwszy znany z imienia prawosławny biskup połocki w latach 1105–1116 i pierwszy święty prawosławny ziemi białoruskiej[1].
Przez długi okres pełnił posługę w monasterze kijowsko-pieczerskim. Był ihumenem w monasterze jaskiniowym w Zwierzyńcu. Autor Powieści lat minionych odnotował fakt powołania go na biskupstwo połockie:
Ustanowił metropolita [...] Minę w Połocku, grudnia 13 dnia.
Powieść minionych lat, tłum. Franciszek Sielicki
Zmarł 20 czerwca 1116 r.
Jego wspomnienie liturgiczne obchodzone jest 20 czerwca/3 lipca[a] i w 3. niedzielę po Pięćdziesiątnicy (Sobór świętych białoruskich)[1], gdzie wymieniany jest wraz z gronem świętych białoruskich. Wspominany jest również w drugim tygodniu wielkiego postu wraz z gronem wszystkich ojców kijowsko-pieczerskich.
Wspomnienie o nim zawiera Pateryk Kijowsko-Pieczerski[2].
W ikonografii święty ubrany jest w biało-czarne, liturgiczne szaty biskupie i mitrę. Ma niedługą brodę i dłuższe, spadające na plecy włosy. Prawą ręką błogosławi, w lewej trzyma Ewangelię. Najczęściej przedstawiany jest w gronie innych świętych na ikonie Soboru świętych białoruskich[1].
3 lutego 2016 decyzją Soboru Biskupów Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego został kanonizowany do wspólnokościelnego kultu[3]
Zobacz też
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
- Архангельский Н. В., Новооткрытые Зверинецкие пещеры в Киеве, Киев, 1915, s. 17.
- Булгаков С. В., Настольная книга для священно-церковнослужителей, Киев, 1913, s. 1409.
- Дурново Н., Девятисотлетие русской иерархии 988-1888 гг. Епархии и архиереи, Москва, 1888, с. 50.
- Кавелин Л., Святая Русь или Сведения о всех святых и подвижниках благочестия на Руси (до XVII века), обще- и местночтимых, изложенных в таблицах с картою России и планом Киевских пещер. Справочная книга по русской агиографии, Санкт-Петербург, 1891, nr 28.
- Каманин И. М., Зверинецкие пещеры в Киеве, их древность и святость, Киев, 1914, s. 44.
- Полный православный богословский энциклопедический словарь в 2 т., T. 2, red. П. П. Сойкина, Санкт-Петербург [b. r.], s. 1836.
- Самбикин Д., ''Месяцеслов святых, всею Русскою Церковию или местно чтимых, и указатель празднеств в честь икон Божией Матери и святых угодников Божиих в нашем отечестве, Вып. 1, Сентябрь, Каменец-Подольск, 1892, s. 45.
- Сказание о Зверинском пещерном монастыре, Киев, 1915, s. 10.
- Строев П. М., Списки иерархов и настоятелей монастырей Российской Церкви, Санкт-Петербург, 1877, с. 496.