Małżeństwo osób tej samej płci w Nepalu

Sytuacja prawna osób homo- i biseksualnych na świecie
Sytuacja prawna osób homo- i biseksualnych na świecie

Kontakty homoseksualne legalne

     Małżeństwo osób tej samej płci

     Rejestrowane związki partnerskie lub konkubinaty

     Uznawanie małżeństw osób tej samej płci zawartych za granicą

     Ograniczone uznawanie małżeństw osób tej samej płci

     Związki jednopłciowe nieuznawane prawnie

     Ograniczenie swobody wypowiedzi

     De iure nielegalne, de facto nie wszczyna się postępowania

Kontakty homoseksualne nielegalne

     Kara więzienia

     Dożywotnie pozbawienie wolności

     Kara śmierci

Małżeństwa osób tej samej płci w Nepalu są legalne od 27 kwietnia 2024 roku[1].

Historia

17 listopada 2008 Sąd Najwyższy Nepalu wydał orzeczenie gwarantujące osobom LGBT i wszystkim mniejszościom genderowym, że w świetle prawa będą definiowane jako "osoby naturalne", co zawiera prawo do zawarcia małżeństwa. "To ogromnie ważna decyzja dla mniejszości seksualnych i przyjmujemy ją z zadowoleniem" - powiedział Sunil Babu Pant, pierwszy otwarcie przyznający się do homoseksualizmu członek nepalskiego parlamentu i czołowy gejowski aktywista południowej Azji. Sąd zgłosił się z prośbą do rządu o utworzenie komitetu w celu zbadania praw dotyczących partnerstwa jednopłciowego w innych krajach i dodał, by nowe prawo nie dyskryminowało mniejszości seksualnych, w tym transwestytów i osób transseksualnych[2][3][4].

22 marca 2009 Pant powiedział w wywiadzie dla indyjskiej agencji, że "Chociaż sąd zaaprobował małżeństwa jednopłciowe, rząd musi jeszcze uchwalić to prawo", zaznaczając, że pomimo aprobaty Sądu Najwyższego, ustawa musi jeszcze zostać napisana i przegłosowana, by weszła w życie[5]. W czerwcu 2009 Pant oświadczył, że proces ten właśnie się rozpoczął. "Nepal przechodzi właśnie transformację i wszystko wydaje się postępować powoli. Utworzono siedmioosobowy komitet, który właśnie zaczął badania nad ustawami o małżeństwach osób tej samej płci w innych państwach. Miejmy nadzieję, że sporządzi projekt ustawy już wkrótce i przekaże go rządowi, by ten go zatwierdził"[6].

Kilka źródeł podaje, że małżeństwa osób tej samej płci oraz ochrona mniejszości seksualnych będą zawarte w nepalskiej konstytucji, nad którą właśnie trwają prace[7][8].

W Nepalu obowiązuje obecnie prowizoryczna konstytucja. Owa konstytucja uwzględnia zgromadzenie ustawodawcze zobowiązane do napisania stałej konstytucji. Zgromadzenie jest obecnie w trakcie przygotowywania jej pierwszego projektu. Zgodnie z treścią prowizorycznej konstytucji, nowa konstytucja miała zostać ogłoszona 30 listopada 2011[9], ale zaraz przed tym terminem odroczono publikację o sześć miesięcy, wyznaczając datę 27 maja 2012[10].

W dniu 28 czerwca 2023 r. sędzia Sądu Najwyższego Til Prasad Shrestha nakazał rządowi ustanowienie „oddzielnego rejestru” dla „mniejszości seksualnych i nietradycyjnych par” oraz „tymczasową rejestrację [ich małżeństw]”[11][12]. Pomimo dyrektywy, sąd rejonowy w Katmandu odrzucił wniosek pary tej samej płci o zawarcie małżeństwa w dniu 13 lipca 2023 roku[13][14]. W ostatnim tygodniu listopada 2023 r. para została poinformowana przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, że ich małżeństwo zostanie zarejestrowane[15]. Z powodzeniem zarejestrowali swoje małżeństwo 29 listopada 2023 r. w Dordi[16], a następnie dwie inne pary w ciągu następnych miesięcy[17][18][19]. W dniu 27 kwietnia 2024 r. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych wydało cyrkularz do wszystkich lokalnych organów rejestracyjnych, instruując je, aby rejestrowały małżeństwa osób tej samej płci[1].

Przypisy

  1. a b In landmark move, Nepal’s govt circular allows same-sex marriage [online], Pahichan, 27 kwietnia 2024 [dostęp 2024-05-15] (ang.).
  2. Nepal Supreme Court orders full LGBT rights (ang.)
  3. Nepal Approves Same-Sex Marriage. news.change.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-08-07)]. (ang.)
  4. Nepal apex court okays same-sex marriage. igovernment.in. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-16)]. (ang.)
  5. Gay Nepalese MP looks towards greater acceptance of gays and lesbians (ang.)
  6. Progress in new republic of Nepal (ang.)
  7. Nepal charter to grant gay rights. hindustantimes.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-28)]. (ang.)
  8. Nepal 'to stage gay weddings on Everest' (ang.)
  9. Nepali interim Constitution to be amended for extension of CA term (ang.)
  10. Nepal extends parliament for 'last time'. google.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-05-24)]. (ang.)
  11. Nepal: Apex court issues interim order to "temporarily register" same-sex marriages [online], aninews.in, 29 czerwca 2023 [dostęp 2024-05-15] (ang.).
  12. Emily Chudy, Nepal ordered to recognise same-sex marriage by Supreme Court [online], PinkNews | Latest lesbian, gay, bi and trans news | LGBTQ+ news, 30 czerwca 2023 [dostęp 2024-05-15] (ang.).
  13. PTI, Kathmandu court rejects marriage registration application of gay couple [online], Deccan Herald [dostęp 2024-05-15] (ang.).
  14. Nepal gay marriage 'victory' hits legal roadblock [online], 23 sierpnia 2023 [dostęp 2024-05-15] (ang.).
  15. मायाको पहिचानको अर्को सफलता: समलिङ्गी तेस्रोलिंगीले प्रत्येक वडा विवाह दर्ता गर्न पाउने [online], News Polar, 25 kwietnia 2024 [dostęp 2024-05-15] (ang.).
  16. Nepal. Pierwszy w kraju ślub osób tej samej płci. [dostęp 2023-11-30].
  17. LGBTQ couple in Nepal becomes the 1st to receive official same-sex marriage status [online], NBC News, 29 listopada 2023 [dostęp 2024-05-15] (ang.).
  18. prakash-chaudhary-manila-neupane [online], साझा परिवेश [dostęp 2024-05-15] (nep.).
  19. PTI, First lesbian couple in Nepal officially registers their marriage [online], Deccan Herald [dostęp 2024-05-15] (ang.).

Zobacz też