Marianna Bączek

Data i miejsce urodzenia	1931 Bandysie
Zawód, zajęcie	śpiewaczka
Narodowość	polska
Odznaczenia

Marianna Bączek (ur. 27 stycznia 1931 w Bandysiach) – śpiewaczka z Puszczy Zielonej, członkini zespołów kurpiowskich: Carniacy, Bandysionki i Dłudzonki^[1].

Urodziła się w rodzinie artystów ludowych. Ojciec Władysław był znanym śpiewakiem wiejskim, aktywnym na weselach, pogrzebach i innych uroczystościach rodzinnych, stryj Bolesław Młynarski, skrzypek, był jednym z założycieli oddziału Związku Strzeleckiego w gminie Czarnia, a przed wojną współzakładał zespół Carniacy^[1]. Pieśni uczyła się też od babci^[2].

Po 1945 Marianna Młynarska zaczęła śpiewać w chórze parafialnym w Czarni i zespole Carniacy. W międzyczasie wyszła za mąż za Bolesława Bączka, z którym ma pięcioro dzieci. Jest wdową^[1].

Z Carniakami występowała do 1974^[3]. Śpiewała partie solowe i grała główne role w widowiskach obrzędowych (np. czepiarka w weselu kurpiowskim). Wraz z zespołem występowała m.in. w Filharmonii Narodowej, Teatrze Studio, w Teatrze Montownia w Warszawie. Jako solistka śpiewaczka wygrała kilkadziesiąt konkursów, m.in. „Jarmark Kurpiowski” w Myszyńcu, „Kurpiowskie Prezentacje Artystyczne” w Ostrołęce, „Ogólnopolski Festiwal Zespołów Kurpiowskich” w Nowogrodzie, Ogólnopolski Festiwal Folklorystyczny w Węgrowie i w Sokołowie Podlaskim, Mazowiecki Festiwal Kapel i Śpiewaków Ludowych w Mińsku Mazowieckim. Na Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu zdobywała pierwsze miejsca zarówno jako solistka, jak też uczestniczka zmagań w kategorii Mistrz i Uczeń^[1]. Była tam pięciokrotnie^[3]. W 2010 zdobyła „Złota Basztę”^[1]. Występowała na koncertach radiowych, np. w 2012 na koncercie „Muzyka źródeł – Kurpie” inaugurującym XV Festiwal Folkowy Polskiego Radia „Nowa Tradycja”^[2].

Należała do grup śpiewaczych Dłudzonki i Bandysionki. W 2000 otrzymała jako członkini Bandysionek Nagrodę im. Oskara Kolberga^[2]. Na początku XXI w. postawiła na solową karierę^[4][5].

Specjalizuje się w pieśniach leśnych i polnych^[5], pogrzebowych i trampanych^[2]. Jej repertuar pieśni, jak również opowieści o dawnych obrzędach na Kurpiach, jest zarejestrowany w archiwach Polskiego Radia^[2] oraz Instytutu Sztuki Polskiej Akademii Nauk^[6]. Posługuje się gwarą kurpiowską, występuje w stroju kurpiowskim.

Jest mistrzynią i nauczycielką zarówno dla osób z Kurpiowszczyzny, jak też z całej Polski, szczególnie podczas międzypokoleniowych spotkań i warsztatów śpiewaczych^[1]. Jej głos cenią etnomuzykolodzy oraz rekonstruktorzy i pasjonaci śpiewu tradycyjnego^[3][7]. Współpracowała solo oraz w składzie Bandysionek ze środowiskami warszawskiego Domu Tańca, festiwalu Wszystkie Mazurki Świata, gdańskiego Stowarzyszenia „Trójwiejska” i jego „Kurpiogrania”^[3] a także z wieloma artystami m.in.: Adamem Strugiem, Anną Marią Jopek^[8].

• 1992 - Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”
• 2000 - Nagroda im. Oskara Kolberga jako członkini zespołu Bandysionki^[2]
• 2010 - „Baszta” główna nagroda Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu Dolnym^[2]
• 2011 - „Kurpik” Nagroda Prezesa Związku Kurpiów w kategorii Muzyka i Taniec^[9]
• 2013 - laureatka konkursu Programu II Polskiego Radia „Muzyka Źródeł”^[10].
• 2014 - Medal „Pro Mazovia” (2014)^[2]
• 2014 - odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi w tworzeniu i upowszechnianiu polskiego folkloru^[11].
• 2017 - Nagroda Starosty Powiatu Ostrołęckiego^[1]
• 2019 - Nagroda im. Oskara Kolberga w dziedzinie śpiewu^[2]
• 2021 - nagroda Wójta Gminy Czarnia „Bartnik 2021” (jako członkini zespołu Bandysionki)^[12][13]

• Nagrania audio pieśni w wykonaniu Marianny Bączek w zbiorach Trójwiejskiego Archiwum
• Pieśni polne w wykonaniu Marianny Bączek
• Pieśni weselne w wykonaniu Marianny Bączek
• Kurpiowskie pieśni trampane w wykonaniu Marianny Bączek
• Pieśni leśne w wykonaniu Marianny Bączek