Marek Górny

Marek Górny
Data i miejsce urodzenia	1957 ; Poznań
	doktor habilitowany nauk humanistycznych
	Specjalność: demografia historyczna, genealogia, historia społeczna i gospodarcza
Alma Mater	Uniwersytet Wrocławski
Doktorat	1982
Habilitacja	26 września 1994
	Nauczyciel akademicki
Uczelnia	Uniwersytet Wrocławski

Marek Górny (ur. 1957 r. w Poznaniu^[1]) – polski historyk, specjalizujący się w historii społeczno-gospodarczej, demografii historycznej, genealogii i antroponimii historycznej; nauczyciel akademicki związany z uczelniami we Wrocławiu.

Życiorys

Urodził się w 1957 roku w Poznaniu. Swoją edukację rozpoczął w Warszawie, ale wkrótce przeniósł się do Wrocławia. Naukę kontynuował w klasie o profilu sportowym w V Liceum Ogólnokształcącym, które ukończył w 1976 roku^[2]. Po uzyskaniu matury podjął studia w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Wrocławskiego, które ukończył w 1980 roku zdobyciem dyplomu magistra.

W latach 1981–1989 pracował w Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, najpierw w Katedrze Socjologii, później w Katedrze Historii Gospodarczej. Stopień naukowy doktora nauk humanistycznych w zakresie historii uzyskał w 1982 roku na podstawie pracy pt. Ludność Tarnowskich Gór w latach 1801–1870, napisanej na seminarium prof. Zbigniewa Kwaśnego^[3]. Od października 1989 do marca 1990 roku był stypendystą w Instytucie Historii Europejskiej w Moguncji. W 1990 roku powrócił na Uniwersytet Wrocławski jako adiunkt. W 1994 roku uzyskał stopień naukowy doktora habilitowanego nauk humanistycznych w zakresie historii o specjalności historia społeczno-gospodarcza, na podstawie rozprawy opublikowanej w dwóch tomach: 1) Przezwiska i nazwiska chłopów pałuckich w XVII wieku. Pochodzenie i budowa; 2) Rodzina chłopska w świetle swoich antroponimów. Studia nad kulturą nazewniczą wsi pałuckiej w XVII wieku^[4]. Wkrótce potem otrzymał stanowisko profesora nadzwyczajnego, a w 2000 roku został kierownikiem Zakładu Historii Gospodarczej, Demografii i Statystyki. Od 2007 roku kieruje Zakładem Antropologii Historycznej, którego jest twórcą^[5].

Redaguje następujące serie wydawnicze i czasopisma: "Badania z Dziejów Społecznych i Gospodarczych" (od 2001), "Źródła Dziejowe" (od 2002), "Genealogia. Studia i Materiały Historyczne" (od 1991), "Biblioteka Genealogiczna" (od 1998), "Przeszłość Demograficzna Polski" (od 2000). W latach 1998–2003 pełnił funkcję wicedyrektora ds. naukowych Instytutu Historycznego Uniwersytetu Wrocławskiego, a w kadencji 1999–2003 senatora Uniwersytetu Wrocławskiego. Od 1982 roku jest członkiem Sekcji Demografii Historycznej Komitetu Nauk Demograficznych Polskiej Akademii Nauk. Ponadto od 2000 roku kieruje Wydawnictwem Uniwersytetu Wrocławskiego.

Dorobek naukowy

Zainteresowania naukowe Marka Górnego koncentrują się wokół zagadnień związanych z szeroko pojętą historią społeczno-gospodarczą. Do jego najważniejszych publikacji należą^[6]:

Z badań nad ludnością górnośląskiej parafii Radzionków w latach 1851–1870, "Studia Śląskie" 39, 1981, s. 275–305.
Ruch naturalny ludności Tarnowskich Gór w latach 1801–1870, "Studia i Materiały z Dziejów Śląska" 13, 1983, s. 8–86.
Czas chrztu dzieci chłopskich w parafii Szaradowo w drugiej połowie XVIII wieku, "Studia Gnesnensia" 8, 1984–1985, s. 253–259.
Ruchliwość społeczna mieszkańców parafii Radzionków w latach 1851–1870 w świetle metryk ślubów, "Przeszłość Demograficzna Polski" 16, 1985, s. 153–161.
Stan i struktura ludności Tarnowskich Gór w latach 1801–1872, "Studia i Materiały z Dziejów Śląska" 15, 1986, s. 281–330.
Przekształcenia demograficzne rodziny wiejskiej na Śląsku w latach 1801–1870, [w:] Rozwój gospodarczy i społeczny środkowej Europy w ujęciu regionalnym w XIX i XX w., Wrocław 1988, s. 181–189.
Przezwiska i nazwiska chłopów pałuckich w XVII wieku. Pochodzenie i budowa, Wrocław 1990.
Peasant family and its farm in Wielkopolska in the second part of the 18th century (Rodzina chłopska i jej gospodarstwo w Wielkopolsce w drugiej połowie XVIII wieku), [w:] Les modeles familiaux en Europe aux XVIe–XVIIIe siecles (Modele rodzinne w Europie XVI–XVIII w.), pod red. Cezarego Kukli, Białystok 1992, s. 49–56.
Rodzina chłopska w świetle swoich antroponimów. Studia nad kulturą nazewniczą wsi pałuckiej w XVII wieku, Wrocław 1993 (= „Acta Universitatis Wratislaviensis. Historia” 112).
Wybór imion chrzestnych dla dzieci szlacheckich w powiecie kcyńskim w XVII wieku, "Genealogia. Studia i Materiały Historyczne" 7, 1996, s. 53–67.
Zawarcie małżeństwa na wsi pałuckiej w XVIII wieku: parafia szaradowska, "Genealogia. Studia i Materiały Historyczne" 7, 1996, s. 69–96.
Przynależność rodowa Mikołaja Janowskiego (zm. 1487/89), kasztelana śremskiego, "Genealogia. Studia i Materiały Historyczne" 16, 2004, s. 81–92.
Ród Pałuków a klasztor cystersów w Łeknie — w poszukiwaniu zaginionej tradycji pochodzenia, [w:] Cystersi łekneńscy w krajobrazie kulturowym ziem polskich w 850-lecie fundacji opactwa cysterskiego w Łeknie 1153–2003, pod red. Andrzeja M. Wyrwy, Łekno-Wągrowiec-Poznań 2004, 83-88.
Życie rodzinne, [w:] Szlachetne dziedzictwo czy przeklęty spadek. Tradycje sarmackie w sztuce i kulturze, pod red. Joanny Dziubkowej, Poznań 2005, s. 13–19.

Edycje źródeł historycznych

Status animarum parafii Szaradowo z 1766 r., „Przeszłość Demograficzna Polski" 16, 1985, s. 163–174.
Status animarum parafii Spławie z 1776 r., "Studia i Materiały do Dziejów Wielkopolski i Pomorza" 17, 1989, z. 1, s. 169–185.
Status animarum parafii Spławie z 1777 r., "Studia i Materiały do Dziejów Wielkopolski i Pomorza" 18, 1990, z. 1, s. 153–177.
Taksa opłat pogrzebowych dla dekanatu krobskiego z 1799 r., "Studia Gnesnensia" 9, 1990, s. 219–225.
Status animarum parafii Juncewo z 1666 r., "Przeszłość Demograficzna Polski" 18, 1991, s. 165–203.
"Słowa niektóre dla jednostajnego pisania metryk" ks. S. Żarnowieckiego z 1795 r., "Przeszłość Demograficzna Polski" 18, 1991, s. 229–238.
List pochodzenia Dawida Urquharda z 1663 roku. Źródło do dziejów osadnictwa szkockiego w Polsce, "Genealogia. Studia i Materiały Historyczne" 1, 1991, s. 81–84.
List pochodzenia Marcina Franciszka Smoguleckiego, podczaszego brzeskokujawskiego, z 1671 roku, "Genealogia. Studia i Materiały Historyczne" 4, 1994, s. 101–104.
Mieszkańcy parafii pępowskiej w 1777 roku. Analiza księgi status animarum, Wrocław 1994.
Spis ludności parafii sławieńskiej z 1796 roku, "Genealogia. Studia i Materiały Historyczne" 9, 1997, s. 115–170.

Edycje prac innych historyków

Władysław Semkowicz, Rycerstwo śląskie do końca XIV wieku. Uwagi o polskich rodach rodzimych (r. 1938/1948), wydał..., "Genealogia. Studia i Materiały Historyczne" 2, 1992, s. 9–25.
Kazimierz Jasiński, Rodowód Piastów mazowieckich, wydał..., Poznań-Wrocław 1998, ss. 248 (= "Biblioteka Genealogiczna" 1).
Kazimierz Jasiński, Rodowód Piastów małopolskich i kujawskich, wydał..., Poznań-Wrocław 2001, ss. 264 (= "Biblioteka Genealogiczna" 3).
Witold Kula, Demografia Królestwa Polskiego w latach 1836–1846, wydał..., Poznań-Wrocław 2002, ss. 176 (= "Badania z Dziejów Społecznych i Gospodarczych" 61).

Wypromowani doktorzy

Jacek Kowalkowski, 2000, Badania genealogiczne Wojciecha Kętrzyńskiego 1838–1918^[7].
Ewa Kulik, 2003, Wodziccy od końca XVIII do początku XIX wieku. Rodzina, majątki, życie publiczne^[8]^[9].
Mikołaj Szołtysek, 2003, Ludność parafii bujakowskiej w XVIII i XIX wieku. Między „unikalnym” systemem formowania się gospodarstw a swoistością pogranicza^[9].
Małgorzata Pach, 2004, Linia młodsza Małachowskich herbu Nałęcz w XVIII wieku. Sprawy rodzinne, gospodarcze, społeczne^[10].
Paweł Klint, 2005, Szlachecki obrót ziemią w powiecie kcyńskim w latach 1626–1655^[11].
Konrad Rzemieniecki, 2006, Ludność rzymskokatolickich parafii monasterzyskiej i petlikowskiej w XVIII wieku (archidiecezja lwowska)^[12].
Wojciech Schäffer, 2007, Parafia tyska i jej ludność w latach 1677–1800^[13].
Anna Miesiąc, 2008, Ludność katolicka Ząbkowic Śląskich w latach 1801–1870^[14].
Jerzy Komorowski, 2009, Skibniewscy i Dębiccy od końca wieku XIX do roku 1939. Studium pokoleniowe rodzin ziemiańskich^[15].
Magdalena Zimerman, 2010, Lubomirscy w XVIII wieku. Sprawy rodzinne, społeczne i gospodarcze.
Monika Tondytko, 2010, Chłopi w powiecie kaliskim w latach 1775–1794. Sprawy gospodarcze, społeczne i kryminalne.
Anna Czop-Tomczak, 2012, Mieszkańcy Gniezna w latach 1720–1770 na podstawie akt miejskich.
Małgorzata Beślerzewska, 2012, Między handlem a pieniądzem. Analiza cen w Krakowie, Warszawie i Gdańsku w latach 1501-1792.
Tomasz M. Jankowski, 2014, Ludność żydowska Piotrkowa Trybunalskiego, 1808–1870^[16]. Opublikowane jako Demography of a Shtetl. The Case of Piotrków Trybunalski^[17].

Przypisy

↑ Data urodzenia w Katalogu Biblioteki Uniwersyteckiej Uniwersytetu Jagiellońskiego. bj.uj.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-01-09)]. [on-line] [dostęp: 4.01.2014]
↑ Kronika szkolna V Liceum Ogólnokształcącego we Wrocławiu
↑ Doktoraty na IH UWr 1980-2007. hist.uni.wroc.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-01-27)]. [on-line] [dostęp: 31.12.2013]
↑ 1. Przezwiska i nazwiska chłopów pałuckich w XVII wieku. Pochodzenie i budowa. 2. Rodzina chłopska w świetle swoich antroponimów. Studia nad kulturą nazewniczą wsi pałuckiej w XVII wieku w bazie „Prace badawcze” portalu Nauka Polska (OPI).
↑ Struktura Instytutu Historycznego UWr [on-line] [dostęp: 31.12.2013
↑ Dane na podstawie Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu, stan na XII 2013 roku
↑ Badania genealogiczne Wojciecha Kętrzyńskiego (1838-1918) w bazie „Prace badawcze” portalu Nauka Polska (OPI).
↑ Dr Ewa Kulik, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2010-01-08] .
↑ ^a ^b Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2009-10-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-01-27)].
↑ Dr Małgorzata Pach, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2010-01-08] .
↑ Dr hab. Paweł Klint, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2010-01-08] .
↑ Dr Konrad Rzemieniecki, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2010-01-08] .
↑ Dr Wojciech Schäffer, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2010-01-08] .
↑ Dr Anna Miesiąc, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2010-01-08] .
↑ Dr Jerzy Komorowski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2010-10-20] .
↑ Dr Tomasz Jankowski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2022-11-19] .
↑ Tomasz M.T.M. Jankowski Tomasz M.T.M., Demography of a shtetl : the case of Piotrków Trybunalski, Leiden 2022, ISBN 978-90-04-51857-5, OCLC 1341268335 [dostęp 2022-11-19] .