Linia ukraińska – linia umocnień zbudowana przez Carstwo Rosyjskie w latach 1679–1680 w celu kontroli należącej do Rosji Ukrainy Słobodzkiej oraz ochrony przed najazdami Tatarów i Turków poprzez zaryglowanie prowadzącego w głąb państwa moskiewskiego Szlaku murawskiego i Szlaku izjumskiego. Linię obronną zbudowano wzdłuż rzeki Doniec i Oskoł.

Po antymoskiewskich powstaniach wznieconych w 1668 przez Kozaków Iwana Brzuchowieckiego i w 1670 roku przez Stiepana Razina postanowiono o wzniesieniu linii obronnej składającej się z twierdz, z których Rosjanie mogliby kontrolować Ukrainę Słobodzką oraz chronić się przed najazdami tatarskimi. Jako pierwszą po 1675 roku wzniesiono od strony zachodniej twierdzę Kołomak, a następnie zbudowano połączone wałami i drogą twierdze: Wysokopole, Nowy Perekop, Wałki, Stara Wodołaga, Sokołowo, Zmijiw, Liman, Wyszki, Andrejewka, Bałaklija, Izjum i inne.

Linia straciła swoje obronne znaczenie w latach 30. XVIII wieku, gdy zastąpiła ją położona bardziej na południe Linia ukraińska.

• Загоровский В. П. „Изюмская черта” – Воронеж: Издательство ВГУ, 1980. – s. 239
• Панашенко В.В. „Ізюмська оборонна лінія”, [w:] „Енциклопедія історії України” tom 10 http://histans.com/LiberUA/ehu/4.pdf