Leon Bornus

Leon Bornus
Barcicki, Boryna, Klucznik
Data i miejsce urodzenia

30 czerwca 1912
Rożdżałów

Data i miejsce śmierci

26 września 2010
Puławy

Zawód, zajęcie

biolog, pszczelarz, pułkownik

Odznaczenia
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941) Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami (dwukrotnie) Srebrny Krzyż Zasługi Krzyż Armii Krajowej Krzyż Batalionów Chłopskich
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Leon Bornus, ps. Hieronim Barcicki, Boryna, Klucznik (ur. 30 czerwca 1912 w Rożdżałowie, zm. 26 września 2010 w Puławach[1]) – profesor doktor habilitowany, polski wojskowy, pułkownik, komendant obwodu Chełm Okręgu Lublin Batalionów Chłopskich oraz obwodu Chełm Okręgu Lublin Armii Krajowej, pszczelarz, wieloletni kierownik puławskiego Oddziału Pszczelnictwa Instytutu Sadownictwa i Kwiaciarstwa im. Szczepana Pieniążka.

Życiorys

Urodził się jako syn Stanisława Bornusa i Agnieszki z domu Wójtiuk. Przed wybuchem II wojny światowej uzyskał niepełne wykształcenie wyższe. Był elewem szkoły podchorążych i po jej ukończeniu jako prymus w roczniku 1935 uzyskał stopień podporucznika z dniem 1 stycznia 1937.

Brał udział w kampanii wrześniowej w szeregach batalionu marszowego 34 pułku piechoty, broniąc Twierdzy Brzeskiej. Był adiutantem dowódcy II batalionu kapitana Stommy. Został awansowany w dniu 1 października 1939 do stopnia porucznika przez podpułkownika Alojzego Horaka. Jako podoficer dostał się do radzieckiej niewoli, z której zbiegł. Powrócił do rodzinnej wsi, gdzie nauczał w miejscowej szkole. W 1940 rozpoczął działalność podziemną, organizując ruch ludowy w powiecie chełmskim. Należał do SL „Roch”. Z początkiem 1943 został komendantem obwodu Chełm Batalionów Chłopskich, zastępując na tym stanowisku Jana Nowosada. W sierpniu 1943, po scaleniu BCh z AK, został komendantem tej ostatniej organizacji w obwodzie Chełm i pełnił tę funkcję do jesieni 1944. Został awansowany do stopnia majora rozkazem Komendy Głównej BCh nr 5 z dnia 30 maja 1944.

W 1946 dokończył studia na KUL. Przez dwa lata był pracownikiem naukowym tego Uniwersytetu uzyskując w 1948 tytuł naukowy doktora. W 1947 podjął prace badawcze w Instytucie Pszczelarstwa w Lublinie, które prowadził do 1984. W latach czterdziestych XX wieku był nękany przez UB. W 1951 rozpoczął pracę w puławskim oddziale Instytutu Sadownictwa i Kwiaciarstwa im. Szczepana Pieniążka. W 1966 został jego kierownikiem. W 1984 przeszedł na emeryturę.

Współorganizował Stowarzyszenia byłych Żołnierzy Batalionów Chłopskich, był wiceprzewodniczącym Federacji w Warszawie.

Decyzją ministra obrony narodowej z dnia 6 kwietnia 1999 został mianowany na stopień pułkownika.

Został pochowany 30 września 2010 na cmentarzu parafialnym parafii św. Józefa w Puławach.

Dorobek naukowy

Uzyskane tytuły i stopnie zawodowe i naukowe:

  • magister (1946)
  • doktor (1948)
  • doktor habilitowany (1958)
  • profesor nadzwyczajny (tyt.) (1964)
  • profesor zwyczajny (tyt.) (1974)

Wypromował 5 doktorów, przygotował 19 ekspertyz habilitacyjnych, 13 ocen na tytuł profesorski oraz 21 ekspertyz sądowych i wydawniczych.

Wydał 93 prace naukowe, z czego 31 za granicą, 23 książkowe, 122 artykuły popularnonaukowe. Spośród ważniejszych książek można wymienić m.in.:

  • Hodowla pszczół
  • ABC mistrza pszczelarstwa
  • Zakładanie i obsługa pasieki
  • Encyklopedia pszczelarska

Należał do krajowych i zagranicznych organizacji naukowych:

  • International Bee Research Association (Wielka Brytania, 1963–1978)
  • PTP im. Kopernika (Puławy, prezes 1972–1976)
  • Apimondia (Rzym, 1958–1996, od 1985 członek honorowy)
  • Komitet Nauk Ogrodniczych PAN (od 1972, od 1991 członek honorowy)
  • Pszczelnicze Towarzystwo Naukowe (1983–1996, założyciel, prezes i członek honorowy)

Był wiceprezesem Światowego Kongresu Pszczelarstwa w 1987 w Warszawie. W latach 1959–1984 współorganizował liczne konferencje pszczelarskie.

Był członkiem rad naukowych:

Ordery i odznaczenia

13 krzyży i 31 orderów, w tym:

Przypisy

  1. ↑ Na podstawie notki wspomnieniowej na stronie Instytutu Sadownictwa
  2. ↑ M.P. z 2000 r. nr 32, poz. 658
  3. ↑ a b c d e Kto jest kim w Polsce. Informator Biograficzny. Warszawa: Interpress, 1989, s. 117.

Bibliografia

  • Marian Wojtas: Słownik biograficzny żołnierzy Batalionów Chłopskich: IV Okręg Lublin. Lublin: Stowarzyszenie Byłych Żołnierzy Batalionów Chłopskich, 1998, s. 68. ISBN 83-85223-60-6.
  • Marian Wojtas: Słownik biograficzny żołnierzy Batalionów Chłopskich: IV Okręg Lublin tom II. Lublin: Stowarzyszenie Żołnierzy Batalionów Chłopskich, 2001, s. 73. ISBN 83-91313-50-6.
  • Złota Księga Nauki Polskiej – Naukowcy Zjednoczonej Europy, Mastermedia sp. z o.o. ISBN 83-920014-6-X, s. 64

Linki zewnętrzne