Lanfrank z Bec (ur. ok. 1010 w Pawii w Lombardii, zm. 28 maja 1089 w Canterbury) – średniowieczny filozof i teolog, benedyktyn i arcybiskup Canterbury. Pierwszy[1] opat klasztoru Saint-Étienne w Caen, duchowy doradca Wilhelma Zdobywcy. Założył szkołę klasztorną w Bec w Normandii.
W sporze o wzajemny stosunek wiary i rozumu stawał w obronie poglądów dających pierwszeństwo wierze. Dla udowodnienia wysuwanych tez posługiwał się rozumowaniem, traktując dialektykę jako metodę poznawczą w teologii.
Zabrał głos w sporze o Eucharystię, który miał miejsce około 1050 roku i wypowiedział się przeciwko Berengarowi. Dla wyjaśnienia realnej obecności posłużył się terminologią zaczerpniętą z filozofii Arystotelesa. Odróżnił w eucharystycznych postaciach niewidzialną substancję od widzialnych przypadłości (akcydensy). Przemiana sakramentalna dokonuje się – jak tłumaczył – na poziomie substancji, a nie przypadłości[2]. Nauka o substancji i jej akcydensach pozwoliła na odejście od „kanibalistycznych” interpretacji Eucharystii i dała podstawę dla późniejszej nauki o transsubstancjacji. Termin transsubstancjacja (tj. przemiana substancji chleba w substancję Chrystusa), utworzony został w połowie XII wieku, podjął go sobór laterański IV i sobór trydencki, a twórczo rozwinął Tomasz z Akwinu.
Próbował zrewidować tekst Wulgaty, jednak bez powodzenia[3].
Mimo iż nigdy nie potwierdzono jego kultu, prymas Lanfrank w Anglii tytułowany jest mianem błogosławionego[4].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Marc Morris. Out&About Where history happened. Norman churches. „BBC History Magazine”. 13, kwiecień 2013. Londyn: Bristol Magazines Ltd.. ISSN 1469-8552. brak numeru strony
- ↑ De corpore et sanguine Domini, Kap. 18.
- ↑ Metzger B.M., The Text of the New Testament: Its Transmission, Corruption, and Restoration, Oxford University Press, New York, Oxford 1980, s. 76.
- ↑ Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa: Księga imion i świętych. T. 3: H-Ł. Kraków: WAM, Księża Jezuici, 1997, s. 568/569. ISBN 83-7097-464-3.
Bibliografia
- Helen Clover, Margaret Gibson: The Letters of Lanfranc, Archbishop of Canterbury. Oxford University Press, 1979, ISBN 0-19-822235-1.
- Margaret Gibson: Lanfrank von Bec. In: TRE 20 (1990), 434-436
- Margaret T. Gibson: Lanfranc of Bec. Clarendon, Oxford 1978, ISBN 0-19-822462-1.
