Lambda Sagittarii
λ Sgr
|
Położenie w gwiazdozbiorze
|
Dane obserwacyjne (J2000)
|
Gwiazdozbiór
|
Strzelec
|
Rektascensja
|
18h 27m 58,242s[1]
|
Deklinacja
|
−25° 25′ 18,12″[1]
|
Paralaksa (π)
|
0,03878 ± 0,00063″[1]
|
Odległość
|
84,1 ± 1,4 ly 25,79 ± 0,43 pc
|
Wielkość obserwowana
|
2,81m[1]
|
Rozmiar kątowy
|
0,0044″[2]
|
Ruch własny (RA)
|
−46,8 ± 1,2 mas/rok[1]
|
Ruch własny (DEC)
|
−185,0 ± 1,1 mas/rok[1]
|
Prędkość radialna
|
−43,20 ± 0,80 km/s[1]
|
Charakterystyka fizyczna
|
Rodzaj gwiazdy
|
olbrzym
|
Typ widmowy
|
K1 IIIb[1]
|
Masa
|
2,3[2] M☉
|
Promień
|
11[2] R☉
|
Metaliczność [Fe/H]
|
−0,07[3]
|
Wielkość absolutna
|
0,75m[4]
|
Jasność
|
52 L☉[2]
|
Temperatura
|
4700 K[2]
|
Charakterystyka orbitalna
|
Krąży wokół
|
Centrum Galaktyki
|
Półoś wielka
|
6709[3] pc
|
Mimośród
|
0,1650[3]
|
Alternatywne oznaczenia
|
|
Lambda Sagittarii (λ Sgr, Kaus Borealis) – gwiazda w gwiazdozbiorze Strzelca, odległa o 84 lata świetlne od Słońca.
Nazwa
Gwiazda ta nosi tradycyjną nazwę Kaus Borealis, która wywodzi się od arabskiego قوس qaws, co oznacza „łuk” z łacińskim określeniem Borealis, czyli „północna” (część). Wraz z gwiazdami Epsilon Sagittarii i Delta Sagittarii tworzy „łuk” Strzelca[2][5]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2016 roku formalnie zatwierdziła użycie nazwy Kaus Borealis dla określenia tej gwiazdy[6].
Charakterystyka obserwacyjna
Jest to piąta co do jasności gwiazda gwiazdozbioru. Tworzy część asteryzmu zwanego „Dzbankiem do Herbaty” lub „Imbrykiem” (jego szczyt). Jest to także najjaśniejsza gwiazda w pobliżu punktu przesilenia grudniowego, najdalszego na południe w corocznej wędrówce Słońca po ekliptyce[2].
Będąc położona blisko ekliptyki, Lambda Sagittarii bywa zakrywana przez Księżyc i planety. 18 listopada 1984 roku zakryła ją Wenus[7].
Charakterystyka fizyczna
Kaus Borealis to pomarańczowy olbrzym należący do typu widmowego K. Ma temperaturę 4700 K i wypromieniowuje 52 razy więcej promieniowania od Słońca. Masa gwiazdy to 2,3 masy Słońca, zaś promień jest równy 11 R☉. Obecnie w jądrze tej gwiazdy trwa synteza helu w węgiel i tlen. Gwiazda jest słabym źródłem rentgenowskim, co świadczy o aktywności magnetycznej, dość nieoczekiwanej u gwiazd tego rodzaju[2].
Lambda Sagittarii ma optyczną towarzyszkę o wielkości 9,8m, oddaloną o 84,2 sekundy kątowej (w 2010 roku)[8]. Znajduje się ona jednak znacznie dalej od Słońca, ma inny ruch własny i nie jest związana grawitacyjnie z jaśniejszą gwiazdą[9].
Zobacz też
Przypisy