Kumanowo (mac. Куманово, alb. Kumanova, Kumanovë) – miasto w północno-wschodniej Macedonii Północnej, nad Kumanovską Reką. Ośrodek administracyjny gminy Kumanowo. Liczba mieszkańców – 76.262 osoby [2002] (63% Macedończyków, 24% Albańczyków, 7% Serbów, 5% Cyganów; trzecie co do liczby mieszkańców miasto Macedonii Północnej), współrzędne geograficzne – 42°07'56"N, 21°42'52"E, wysokość – 320 m n.p.m.
Historia
Uważa się, że powstanie miasta miało związek z osiedleniem się w tych okolicach plemienia Kumanów w średniowieczu. Pierwsze wiadomości o Kumanowie pochodzą z 1519, gdy miasto miało 300 mieszkańców. W XVII wieku Kumanowo było siedzibą władz nahiji, w mieście istniały meczet, medresa i karawanseraj. Po stłumieniu powstania Karposza w 1689 miasto popadło w stagnację, trwającą, mimo pewnego ożywienia pod koniec XIX wieku, aż do II wojny światowej. Podczas pierwszej wojny bałkańskiej 23/24 października 1912 pod miastem doszło do bitwy wojsk serbskich i tureckich, w której Turcy ponieśli porażkę i zostali zmuszeni do opuszczenia okolicy.
27 grudnia 2002 przed liceum im. Goce Delčeva w Kumanowie wybuchła bomba, zabijając jednego przechodnia i raniąc pięciu innych. Sprawcy zamachu nie są znani, jego motywy również.
Gospodarka
Kumanowo jest ośrodkiem przemysłowym, głównie przemysłu włókienniczego i metalowego. Kumanowo jest węzłem komunikacyjnym – od głównej linii kolejowej Skopje – Nisz odchodzi tu odnoga do Beljakovci w kierunku granicy bułgarskiej. W mieście jest też rozgałęzienie dróg ze Skopje do Kiustendiłu w Bułgarii przez Kriwą Palankę i do Nišu w Serbii.
Kultura
Najstarszą zachowaną budowlą Kumanowa jest meczet „Eski” z 1751 w tureckiej dzielnicy Orta Bunar. W okolicznych wsiach zachowało się sporo zabytków z okresu starożytności i średniowiecza, a nawet z czasów prehistorycznych. W miejscu zwanym Kokino, koło wsi Staro Nagoriczane około 30 km na północny wschód od Kumanowa znajduje się stanowisko archeologiczne – pozostałości megalitycznego obserwatorium astronomicznego. Koło wsi Kleczowce odkryto pozostałości rzymskiego osiedla Vicianus. W Starym Nagoričane znajduje się cerkiew św. Jerzego z XI/XIV wieku, we wsi Matejče cerkiew Zaśnięcia Matki Bożej z XIV wieku.
Co roku w Kumanowie odbywa się międzynarodowy festiwal jazzowy.
Demografia
Miasta partnerskie
- Varaždin, Chorwacja
- Vranje, Serbia
- Bijeljina, Bośnia i Hercegowina
- Płowdiw, Bułgaria
- Leskovac, Serbia
- Nikozja, Cypr
- Çorlu, Turcja
- Prozor, Bośnia i Hercegowina
- Gornji Milanovac, Serbia
- Kosovska Mitrovica, Serbia/Kosowo
- Pančevo, Serbia
- Nikšić, Czarnogóra
- Čukarica, Serbia
Linki zewnętrzne