Księstwo Kopylsko-Słuckie
Herb Olelkowiczów (Pogoń Litewska) Herb Radziwiłłów (Trąby Odm.) Herb książąt Palatynatu na Neuburgu w herbarzu J. Siebmachera, 1605 Księstwo Słuckie (Kopylsko-Słuckie) – odrębna dzielnica książęca w ramach Rusi Kijowskiej i Wielkiego Księstwa Litewskiego . Jedno z potężniejszych państw magnackich I Rzeczypospolitej , zajmujące wschodnią część powiatu nowogródzkiego . Początkowo stolicą księstwa był Kopyl , a następnie Słuck .
W wieku XII w rękach Rurykowiczów . W następnym stuleciu weszło w skład Wielkiego Księstwa Litewskiego. W roku 1395 w. ks. Witold nadał je swemu stryjecznemu bratu ks. Włodzimierzowi Olgierdowiczowi jako rekompensatę za utratę Księstwa Kijowskiego . Zapoczątkował on dynastię ks. Olelkowiczów-Słuckich , władających Księstwem do końca XVI wieku. Jako posag ostatniej księżniczki słuckiej Zofii Olelkowiczówny , przechodzi ono w ręce birżańskiej linii Radziwiłłów (1600 r.). Według niezrealizowanego traktatu w Radnot (1657 r.) miało stać się częścią suwerennego państwa Bogusława Radziwiłła . Po śmierci jego córki, Ludwiki Karoliny (1695 r.), żony margrabiego Ludwika Brandenburskiego i palatyna reńskiego Karola III , oraz po długoletnim sporze pomiędzy najpotężniejszymi rodami Rzeczypospolitej (Radziwiłłowie , Sapiehowie ) i Rzeszy Niemieckiej (Wittelsbachowie , Hohenzollernowie ), księstwo objęła (1732 r.) nieświeska linia rodu Radziwiłłów. W wyniku II rozbioru Rzeczypospolitej (1793 r.) terytorium księstwa weszło w skład Imperium Rosyjskiego . W roku 1845 ostatni właściciel księstwa, ks. Ludwik Sayn-Wittgenstein (mąż Stefanii Radziwiłłówny ), sprzedał je rządowi.
I.
1395-1398
Włodzimierz Olgierdowicz , książę kijowski
II.
1398-1454
Aleksander (Olelko) Włodzimierzowicz , książę kijowski
III.
1454-1481
Michał Olelkowicz , namiestnik Nowogrodu Wielkiego
IV.
1505-1542
Jerzy Olelkowicz-Słucki
V.
1542-1560
Szymon Olelkowicz-Słucki
VI.
1560-1578
Jerzy Olelkowicz-Słucki , starosta bobrujski
VII.
1578-1586
Jerzy Olelkowicz-Słucki
VIII.
1586-1600
Zofia Olelkowiczówna , święta prawosławna
IX.
1600-1620
Janusz Radziwiłł , kasztelan wileński, pan na Lichtenbergu
X.
1620-1640
Krzysztof Radziwiłł (młodszy) , hetman wielki litewski, kasztelan i wojewoda wileński
XI.
1640-1669
Bogusław Radziwiłł , chorąży wielki litewski, feldmarszałek szwedzki, generalny namiestnik Prus Książęcych
XII.
1669-1695
Ludwika Karolina Radziwiłł , księżna neuburska
XIII.
1695-1717
Karol III Filip Wittelsbach , palatyn reński, książę neuburski
XIV.
1717-1729
Józef Karol Wittelsbach , książę von Sulzbach
XV.
1732-1760
Hieronim Florian Radziwiłł , chorąży wielki litewski
XVI.
1760-1762
Michał Kazimierz Radziwiłł „Rybeńko” , wojewoda wileński, hetman wielki litewski
XVII.
1762-1786
Hieronim Wincenty Radziwiłł , podkomorzy wielki litewski
XVIII.
1786-1790
Karol Stanisław Radziwiłł „Panie Kochanku” , wojewoda wileński
XIX.
1790-1813
Dominik Hieronim Radziwiłł , szambelan Aleksandra I , pułkownik wojsk polskich
XX.
1813-1828
Stefania Radziwiłłówna
XXI.
1828-1845
Ludwik Sayn-Wittgenstein
Bibliografia
Degiel R., 2000, Protestanci i Prawosławni. Patronat wyznaniowy Radziwiłłów birżańskich nad Cerkwią prawosławną w Księstwie Słuckim w XVII w., NERITON, Warszawa
Kowalski M. , 2007, Księstwa w przestrzeni politycznej I Rzeczpospolitej, [w:] I. Kiniorska, S. Sala (red.), Rola geografii społeczno-ekonomicznej w badaniach regionalnych, Instytut Geografii AŚ, PTG, Kielce, 2007, s. 177-186.
