Królowa Mleka (ang.: Milk Queen, niem.: Milchkönigin, zwana też czasami Dairy Princess – Księżniczka Nabiału lub Milk Princess – Księżniczka Mleka) – tytuł nadawany zwyciężczyni konkursów organizowanych regularnie przez Stowarzyszenia Mleczarskie w wielu krajach.
Idea
Z marketingowego punktu widzenia, Królowa Mleka jest marką producenta lub świadectwem wystawionym produktowi. Podobnie jak Królowe Jabłek, Szparagów, Piwa, Ziemniaka lub Wina[1], promuje pewien typ lub grupę produktów. Zazwyczaj jest wybierana dla danego regionu i reprezentuje produkty nabiałowe z tej okolicy. Do obowiązków Królowej Mleka należy: pojawianie się na targach lub wydarzeniach konsumenckich, udział w spotkaniach w szkołach podstawowych oraz w konferencjach prasowych.
Jednym z warunków udziału w konkursie jest aby kandydatki charakteryzowały się miłym i atrakcyjnym wyglądem oraz posiadały podstawową wiedzę na temat produkcji wyrobów mleczarskich. Królowa zazwyczaj nie otrzymuje żadnego honorarium ani nagrody pieniężnej, jednakże rekompensuje się jej wydatki na stroje i podróże. Niektórzy organizatorzy wręczają jednak laureatkom nagrody w postaci (fundowanych) podróży.
Europa
W Niemczech i Austrii pewna liczba Królowych Mleka wybieranych jest przez Zrzeszenia Mleczarskie krajów związkowych. Od roku 1985 Landesvereinigung der Bayerischen Milchwirtschaft (Bawarski Zwiäzek Przemysłu Mleczarskiego) co dwa lata wybiera Królową i Księżniczkę. Stowarzyszenia Krajowe w Brandenburgii[2], Hesji, Nadrenii-Palatynacie[3], Saksonii[4] i Turyngii[5] również wybierają Królowe Mleka. Najmłodszą Królową Mleka we wszystkich krajach niemieckojęzycznych jest królowa Katrin I z Dolnej Austrii. Pierwsze wybory w Austrii odbyły się bowiem w roku 2012.[6]
Wybory Polskiej Królowej Mleka zorganizowano po raz pierwszy w 2013 roku. Projekt został zainicjowany przez czasopismo branżowe Forum Mleczarskie. Od lata 2015 organizatorem jest Fundacja Promocji Zdrowego Żywienia PROCIBUS. Konkurs odbywa się pod patronatami Ministerstwa Rolnictwa oraz agencji: ARR i ARiMR.[7][8] Konkurs zyskał wsparcie Krajowego Związku Spółdzielni Mleczarskich Związku Rewizyjnego i Federacji Branżowych Związków Producentów Rolnych[9]. Inicjatywę tę poparły znaczące uniwersytety rolnicze[10] oraz liczne grono samorządów i administracji szczebla regionalnego i lokalnego[11].
Stany Zjednoczone
Pierwszą Królową Mleka w USA w 1945 roku wybrana została pani Norma Garrett z Harvardu[12]. W większości stanów, wybrane przedstawicielki otrzymują tytuł Dairy Princess (Księżniczki Nabiału). Wybiera się je zwyczajowo z grona wszystkich regionalnie właściwych stanowych Księżniczek Nabiału, jak na przykład ustanowiona w 1954 roku Princess Kay of the Milky Way (Księżniczka Kay Drogi Mlecznej) została zwyciężczynią ogólnostanowego Minnesota Dairy Princess Program (Programu Wyboru Księżniczki Nabiału w stanie Minnesota); do tego tytułu kandydowało 100 osób[13].
Stanowe Księżniczki Nabiału wybierane są także w stanach Indiana (Indiana Dairy Princess)[14], Maryland (Maryland Dairy Princess)[15], Nowy Jork (New York Dairy Princess)[16], Dakota Północna (North Dakota Dairy Princess)[17], Pensylwania (Pennsylvania State Dairy Princess)[18] lub Wirginia (Virginia Dairy Princess).
Ameryka Południowa
W Argentynie organizuje się szereg imprez, podczas których odbywają się wybory Królowej Mleka (hiszp.: La Reina de la Leche). W odróżnieniu od innych krajów, wybory te są jedynie konkursem piękności.