Kontrowersja kija hokejowego

Rekonstrukcja temperatury na półkuli północnej w ostatnim tysiącleciu – wykres przypomina kij hokejowy

Kontrowersja kija hokejowego – dyskusja dotycząca rekonstrukcji średniej temperatury na półkuli północnej na powierzchni Ziemi w ostatnim tysiącleciu, głównie na podstawie badań paleoklimatycznych i danych instrumentalnych.

Kontrowersja została zapoczątkowana w 2003 przez Stephena McIntyre'a i Rossa McKitricka[1], którzy skrytykowali pracę określaną jako rekonstrukcja MBH98 (patrz Michael E. Mann)[2]. Termin kij hokejowy został zaproponowany przez Jerry'ego Mahlmana z Laboratorium Dynamiki Przepływu Cieczy Geofizycznych National Oceanic and Atmospheric Administration. Termin ten w sposób obrazowy opisuje zmiany w klimacie naszej planety polegające na tym, że po długim okresie powolnego spadku temperatury globalnej (rączka kija) nastąpiło gwałtowne ocieplenie (łopatka kija), co na wykresie dało kształt podobny do kija hokejowego.

Ponad dwadzieścia rekonstrukcji przeszłych zmian temperatury globalnej wykonanych z wykorzystaniem różnych metod statystycznych i różnych danych 'proxy' potwierdziło ogólny wniosek MBH98. Różnice związane są jedynie z drobnymi odchyleniami w okresie przed dwudziestym wiekiem.

Raport National Research Council

Na życzenie Kongresu Stanów Zjednoczonych powstał specjalny komitet złożony z ekspertów z National Research Council (ang. Committee on Surface Temperature Reconstructions for the Past 2,000 Years), którego zadaniem była rekonstrukcja (odtworzenie) zmian temperatury w ciągu ostatnich 2000 lat. Komitet liczył 12 członków i miał za zadanie opisać obecną wiedzę na temat zmian temperatury w ciągu ostatnich 2000 lat, przedstawić główne problemy metodologiczne oraz ocenić, w jakim stopniu wiedza na temat zmian temperatury na powierzchni Ziemi jest istotna dla zrozumienia problemu globalnego ocieplenia. Panel ten opublikował wyniki swoich badań w 2006[3][4]. Jednym z rezultatów prac komisji było potwierdzenie większości ustaleń rekonstrukcji MBH98 i stwierdzenie, że "z dużym prawdopodobieństwem można powiedzieć, że globalna średnia temperatura w ostatnich kilku dekadach XX wieku była wyższa w porównaniu z poprzednimi czterema wiekami. Wynik ten jest oparty na zbieżności różnego rodzaju niebezpośrednich (ang. proxy) pomiarów z różnych lokalizacji geograficznych"[5]. Jednakże ten sam raport stwierdza, w odniesieniu do okresu między rokiem 900 a 1600 "Z mniejszym prawdopodobieństwem [w porównaniu do danych dotyczących ostatniego okresu] można określać wielkoskalowe rekonstrukcje temperatury powierzchni Ziemi dla okresu między rokiem 900 a 1600. Obecnie dostępne dane niebezpośrednie wskazują, że temperatura w wielu, lecz nie wszystkich lokalizacjach była w okresie ostatnich 25 lat wyższa niż w porównywalnych okresach po roku 900. Niepewność związana z rekonstrukcją średniej temperatury dla półkuli północnej czy średniej globalnej zwiększa się znacząco z czasem i nie jest jeszcze obecnie w pełni określona ilościowo."[6]Zdanie to ma kluczowe znaczenie dla kontrowersji wokół "kija hokejowego", jako że uwzględnienie rekonstrukcji w których występuje średniowieczne optimum klimatyczne zwiększa niepewność związaną z globalną temperaturą w tym okresie.

Wykres kija hokejowego stał się jednym z głównych przedmiotów kontrowersji wokół kwestii klimatycznych (climategate). 1 grudnia 2009 Gerald North, szef komisji National Research Council, udzielił wywiadu na ten temat, w którym podtrzymał stanowisko komisji z 2006[7].

Przypisy

  1. Corrections to the Mann et. al. (1998) proxy data base and northern hemispheric average themperature series, Stephen McIntyre, Ross McKitrick, Energy & Environment, 14, 2003, https://web.archive.org/web/20090715075808/http://www.climateaudit.org/pdf/mcintyre.mckitrick.2003.pdf
  2. Global-scale temperature patterns and climate forcing over the past six centuries, Michael E. Mann, Raymond S. Bradley, Malcolm K. Hughes, Nature, 779–787, 1998
  3. Committee on Surface Temperature Reconstructions for the Past 2,000 Years. Surface Temperature Reconstructions for the Past 2,000 Years. The National Academies Press, Washington, D.C. 2006.
  4. Surface Temperature Reconstructions for the Last 2,000 Years
  5. Cyt: "It can be said with a high level of confidence that global mean surface temperature was higher during the last few decades of the 20th century than during any comparable period during the preceding four centuries. This statement is justified by the consistency of the evidence from a wide variety of geographically diverse proxies." National Research Council, Surface Temperature Reconstructions for the Last 2,000 Years, 2006, DOI10.17226/11676 (ang.).
  6. Cyt: "Less confidence can be placed in large-scale surface temperature reconstructions for the period from A.D. 900 to 1600. Presently available proxy evidence indicates that temperatures at many, but not all, individual locations were higher during the past 25 years than during any period of comparable length since A.D. 900. The uncertainties associated with reconstructing hemispheric mean or global mean temperatures from these data increase substantially backward in time through this period and are not yet fully quantified." National Research Council, Surface Temperature Reconstructions for the Last 2,000 Years, 2006, DOI10.17226/11676 (ang.).
  7. Wywiad w sprawie Climategate – Andrew Freedman, Washington Post, 1 grudzień, 2009.

Read other articles:

Shuko Honami本阿弥 周子Lahir23 Januari 1950 (umur 74) Tokyo, JepangPekerjaanAktris Shuko Honami (本阿弥 周子code: ja is deprecated , Honami Shūko, lahir 23 Januari 1950) adalah aktris asal Jepang. Ia memenangkan penghargaan Aktris Pendukung Terbaik pada Festival Film Yokohama ke-10 untuk film Ureshi Hazukashi Monogatari.[1] Filmografi Ureshi Hazukashi Monogatari (1988) AKB Love Night Koi Kojo (2016) Referensi ^ 第10回ヨコハマ映画祭 1988年日本...

 

Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada Desember 2022. Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada Oktober 2022. Maarte...

 

Mahkota BesiMahkota Besi di Gereja Katedral MonzaGambar HeraldikKeteranganNegaraKerajaan orang Lombardi[1]Kerajaan Italia (daulat Franka)Kekaisaran Romawi SuciKerajaan Italia (daulat Napoleon)Kerajaan Lombardia-VenesiaKerajaan ItaliaPembuatanSekitar abad ke-4 atau ke-5[1]PemilikGereja Katedral MonzaPelengkungTidak ada(mahkota hanya berupa gelang-gelang)Bahan bakuEmasKopiahTidak adaUnsur lainPaku besi yang konon digunakan untuk menyalibkan Yesus Mahkota Besi (Italia: Corona Fer...

Ada usul agar artikel ini digabungkan dengan Pulau Anak Sambu. (Diskusikan) Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada Februari 2023. Pulau Anak SambuKoordinat01°10′13″U,103°53′29″TNegara IndonesiaGugus kepulauanSumatraProvinsi Kepulauan RiauKabupatenBintanPopulasi- Pulau Anak Sambu merupakan ...

 

Italian footballer (born 1993) Not to be confused with the journalist Giovanni di Lorenzo. Giovanni Di Lorenzo Di Lorenzo playing for Napoli in 2019Personal informationFull name Giovanni Di Lorenzo[1]Date of birth (1993-08-04) 4 August 1993 (age 30)Place of birth Castelnuovo di Garfagnana, ItalyHeight 1.83 m (6 ft 0 in)Position(s) Right-backTeam informationCurrent team NapoliNumber 22Youth career2004–2009 Lucchese2009–2010 RegginaSenior career*Years Team Apps (...

 

The SilencedPoster internasional untuk The SilencedSutradaraLee Hae-youngProduserKim Jho Gwangsoo Shim Hyun-wooDitulis olehLee Hae-youngPemeranPark Bo-young Uhm Ji-won Park So-damPenata musikDalparanSinematograferKim Il-yeonPenyuntingKim Chang-juPerusahaanproduksiThe Secret Garden Generation Blue FilmsDistributorLotte Entertainment[1][2]Tanggal rilis 18 Juni 2015 (2015-06-18) Durasi99 menitNegaraKorea SelatanBahasaKoreaPendapatankotorUS$2,358,209[3] The Sile...

For the FM radio station in Dublin, Texas, United States, see KSTV-FM. Radio station in Stephenville, TexasKSTVStephenville, TexasFrequency1510 kHzBrandingFiesta 93.9 FM 1510 AMProgrammingFormatSpanish VarietyOwnershipOwnerRobert Elliott, Jr.(Villecom LLC)Technical informationFacility ID9746ClassDPower500 watts dayTransmitter coordinates32°12′8″N 98°14′54″W / 32.20222°N 98.24833°W / 32.20222; -98.24833Translator(s)93.9 MHz (K230BS)LinksWebsitewww.fiestaradi...

 

العلاقات المكسيكية الليتوانية المكسيك ليتوانيا   المكسيك   ليتوانيا تعديل مصدري - تعديل   العلاقات المكسيكية الليتوانية هي العلاقات الثنائية التي تجمع بين المكسيك وليتوانيا.[1][2][3][4][5] مقارنة بين البلدين هذه مقارنة عامة ومرجعية للدولتين: �...

 

Pour les articles homonymes, voir Noël (homonymie). Jean-Baptiste NoëlFonctionsDéputé des VosgesConvention nationale2 septembre 1792 - juin 1793Grand Chancelier (d)Abbaye de Remiremont3 avril 1754 - 1790BiographieNaissance 24 juin 1727RemiremontDécès 8 décembre 1793 (à 66 ans)Place de la ConcordeSurnom Noël des VosgesNationalité françaiseActivités Homme politique, avocatmodifier - modifier le code - modifier Wikidata Jean-Baptiste Noël était un député des Vosges à la Co...

Psychedelic phenethylamine drug TFMFlyLegal statusLegal status CA: Schedule I [In general Unscheduled] * Illegal in Latvia UK: Under Psychoactive Substances Act Identifiers IUPAC name (2R)-1-[4-(trifluoromethyl)-2,3,6,7-tetrahydrofuro[2,3-f][1]benzofuran-8-yl]propan-2-amine CAS Number780744-19-6 Y 332012-20-1 (hydrochloride)PubChem CID10782206ChemSpider8957519ChEMBLChEMBL1177908CompTox Dashboard (EPA)DTXSID10726966 Chemical and physical dataFormulaC14H16F3NO2Molar mass287.282&#...

 

Canadian country music artist For other people with similar names, see Terry Clark. Terri ClarkTerri Clark performing from the CP Holiday Train, December 9, 2017Background informationBirth nameTerri Lynn SausonBorn (1968-08-05) August 5, 1968 (age 55)Montreal, Quebec, CanadaOriginMedicine Hat, Alberta, CanadaGenresCountryOccupation(s)Singer, songwriterInstrument(s)Vocals, guitarYears active1994–presentLabelsMercury Nashville, BNA, BareTrack/Capitol Nashville/EMI CanadaWebsiteOfficial w...

 

Questa voce sugli argomenti sport e argentina è solo un abbozzo. Contribuisci a migliorarla secondo le convenzioni di Wikipedia. Segui i suggerimenti del progetto di riferimento. ATP Buenos Aires 1981 Sport Tennis Data 16 novembre – 22 novembre Edizione 53a Superficie Terra rossa Campioni Singolare Ivan Lendl Doppio Marcos Hocevar / João Soares 1980 1982 L'ATP Buenos Aires 1981 è stato un torneo di tennis giocato sulla terra rossa. È stata la 53ª edizione del torneo, che fa parte...

English actor (b. 1975) For the footballer, see Jamie Lomas (footballer). Jamie LomasLomas in 2011BornJames Lomas (1975-04-21) 21 April 1975 (age 49)Manchester, EnglandOccupationActorYears active1999–presentSpouse Kym Marsh ​ ​(m. 2012; div. 2014)​Children3RelativesCharley Webb (sister)Matthew Wolfenden (brother-in-law) James Lomas (born 21 April 1975) is an English actor, known for his soap opera roles as Warren Fox in Hollyoaks and...

 

Artikel ini memberikan informasi dasar tentang topik kesehatan. Informasi dalam artikel ini hanya boleh digunakan untuk penjelasan ilmiah; bukan untuk diagnosis diri dan tidak dapat menggantikan diagnosis medis. Wikipedia tidak memberikan konsultasi medis. Jika Anda perlu bantuan atau hendak berobat, berkonsultasilah dengan tenaga kesehatan profesional. PsikologiGreek letter 'psi' Garis besar Sejarah Cabang Dasar ilmu Abnormal Eksperimental Evolusi Kepribadian Kognitif Matematika Neuropsikolo...

 

Royal Navy officer (1883–1963) Admiral Cunningham redirects here. For other uses, see Admiral Cunningham (disambiguation). Admiral of the Fleet The Right HonourableThe Viscount Cunningham of HyndhopeKT, GCB, OM, DSO & Two BarsCunningham in 1943Birth nameAndrew Browne CunninghamNickname(s)ABCBorn(1883-01-07)7 January 1883Rathmines, IrelandDied12 June 1963(1963-06-12) (aged 80)London, England, United KingdomPlace of burialBuried at sea off PortsmouthAllegiance...

Pour les articles homonymes, voir Guillaume de Percy. Guillaume de PercyTitre de noblesseBaron Percy (en)BiographieDécès Entre 1096 et 1099Terre sainteSépulture Terre sainteNom dans la langue maternelle William de PercyFamille Famille de PercyPère Geoffroi de Perci (d)Conjoint Emma de Port (d) (à partir de 1066)Enfants Alan de Percy (d)William de Percy (d)Walter de Percy (d)Richard de Percy (d)Blasonmodifier - modifier le code - modifier Wikidata Guillaume de Percy († 1096/99), lord d...

 

Basketball player and coach (1891–1982) Elmer RipleyRipley from the 1943 Domesday BookeBiographical detailsBorn(1892-07-21)July 21, 1892Staten Island, New York, U.S.DiedApril 29, 1982(1982-04-29) (aged 90)New York City, New York, U.S.Coaching career (HC unless noted)1922–1925Wagner1927–1929Georgetown1929–1935Yale1938–1943Georgetown1943–1945Columbia1945–1946Notre Dame1946–1949Georgetown1949–1951John Carroll1951–1953Army Head coaching recordOverall301–226 (college)Bas...

 

أنغويلا  علم شعار الشعار:(بالإنجليزية: Unity, Strength and Endurance)‏  الاسم الرسمي (بالإنجليزية: Anguilla)‏    الإحداثيات 18°13′38″N 63°02′56″W / 18.227222222222°N 63.048888888889°W / 18.227222222222; -63.048888888889   [1] تقسيم إداري  البلد المملكة المتحدة[2][3]  التقسيم الأعلى أق...

This article relies largely or entirely on a single source. Relevant discussion may be found on the talk page. Please help improve this article by introducing citations to additional sources.Find sources: Criminal Justice and Police Act 2001 – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (January 2017) United Kingdom legislationCriminal Justice and Police Act 2001Parliament of the United KingdomLong titleAn Act to make provision for combatting crime an...

 

Sovereign state having a very small population or very small land area For the specific configuration of particles of a material in statistical mechanics, see Microstate (statistical mechanics). Not to be confused with Micronation. The world's five smallest sovereign states by area, from largest to smallest: San Marino, Tuvalu, Nauru, Monaco, and Vatican City shown in the same scale for size comparison Map of the smallest states in the world by population or land area. Part of the Politics se...