Budowa kościoła (wzniesionego na miejscu średniowiecznej kaplicy św. Agnieszki) rozpoczęła się w 1532 roku, w stylu późnego gotyku, jednak była permanentnie opóźniana trudnościami finansowymi. W drugiej połowie XVI wieku prace przy obiekcie nabrały tempa dzięki wysiłkom wpływowego proboszcza René Benoista, jednak budynek został ukończony dopiero w roku 1640[1].
Pierwotne plany zakładały, iż kościół będzie największą świątynią w Paryżu, jednak ponownie brak pieniędzy zmusił architektów do rezygnacji z niektórych szczególnie śmiałych elementów projektu (m.in. z wieży).
W czasie Wielkiej Rewolucji Francuskiej kościół został zamieniony na magazyn, a jego wnętrze poważnie uszkodzone. Powrócił do funkcji sakralnych w czasach napoleońskich.
Architektura
Mimo faktu, iż powstawał w ogromnej mierze już w epoce renesansu, kościół utrzymany jest w stylu późnego gotyku, wyłączając typowo renesansową fasadę południowo-zachodnią. Ma 105 metrów długości i ponad 33 metry wysokości. Zgodnie z tradycją zachodnioeuropejską, obiekt opiera się na systemie przypór, posiada również dwie rozety. Fasada zachodnia powstała w XVIII wieku[1].
Wnętrze
Kościół 5-nawowy, rozdzielony kolumnami jońskimi i korynckimi.
Chlubą kościoła jest obraz RubensaUczniowie z Emaus, powstały około 1611 roku. Ołtarz główny i ołtarze boczne utrzymane są w stylu barokowym. Późne średniowiecze reprezentują z kolei witraże oraz zespoły szesnastowiecznych rzeźb opowiadających historię św. Eustachego.
Organy
Najważniejszym elementem wyposażenia kościoła są organy zaprojektowane przez emerytowanego Organistę Tytularnego Jeana Guillou i wzniesione w 1989 roku przez prestiżową holenderską firmę Van den Heuvel.
Obecnie funkcję organisty tytularnego pełnią: Thomas Ospital i Baptiste-Florian Marle-Ouvrard. Zostali oni wyłonieni podczas konkursu 24 marca 2015 roku.
I Positif C–c4
Quintaton
16
Montre
8
Salicional
8
Unda-Maris
8
Bourdon
8
Prestant
4
Flûte à Fuseau
4
Nasard
22/3
Doublette
2
Tierce
13/5
Larigot
11/3
Septième
11/7
Fourniture V
2
Cymbale II
1/3
Douçaine
16
Trompette
8
Cromorne
8
Clairon
4
Trémolo
II Grand-Orgue C–c4
Montre
32
Montre
16
Principal
8
Flûte à Cheminée
8
Violoncelle
8
Grosse Flûte I–II
8
Prestant
4
Flûte
4
Doublette
2
Grande Fourniture IV–VIII
22/3
Plein-Jeu IV–V
1
Sesquialtera II
22/3
Grand Cornet III–V
Bombarde
16
Trompette
8
Clairon
4
III Récit Expressif C–c4
Flûte à Cheminée
16
Principal
8
Cor de Nuit
8
Flûte Traversière
8
Viole de Gambe
8
Voix Céleste
8
Octave
4
Flûte Octaviante
4
Octavin
2
Carillon III
22/3 + 13/5 + 1
Plein-Jeu VI
22/3
Contrebasson
32
Bombarde
16
Trompette Harmonique
8
Basson-Hautbois
8
Voix Humaine
8
Clairon Harmonique
4
Trémolo
IV Grand-Chœur C–c4
Violonbasse
16
Bourdon
16
Diapason
8
Flûte Majeure
8
Violon
8
Principal
4
Grande Quinte
51/3
Flûte Conique
4
Grande Tierce
31/5
Quinte
22/3
Grande Septième
22/7
Fifre
2
Grande Neuvième
17/9
Plein-Jeu Harmonique II–VIII
2
Clarinette
16
Cor de Basset
8
Tuba Magna
16
Tuba Mirabilis
8
Cor Harmonique
4
V Solo C–c4
Flûte Harmonique
8
Flûte Octaviante
4
Nasard Harmonique
22/3
Octavin
2
Tierce Harmonique
13/5
Piccolo Harmonique
1
Harmoniques III
11/3 + 11/7 + 8/9
Ranquette
16
Chalumeau
8
Trompeteria II
8 + 4
Trompette en Chamade I–III
8
Trémolo
Pédale C–g1
Principale basse
32
Flûte
16
Contrebasse
16
Soubasse
16
Grande Quinte
102/3
Flûte
8
Violoncelle
8
Grande Tierce
62/5
Quinte
51/3
Flûte
4
Flûte
2
Théorbe II
44/7 + 35/9
Mixture V
4
Contre-Bombarde
32
Contre-Trombone
32
Bombarde
16
Basson
16
Trompette
8
Baryton
8
Clairon
4
Połączenia i pomoce: Positif/Grand-Orgue, Récit/Grand-Orgue, Grand-Chœur/Grand-Orgue, Solo/Grand-Orgue, Positif/Récit, Solo/Récit, Tirasses (Positif, Grand-Orgue, Récit, Grand-Chœur, Solo), Octaves Graves (Grand-Orgue, Récit, Grand-Chœur, Solo), Crescendo Générale, Tutti
Dodatkowe połączenia (kontuar w nawie): Tirasse Récit 4, Tirasse Grand-Chœur 4, Récit/Positif, Solo/Grand-Chœur, Alto Grand-Choeur/Grand-Orgue, Soprano Solo/Grand-Orgue, Sostenuto Positif, Sostenuto Récit, Sostenuto Solo
Przypisy
↑ abMartina Padberg: Sztuka i Architektura - Paryż. Ożarów Mazowiecki: Wydawnictwo Olesiejuk Sp. z o.o., 2009, s. 206. ISBN 978-3-7588-903-1.