Klasztor Świętego Neofita[1] (gr. Μονή Αγίου Νεοφύτου) – prawosławny męski klasztor na Cyprze, w odległości 9 km na północ od Pafos.
Według tradycji pierwszym mnichem, który osiedlił się na miejscu dzisiejszego klasztoru, był święty Neofit, który urządził swoją celę oraz kaplicę Krzyża Świętego w naturalnych jaskiniach, po ich poszerzeniu, następnie zaś wykonał na ich ścianach dekorację malarską (ok. 1170). Jego freski dokończył po 1183 mnich Teodor. Współcześnie istniejący kompleks budynków klasztornych powstał ok. 1500[2].
Klasztor podzielony jest na część górną i dolną. W części dolnej znajduje się cela św. Neofita oraz świątynia. Ściany obydwu pomieszczeń w pełni pokrywa dekoracja malarska, wykonana przez Teodora w tradycyjnym dworskim stylu bizantyjskim oraz przez anonimowego mnicha w stylu typowym dla prawosławnych klasztorów. Za najcenniejszy element dekoracji uważa się monumentalny przedstawiający scenę Zmartwychwstania[2].
Przy klasztorze działa muzeum prawosławnej sztuki sakralnej[3].
Przypisy
