Klasea – rodzaj roślin należący do rodziny astrowatych. Obejmuje ok. 55 gatunków[3]. Rośliny te występują w południowej i środkowej Europie, w północnej Afryce, na rozległych obszarach Azji (bez tropikalnego południa, Japonii i krańców północno-wschodnich)[3]. Najbardziej zróżnicowany jest w Azji Środkowej[5]. W Polsce rośnie jeden gatunek – sierpik różnolistnyKlasea lycopifolia (w polskich źródłach klasyfikowany zwykle jako Serratula lycopifolia)[6].
Morfologia
Pokrój
Byliny o pędach nieuzbrojonych (bez kolców), czasem rózgowatych i silnie rozgałęzionych[7].
O blaszce pierzasto wcinanej lub klapowanej, rzadziej niepodzielonej, całobrzegiej lub ząbkowanej, sztywnej lub cienkiej[8]. Nierzadko liście skupione tylko u nasady pędu[7].
Zebrane w pojedyncze koszyczki na końcach pędów, czasem też jest ich więcej, tworzących kwiatostany złożone – wiechy lub gęste podbaldachy. Okrywy są kuliste, półkuliste, jajowate lub miseczkowate. Listki okrywy dachówkowato ułożone, sztywne, zaostrzone, wewnętrzne najdłuższe[8], często odgięte[7]. Kwiaty w koszyczku są obupłciowe, purpurowe do różowych, rzadziej białe lub żółtawe[8][7]. Łatki korony są wąskie[7], rurka korony nie dłuższa niż połowa jej długości. Ramiona znamion słupka do 1 mm długości (rzadko do 3 mm)[8].
Niełupki nagie, z całobrzegim pierścieniem przy wierzchołku. Puch kielichowy składa się z kilku szeregów białawych lub brązowych, pierzastych lub szorstkich włosków[8][7].
Systematyka
Pozycja systematyczna
Rodzaj z rodzinyastrowatychAsteraceae z podrodziny Carduoideae, z plemieniaCardueae i podplemienia Centaureinae[9]. W obrębie podplemienia najbliżej spokrewniony z rodzajem sierpikSerratula[7] i w niektórych ujęciach bywa do niego włączany[9].
↑Michael A.M.A.RuggieroMichael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2023-02-17](ang.).
↑ZbigniewZ.MirekZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 166, ISBN 978-83-62975-45-7.
↑ abcdefgK. Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. VIII. Flowering Plants. Dicotyledons. Asterales. Berlin, Heidelberg: Springer, 2007, s. 144. ISBN 978-3-540-31050-1.
↑ abcdeZhuZ.ShiZhuZ., LudwigL.MartinsLudwigL., Klasea Cassini, [w:] Flora of China [online], eFloras.org [dostęp 2023-02-16].
↑ abGenus Klasea Cass.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2023-02-16].