Kierzkowscy (vel Kieszkowscy) herbu Krzywda – staropolski ród szlachecki wywodzący się z Kierzkowa w Ziemi Radomskiej. Notowany od przełomu XV i XVI wieku[1].
W kolejnych wiekach ród podzielił się na wiele linii, z których część pozostała w Ziemi Radomskiej, część przeniosła do Wielkopolski, Małopolski, na Wileńszczyznę, do Warszawy, oraz w okolice Lwowa. Kierzkowscy w swojej historii osiągali liczne urzędy i funkcje od powiatowych, jak komornik graniczny, czy subdelegat po urzędy ziemskie[4].
Kierzkowscy herbu Krzywda są licznym rodem noszącym to nazwisko w Polsce. Ród żyje do dziś, a jego potomkowie mieszkają w różnych partiach Polski, głównie na Mazowszu i w Wielkopolsce[5].
Urzędnicy, żołnierze i elektorzy królewscy I Rzeczypospolitej
Jerzy Odrowąż-Pieniążek w spisie rycerstwa walczącego w Odsieczy Wiedeńskiej 1683 wymienia trzech członków rodu: Aleksandra Kierzkowskiego - Towarzysza Chorągwi Husarskiej I.B. Słuszki, Jana Franciszka i Mikołaja Kieszkowskich - Towarzyszy Roty Pancernej S. Potockiego[6].
Jerzy Dunin-Borkowski i Mieczysław Dunin-Wąsowicz wymieniają wśród elektorów Michała Korybuta-Wiśniowieckiego Jana, Stefana i Wawrzyńca Kierzkowskich oraz Andrzeja Kieszkowskiego; wśród elektrów Stanisława Augusta Poniatowskiego Franciszka, Ludwika i Stanisława Kieszkowskich[7].
Oswald Pietruski w spisie elektorów królewskich Augusta II Mocnego wymienia Bartłomieja, dwóch Franciszków, trzech Łukaszów, Macieja i Walentego Kierzkowskich, a także Stanisława i Tomasza Kieszkowskich, oraz Jana Kieszkowskiego, elektora Stanisława Augusta Poniatowskiego[8].
W Herbarzu szlachty polskiej Seweryna Uruskiego i Herbarzu Polskim Adama Bonieckiego wymienieni zostali m.in.[2][1]:
Wszebor Kierzkowski - subdelegat radomski notowany w 1662 roku;
Jan Kieszkowski - komornik graniczny sandomierski notowany w 1704 roku;
Wojciech Kierzkowski - opat nieświeski notowany w 1780 roku.
W Radomiu przy ulicy Żeromskiego znajduje się Pałac Kierzkowskich zbudowany przez Jana Nepomucena Kierzkowskiego, radomskiego przedsiębiorcę i potentata.
W 2009 roku w Jankowie Zaleśnym odbył się "Pierwszy Zjazd Rodziny Kierzkowskich herbu Krzywda"[5].
Przedstawiciele rodu
Marcin Kierzkowski – rycerz gwardii przybocznej Aleksandra Jagiellończyka;
Jakób z Kierzkowa – członek Zakonu Rycerskiego Świętego Grobu w Jerozolimie, miechowita. Odnotowany na Akademii Krakowskiej w 1535 roku[1];
Jakub Filip Kierzkowski – oficer Wojska Polskiego, uczestnik wojny 1792, Insurekcji Kościuszkowskiej, wojen napoleońskich, oraz Powstania Listopadowego, pamiętnikarz;
Licznym rodem są również Kierzkowscy herbu Jastrzębiec, wywodzący się Kierzek pod Tykocinem na Podlasiu, notowani od XV wieku.
Historycznie notowani byli również Kierzkowscy herbu Pobóg w Wielkopolsce (być może gałąź Kierzkowskich herbu Krzywda) i herbu Sas notowani w Galicji[2].
Przypisy
↑ abcdBoniecki A., Herbarz polski, T.10., Warszawa, 1907 s.56
↑ abcUruski S., Rodzina. Herbarz szlachty polskiej., T.6, Warszawa 1909, s. 328-331
↑Herby rycerstwa polskiego przez Bartosza Paprockiego zebrane i wydane A.D. 1584 wydanie Kazimierza Józefa Turowskiego, Kraków, Wydawnictwo Biblioteki Polskiej 1858 s. 442
↑Odrowąż-Pieniążek J. Rycerstwo polskie w wyprawie wiedeńskiej pod wodzą króla Jana III Sobieskiego w roku 1683, Warszawa 1933, s. 19
↑Dunin-Borkowski J., Dunin-Wąsowicz M., Elektorowie królów Władysława IV., Michała Korybuta, Stanisława Leszczyńskiego i spis stronników Augusta III., Lwów 1910 s. 90-91
↑Pietruski Oswald. Elektorów poczet, którzy niegdyś głosowali na elektorów Jana Kazimierza roku 1648, Jana III. roku 1674, Augusta II. roku 1697, i Stanisława Augusta roku 1764, najjaśniejszych Królów Polskich, Wielkich Książąt Litewskich, i.t.d. / ułożył i wydał Oswald Zaprzaniec z Siemuszowej Pietruski., Lwów-Bochnia, 1845, s.146