Kartoteka – dramat autorstwa Tadeusza Różewicza, napisany w okresie 1958/59. W 1960 ukazywał się w miesięczniku Dialog. Wydany w 1961 w Warszawie[1].
Opis
Główną osobą dramatu jest Bohater – były partyzant. Na utwór składają się wyrywkowe, nie powiązane ze sobą sceny z jego życia, o charakterze realistycznym i surrealistycznym. Bohater ukazany jest w rzeczywistości powojennej, gdy ma 7, 38 i 40 lat, nosi kilka imion, jest urzędnikiem. Nie posiada spójnej osobowości. Wartości, w które wierzył, straciły swój autentyczny sens – funkcjonują jedynie w wyświechtanych frazesach. Pojęcie człowieczeństwa zostało zniszczone przez wojnę. Uwidacznia się jego bezsilność, niewiara, autoironia, trudności z porozumieniem. Jedyną postacią, która wzbudza jego szacunek i dobre uczucia, jest Wujek, utożsamiający okres przedwojenny[2].
Utwór stanowi „strumień świadomości”, występujące po sobie sceny nie są w żaden sposób ze sobą powiązane, niektóre z nich mogłyby funkcjonować w innej kolejności lub zostać pominięte i nie zmieniłoby to charakteru utworu. Występują w nim elementy m.in. groteski i parodii. Jest to dramaturgia otwarta, czyli taka, która może być interpretowana wieloznacznie.
Sztuka była tłumaczona na wiele języków i grana przez teatry profesjonalne i amatorskie (włoskie, francuskie, holenderskie, duńskie, angielskie, argentyńskie, bułgarskie i amerykańskie).
Ważniejsze realizacje
W Polsce
Za granicą
Teatr Telewizji i Teatr Polskiego Radia
Zobacz też
Przypisy