Karłatka niska, chamerops niski, palmiczka[4] (Chamaerops humilis L.) – gatunek wiecznie zielonej rośliny z rodzinyarekowatych (Arecaceae). Jedyny przedstawiciel monotypowego rodzaju karłatka (Chamaerops). Jako łatwy gatunek do uprawy, sadzony jest także poza swym pierwotnym zasięgiem (np. w południowej Francji), w tym uprawiany jest jako roślina doniczkowa. Owoce są niejadalne i nie mają wartości użytkowej[5].
Palma z krótką kłodziną, często silnie rozgałęzioną tuż przy powierzchni ziemi, osiągającą do 2 m wysokości, czasem rosnąc jako roślina z pojedynczym pniem osiąga do 5 m wysokości. Kłodzina okryta jest strzępiącymi się, pochwiastymi nasadami starych liści[5].
Skupione na szczycie kłodziny o kształcie wachlarzowatym. Blaszka liściowa półkolista lub kolista o średnicy 50–90 cm, do nasady podzielona na kilkanaście odcinków. Są one sztywne i szeroko rozłożone, słabo sfałdowane i pozbawione wyraźnej, środkowej wiązki przewodzącej. Blaszka ma barwę szaro- do niebieskozielonej. Ogonek liściowy osiąga długość od 60 do 100 cm, u nasady jest wzdłuż krawędzi uzbrojony w kolce[5].
Jednopłciowe (roślina dwupienna – kwiaty męskie i żeńskie występują na różnych osobnikach). Zebrane są w wiechowate kwiatostany wyrastające w pachwinach liści szczytowych[5].
Czerwonożółte, elipsoidalne, o grubości 3–4 cm[5].
Biologia i ekologia
Wiecznie zielona roślina znosząca okresowe spadki temperatur do -9 °C (w tej temperaturze występują już jednak uszkodzenia mrozowe), nie tolerująca temperatur poniżej -11,5 °C[7]. Może być uprawiana w strefach od 8b do 11a[8]. Rośnie w pobliżu wybrzeży na glebach piaszczystych, kamienistych i raczej suchych. Jest dość łatwa w uprawie doniczkowej, daje się rozmnażać wegetatywnie[5].
Na przykładzie tego gatunku dowiedziono niezbędności zapylenia kwiatów, by mogły powstać owoce. Dokonał tego Johann Gottlieb Gleditsch – w połowie XVIII w. dyrektor ogrodu botanicznego w Berlinie, który sprowadził pyłek z okazu męskiego tego gatunku z ogrodu w Lipsku uzyskując po raz pierwszy owoce na rosnącym w Berlinie okazie żeńskim, który nigdy wcześniej owoców nie był w stanie zawiązać[9].
Przypisy
↑Michael A.M.A.RuggieroMichael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20](ang.).