Kamienica Prażmowskich w Warszawie

Kamienica Prażmowskich w Warszawie
Zabytek: nr rej. 236/515 z 1.07.1965
Ilustracja
Kamienica Prażmowskich, fasada (2021)
Państwo

 Polska

Miejscowość

Warszawa

Adres

ul. Krakowskie Przedmieście 87

Typ budynku

kamienica

Styl architektoniczny

rokoko, klasycyzm

Architekt

Jakub Fontana (przebudowa XVIII w.), Zygmunt Stępiński (odbudowa 1949)

Inwestor

Joachim Pastorius

Ukończenie budowy

około 1660 (północna)
1734–1743 (południowa)

Ważniejsze przebudowy

1754, 1762–1768

Zniszczono

spłonęła w 1939, 1944

Odbudowano

1949

Pierwszy właściciel

Joachim Pastorius, K. Walter, Mikołaj Jan Prażmowski, Leszczyńscy, Rautenstrauchowie, Stefan Dobrycz

Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kamienica Prażmowskich w Warszawie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Kamienica Prażmowskich w Warszawie”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kamienica Prażmowskich w Warszawie”
52°14′48,67″N 21°00′47,37″E/52,246853 21,013158
Multimedia w Wikimedia Commons

Kamienica Prażmowskich, także kamienica Pastoriusa, Leszczyńskich, Rautenstrauchów lub Dobrycza – rokokowo-klasycystyczna kamienica znajdująca się w Warszawie przy ul. Krakowskie Przedmieście 87.

Historia

Zbudowana ok. 1660 dla Joachima Pastoriusa, lekarza i historiografa królewskiego, jako dwupiętrowa z czteroosiową fasadą. Od połowy XVII wieku była własnością ławnika warszawskiego K. Waltera, od 1666 Mikołaja Prażmowskiego kanclerza wielkiego koronnego i prymasa Polski.

W 1754, po przejęciu przez rodzinę Leszczyńskich, przebudowana na rokokowy pałacyk z pięcioosiową fasadą według projektu Jakuba Fontany. Od strony ul. Senatorskiej znajduje się drugi dom frontowy w stylu klasycystycznym. W miejscu południowej części kamienicy przed 1795 dobudowano nowy segment.

Następnie przeszła w ręce rodu Rautenstrauchów. W 1804 została kupiona przez kupca Stefana Dobrycza.

Spalona podczas obrony Warszawy we wrześniu 1939. Wnętrza zniszczone w 1944, jednak fasada przetrwała wojnę z niewielkimi uszkodzeniami. Fragmentarycznie rozebrana przy budowie tunelu Trasy W–Z, została odbudowana w latach 1948–1949 według wyglądu z końca XVIII wieku na podstawie projektu Zygmunta Stępińskiego. W latach 2002–2003 została odrestaurowana. Nad wejściem do kamienicy znajduje się jedna z dwóch odtworzonych po wojnie w Warszawie tablic libertacyjnych[1].

Kamienica jest połączona z sąsiednią kamienicą Johna. Jest siedzibą Domu Literatury[2].

Wygląd

Kamienica rokokowo-klasycystyczna, czterokondygnacyjna, pięcioosiowa. Fasada główna ozdobiona portalem, balkony z ażurowymi balustradami. W portalu znajduje się krata z herbem Leszczyńskich[3].

Mariusz Karpowicz zaliczył ją do najpiękniejszych kamienic rokokowych w Polsce[4].

Przypisy

  1. ↑ Stanisław Ciepłowski: Napisy pamiątkowe w Warszawie XVII-XX w.. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1987, s. 7, 114. ISBN 83-01-06109-X.
  2. ↑ Dom Literatury w Warszawie. domliteratury.com.pl. [dostęp 2024-02-07].
  3. ↑ Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 310. ISBN 83-01-08836-2.
  4. ↑ Mariusz Karpowicz: Sztuka polska XVIII w.. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i FIlmowe, 1985, s. 111.

Bibliografia

Linki zewnętrzne