Kęczewo (do 14 lutego 2002 Kęczewizna[5]) – wieś sołecka[6] w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie mławskim, w gminie Lipowiec Kościelny[4][7].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.
Na terenie wsi funkcjonowała szkoła podstawowa wybudowana w 1938 roku. Placówka funkcjonowała do roku 2008. Obecnie przekształcona w budynek mieszkalny.
W Kęczewie istniał drewniany wiatrak typu koźlak wybudowany pod koniec XIX wieku. Remontowany w 1948 r. następnie nieczynny od 1966 r. Uległ zniszczeniu w ostatnich latach XX wieku.
Od nazwy wsi wywodzi się ród Kęczewskich[8].
Historia
Wieś po raz pierwszy jest wspomniana w 1411 roku, w aktach procesów polsko-krzyżackich jako Cancewo[9].
Według spisu z XIX wieku we wsi było 36 domów, włościanie posiadali 640 mórg pól uprawnych oraz 468 mórg lasu. Dwór był w posiadaniu 629 mórg gruntu ornego oraz 469 mórg lasu. W skład dóbr kęczewskich wchodziły: Kęczewo, Lipowiec Podborny (odsprzedany w 1880 roku) i Niedziałki Kęczewskie.
W drugiej połowie XIX wieku, Józef Kosiński herbu Rawicz wybudował we wsi gorzelnię, a następnie przekształcił ją w krochmalnię. W czasie przygotowywania pierwszego transportu do Prus, wskutek wadliwej instalacji budynek zapalił się i spłonął doszczętnie[10]. Obecnie po byłych obiektach przemysłowych nie ma już śladu.
31 marca 1864 r. w okolicach Kęczewa wojska rosyjskie dowodzone przez esauła Dukmasowa i Aksentiewa zaatakowały powstańców styczniowych. Oddział został rozbity w skutego czego, życie straciło 17 (lub 19) powstańców, 8 zostało rannych a 58 wziętych do niewoli. Dowódca oddziału, kapitan Wandel ps. „Bruder” został rozstrzelany w Mławie. W 1939 r. w mogile powstańców pochowano nieznanych żołnierzy WP[11].
W dniach 1-4 września 1939 roku w okolicy Kęczewa walczyła 15 Brygada Kawalerii, broniąca granic Rzeczypospolitej przed III Rzeszą. We wsi znajduje się głaz upamiętniający to wydarzenie.
15 lutego 2002 nastąpiła zmiana nazwy z Kęczewizna na Kęczewo[12].
Zabytki
- Kamienny krzyż wystawiony w 1908 roku przez właściciela majątku ziemskiego[13]
- Park podworski z XIX wieku
Przypisy
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 52181
- ↑ Raport o stanie gminy Lipowiec Kościelny w 2023. Liczba mieszkańców w dn. 31.12.2023 s. 9
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 445 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie z dnia 14 stycznia 2002 r. w sprawie ustalenia i zmiany urzędowych nazw niektórych miejscowości w województwach mazowieckim i warmińsko-mazurskim. (Dz.U. z 2002 r. nr 8, poz. 79)
- ↑ BIP gminy, sołectwa
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ AdamA. Boniecki AdamA., Herbarz Polski, część I, t. 9, Warszawa: Warszawskie Towarzystwo Akcyjne S. Orgelbranda S[yn]ów, 1906, s. 391 .
- ↑ Lites ac res gestae inter Polonos Ordinemquae Cruciferorum t.2 s. 196
- ↑ RyszardR. Marut RyszardR., Aktywność kulturalno-oświatowa mazowieckich ziemian w XIX-XX wieku, 2007 . Brak numerów stron w książce
- ↑ TadeuszT. Swat TadeuszT., Gloria Victis. Mogiły poległych z okresu Powstania Styczniowego 1863-1864 roku na ziemiach polskich, 2004 . Brak numerów stron w książce
- ↑ Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 14 stycznia 2002 r. w sprawie ustalenia i zmiany urzędowych nazw niektórych miejscowości w województwach mazowieckim i warmińsko-mazurskim (Dz.U. z 2002 r. nr 8, poz. 79).
- ↑ n, Kęczewo [online], Młyńskadroga.pl, 19 kwietnia 2020 [dostęp 2020-05-01] (pol.).
Linki zewnętrzne
| Wsie |
|
|---|
| Kolonia |
|
|---|
Integralne
części wsi |
- Lipowiec Podborny
- Popielarze
- Ruda
- Słomka
|
|---|
