Józef Mazurek (ur. 27 marca 1897 w Łosińcu, zm. 28 marca 1979 w Puszczykowie) – starszy sierżant Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys
Urodził się 27 marca 1897 w Łosińcu, w ówczesnym powiecie wągrowieckim rejencji bydgoskiej, w rodzinie Sebastiana, rolnika, i Marii z Błaszczyków (zm. 1914)[1]. W latach 1903–1911 uczęszczał do szkoły ludowej w rodzinnej wsi[2]. Po ukończeniu szkoły pracował krótko w rolnictwie, a następnie uczył się zawodu cieśli[3]. Od 15 listopada 1916 do 16 stycznia 1919 służył w armii Cesarstwa Niemieckiego[4]. Po przeszkoleniu w 2 batalionie saperów w Szczecinie został wysłany na front zachodni[3].
15 lutego 1919 został wcielony do 1. kompanii II batalionu saperów wielkopolskich, który 16 października 1919 został przemianowany na XIV batalion saperów[3]. Od 25 kwietnia do 18 września 1919 walczył na wojnie z Ukraińcami[3]. Awansował na starszego sapera (23 marca 1919) i kaprala (3 maja 1919)[3]. Od 12 października 1919 do 14 października 1920 walczył na wojnie z bolszewikami[3][5].
W połowie czerwca 1920 pierwsza kompania XIV batalionu saperów rozlokowała się w miejscowości Raczyborki, w pobliżu miasteczka Berezyna. Pierwszy pluton tej kompanii wraz z kapralem Mazurkiem został zakwaterowany we wsi Niehonicze i otrzymał zadanie zniszczenia radzieckiego mostu pontonowego na Berezynie. Sekcja saperów z kapralem Mazurkiem i starszym saperem Ratajczakiem na czele, za pomocą ładunków wybuchowych zniszczyła trzy przęsła mostu. Następnego dnia most został przez bolszewików naprawiony. Po kilkunastu dniach Polacy podjęli kolejną próbę zniszczenia mostu, w której ponownie wziął udział kapral Mazurek. Poprowadzony przez niego atak pozwolił zająć okopy wroga oraz zdobyć dwa ciężkie karabiny maszynowe i wziąć kilku jeńców[6]. Za te czyny odznaczony został Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari. 1 listopada 1920 awansował na plutonowego[3].
Po zakończeniu działań wojennych pozostał w Wojsku Polskim jako podoficer zawodowy, awansując na sierżanta (11 marca 1922) i tytularnego starszego sierżanta (15 stycznia 1930)[7]. 29 lipca 1921 w Poznaniu zdał egzamin dla aspirantów oficerskich, który był równoważny z ukończeniem sześciu klas gimnazjum[3]. Do 1924 pełnił służbę w macierzystym batalionie na stanowisku szefa kompanii[3]. Później został przydzielony do 7 Okręgowej Składnicy Saperów[3]. 15 kwietnia 1929 w Poznaniu ukończył półroczny kurs handlowy[8]. W 1930 wrócił do 7 batalionu saperów[3]. W 1933 pełnił w nim służbę na stanowisku kierownika warsztatów technicznych parku saperskiego[9]. W tym czasie ukończył kurs kolejowy w Poznaniu[10]. Z dniem 1 lutego 1935 został zwolniony do rezerwy z „równoczesnym przeniesieniem do służby cywilno-państwowej w Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych w Poznaniu”[11][a]. Początkowo został zatrudniony na Stacji PKP Poznań Tama Garbarska w charakterze adiunkta z IX grupą uposażenia[12]. W 1936 zaczął pracę na Stacji PKP Puszczykowo jako zawiadowca[13]. W czasie okupacji niemieckiej pracował na dworcu jako zwykły robotnik stacyjny, a później dyżurny ruchu[14]. Wysiedlony przez Niemców z Puszczykowa zamieszkał z rodziną we wsi Łęczyca[15]. Po II wojnie światowej wrócił do Puszczykowa i do emerytury sprawował funkcję zawiadowcy tamtejszej stacji[14][15]. W 1954 odszedł na emeryturę[5]. Zmarł 28 marca 1979 i pochowany został w Puszczykowie[5].
W 1923 ożenił się z Ludwiką z Łażewskich (1899–1987), z którą miał sześcioro dzieci: Łucję (Lucię) (ur. 18 października 1924), bibliotekarkę, Zofię (ur. 2 listopada 1925), lekarza radiologa, Bożenę Janinę (1929–2020), filolożkę, profesorkę, Witolda (ur. 14 maja 1930)[2][16], Mariana (Mirka) i Bogumiłę (Miłkę), fototopografa[15].
Ordery i odznaczenia
Uwagi
- ↑ Z mocy prawa przy przeniesieniu do rezerwy posiadany przez niego stopień tytularny stał się stopniem rzeczywistym[10].
Przypisy
- ↑ Kolekcja ↓, s. 1, 4.
- ↑ a b Kolekcja ↓, s. 2, 4.
- ↑ a b c d e f g h i j k l Kolekcja ↓, s. 4.
- ↑ a b c Kolekcja ↓, s. 3.
- ↑ a b c Polak (red.) 1991 ↓, s. 95.
- ↑ Mańkowski 1934 ↓, s. 20–21.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 4, 9.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 2.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 1, 2.
- ↑ a b Kolekcja ↓, s. 9.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 12.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 9–10.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 15.
- ↑ a b Mazurek 2004 ↓, s. 2.
- ↑ a b c Legeżyńska 2018 ↓, s. 16.
- ↑ Kartoteka ewidencji ludności 1870–1931. Archiwum Państwowe w Poznaniu. [dostęp 2023-07-05].
- ↑ Kolekcja ↓, s. 1.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 21 z 28 maja 1921, s. 994.
- ↑ Mańkowski 1934 ↓, s. 41.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 1 foto.
Bibliografia