PROFILPELAJAR.COM

Józef Franciszek Sołtyk
	; Sołtyk
Rodzina	Sołtykowie herbu własnego
Data śmierci	przed 25 maja 1735
Ojciec	Aleksander Nikodem Sołtyk
Matka	Zuzanna Gołyńska
Żona	Konstancja Drzewiecka
Dzieci	Tomasz; Kajetan Ignacy; Maciej; Feliks; Tadeusz; Józef Teodor

Józef Franciszek Sołtyk herbu własnego (zm. w 1735 roku) – wicemarszałek Trybunału Głównego Koronnego w 1723 roku, kasztelan lubelski w latach 1731–1735, kasztelan bełski w latach 1724–1731, podczaszy podolski.

Był synem Aleksandra Nikodema i jego pierwszej żony Zuzanny z Gołyńskich, bratem biskupa chełmińskiego Macieja Aleksandra i kasztelana przemyskiego Mikołaja Aleksandra. W wojsku koronnym służył w chorągwi husarskiej, zapewne Józefa Potockiego, w 1702 jest wymieniony jako rotmistrz, czynnie popierał Stanisława Leszczyńskiego. W czasie bitwy z wojskiem koronnym pod Krotoszynem 28 czerwca 1712 przeszedł z licznymi chorągwiami na stronę hetmana Adama Sieniawskiego, w zamian za co uzyskał amnestię. Od grudnia 1712 był podczaszym podolskim, 26 listopada 1715 z grupą niezaangażowanej dotąd szlachty przybył do obozu pod Radzięcinem i przystąpił do konfederacji tarnogrodzkiej został dokooptowany do grona konsyliarzy. W 1723 obrano go na deputata do Trybunału Koronnego z województwa sandomierskiego. 26 marca 1724 uzyskał nominację na kasztelanię bełską. Starszy brat Sołtyka Maciej Aleksander współpracował blisko z nowo mianowanym w arcybiskupem gnieźnieńskim Teodorem Potockim. Dzięki temu otrzymał Józef starostwo łowickie oraz pełnił funkcję marszałka dworu prymasa. Brał udział w sejmie 1724 i 1726 w 1729 był na sejmie w Grodnie, 13 listopada 1731 otrzymał kasztelanię lubelską. Prawdopodobnie brał udział w obradach sejmu 1732 podpisał uchwałę posejmowej rady senatu. Był członkiem konfederacji generalnej zawiązanej 27 kwietnia 1733 roku na sejmie konwokacyjnym^[1]. Na elekcji we wrześniu 1733 opowiedział się za Stanisławem Leszczyńskim. Jako deputat podpisał pacta conventa Stanisława Leszczyńskiego w 1733 roku^[2]. Wyjechał z żoną i młodszymi synami do Gdańska, dokąd udali się król elekt i prymas. Po kapitulacji miasta i aresztowaniu prymasa przez Rosjan, Sołtykowa została także uwięziona i wywieziona do Elbląga. Jesienią 1734 powrócił Sołtyk w lubelskie. Zaangażował się w organizowanie konfederacji generalnej. Uczestniczył w zjeździe w Dzikowie i podpisał akt konfederacji 5 listopada 1734 roku. Brał udział w posiedzeniach generalności konfederackiej w Kolbuszowej, Jarosławiu i w Krakowie w styczniu 1735, gdzie prawdopodobnie odłączył się od konfederatów ze względu na nadwątlone zdrowie, zmarł wiosną 1735.

Rodzina

Pod koniec 1712 ożenił się z Konstancją z Drzewickich, córką zmarłego w 1706 wojewody lubelskiego Aleksandra, która wniosła mu znaczne dobra na lubelszczyźnie wśród nich Zaklików, gdzie Sołtyk osiadł na stałe. Pozostawił sześciu synów:

Tomasza wojewodę łęczyckiego
Kajetana Ignacego biskupa krakowskiego
Macieja kasztelana warszawskiego
Feliksa, starostę zwinogrodzkiego, pułkownika kawalerii
Tadeusz i Józef Teodor zostali zakonnikami.

Przypisy

↑ Konfederacya generalna omnium ordinum Regni et Magni Ducatus Lithuaniae na konwokacyi generalney Warszawskiej uchwalona [...] 27 (słow. [...] kwietnia [...] 1733, s. 33.
↑ Porządek na Seymie Walnym elekcyi między Warszawą a Wolą dnia 25 Sierpnia roku Pańskiego 1733 postanowiony, s. 44.

Bibliografia

Henryk Gmiterek, Józef Franciszek Sołtyk w Polski Słownik Biograficzny tom XL wyd. 2000–2001 s. 383 wersja elektroniczna
Urzędnicy województwa lubelskiego XVI-XVIII w. Spisy". Oprac. Witold Kłaczewski i Wacław Urban. 1991, s. 265.
Złota księga szlachty polskiej, r. XVIII, Poznań 1896, s. 131.