Juliusz Glatty

Juliusz Glatty
Data i miejsce urodzenia

12 kwietnia 1908
Lwów

Data i miejsce śmierci

2 października 1984
Katowice

Lata aktywności

od 1928

Zespół artystyczny
Śląski Teatru Lalki i Aktora „Ateneum” w Katowicach

Juliusz Glatty (ur. 12 kwietnia 1908 we Lwowie, zm. 2 października 1984 w Katowicach) – polski scenograf, malarz, reżyser, aktor, rzeźbiarz i marionetkarz, założyciel Śląskiego Teatru Lalki i Aktora „Ateneum” w Katowicach.

Życiorys

Urodził się 12 kwietnia 1908 roku we Lwowie[1]. Początki jego działalności artystycznej sięgają 1928 roku, kiedy to ukończył tamtejsze gimnazjum i zainteresował się teatrem[2]. Z wykształcenia był natomiast plastykiem[1].

W 1945 roku powołał pod egidą Związku Walki Młodych teatr, który do 1946 roku nosił nazwę Śląski Teatr Lalki i Aktora Ateneum z siedzibą pierwotnie w Chorzowie, a następnie przy ulicy św. Jana 10 w Katowicach[3][4]. Jego inauguracja się 3 września 1945 roku sztuką Marii Kownackiej Dzielny szewczyk, której był reżyserem i scenografem[5]. W teatrze tym sam projektował lalki i dekoracje, często reżyserował wystawiane tu sztuki, a także występował w nich[6].

W 1954 roku mieszał przy ulicy H. Jordana 6 w Katowicach[7].

W 1958 roku jego teatr został upaństwowiony, gdyż zarzucono mu niegospodarność[8]. Jeszcze w tym samym roku przestał być także jego dyrektorem[9], po czym wrócił do malarstwa[5].

Zmarł 2 października 1984 roku w Katowicach[1].

W 2018 roku był jednym z nominowanych do upamiętnienia w katowickiej Galerii Artystów[10].

Działalność artystyczna

Wyreżyserował szereg przedstawień teatralnych dla dzieci, a często w nich także występował, w tym m.in.: Dzielnego szewczyka Marii Kownackiej, Cyrk Giennadija Matwiejewa, Pana Twardowskiego Kazimiery Jeżewskiej czy Drewniaczka Pinokia Carla Collodiego[11]. Próbował także stworzyć teatr plastyczny adresowany do dorosłych, przygotowując Szopkę polityczną i Mistrza Piotra Pathelin[6].

Jako scenografii współpracował z Operą Śląską w Bytomiu, m.in. przy operach Don Pasquale Gaetana Donizettiego i Uprowadzenie z seraju Wolfganga Amadeusza Mozarta czy balecie Borysa Asafiewa Fontanna Bachczysaraju, a także z Teatrem Satyry i Operetką Śląską[11].

Projektował też lalki do filmów oraz katowickiej telewizji[11].

Przypisy

  1. a b c Juliusz Glatty, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2025-01-14].
  2. Kusztal 2024 ↓, s. 3.
  3. Śląski Teatr Lalki i Aktora – Ateneum. www.spacerownikteatralny.pl. [dostęp 2025-01-14]. (pol.).
  4. Śląski Teatr Lalki i Aktora „Ateneum”, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (teatry i zespoły teatralne) [dostęp 2025-01-14].
  5. a b Kusztal 2024 ↓, s. 44.
  6. a b Lubina-Cipińska 2005 ↓, s. 58.
  7. Kusztal 2024 ↓, s. 5.
  8. Lubina-Cipińska 1998 ↓, s. 67.
  9. Śląski Teatr Lalki i Aktora ATENEUM: Kierownictwo artystyczne od 1945. ateneumteatr.pl. [dostęp 2025-01-14]. (pol.).
  10. Kto zostanie upamiętniony w Galerii Artystycznej w Katowicach? Głosowanie trwa. dziennikzachodni.pl, 2018-03-14. [dostęp 2025-01-14]. (pol.).
  11. a b c Juliusz Glatty (1908 - 1984). katowice.wyborcza.pl, 2004-02-27. [dostęp 2025-01-14]. (pol.).

Bibliografia