Judenfrei (pol.Wolny od Żydów) – termin używany przez niemieckich nazistów do określenia danego terenu lub miasta, w którym nie zamieszkują Żydzi[1].
Władze III Rzeszy najczęściej „oczyszczały” tereny z ich żydowskich mieszkańców poprzez masowe deportacje do zlokalizowanych na okupowanych terenach gett i obozów koncentracyjnych (Niemcy, Polska oraz inne kraje okupowane) lub masowe mordy dokonywane przez szwadrony śmierci, niekiedy organizowane przez lokalne kolaboracyjne władze (głównie na terenie ZSRR: Rosja, Ukraina, Estonia oraz Łotwa).
Po raz pierwszy termin judenfrei został użyty w Prusach oraz w późniejszych latach w Austrii w XIX wieku.
Tereny sklasyfikowane jako judenfrei
Gelnhausen – miasto sklasyfikowane jako judenfrei 1 listopada 1938. Wówczas zniszczono miejską synagogę, a obywateli pochodzenia żydowskiego zmuszono do opuszczenia miasta[2].
Bydgoszcz – okupowane przez Niemców miasto zostało sklasyfikowane jako judenfrei w grudniu 1939.
Luksemburg – okupowane przez nazistowskie Niemcy państwo zostało sklasyfikowane jako judenfrei 17 października 1941 roku[3].
Estonia – uznana za judenfrei w grudniu 1941 roku. Ocena ta została potwierdzona na konferencji w Wannsee 20 stycznia 1942 roku[4].
Belgrad – okupowany przez nazistowskie Niemcy, uznany za judenfrei w sierpniu 1942 roku[5].
Wiedeń – uznany za judenfrei 9 października 1942 roku.
Berlin – uznany za judenfrei 19 maja 1943 roku[6].
Tarnów – ogłoszony jako judenfrei w lutym 1944 roku.
