Joan Van Ark

Joan Van Ark
Ilustracja
Joan Van Ark (2003)
Imię i nazwisko

Joan Martha Van Ark

Data i miejsce urodzenia

16 czerwca 1943
Nowy Jork

Zawód

aktorka, reżyserka, producentka filmowa

Współmałżonek

John Marshall
(od 1966)

Lata aktywności

od 1966

Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Joan Martha Van Ark (ur. 16 czerwca 1943 w Nowym Jorku) – amerykańska aktorka i reżyserka telewizyjna. Odtwórczyni roli Valene „Val” Ewing w operze mydlanej CBS Knots Landing (1979–1993).

Życiorys

Wczesne lata

Urodziła się w Nowym Jorku jako starsza córka i jedno z czworga dzieci Dorothy Jean Hemenway i Carrolla Van Arka, specjalisty od reklamy i publikacji[1]. Dorastała w Boulder, w stanie Kolorado z młodszą siostrą Carol Kuykendall i dwoma braćmi – Dexterem J. i Markiem Clarkiem[2]. Jej ociec (ur. w Holland, mieście w stanie Michigan) przyjął nazwisko od Joanny d’Arc, w przekonaniu, że pomoże mu to w zdobyciu sławy[3]. Jej pradziadek ze strony ojca, Gradus, był imigrantem z Holandii[3]. Po ukończeniu szkoły średniej, uczęszczała do Yale School of Drama w Nowym Jorku, gdzie przyznano jej stypendium.

Kariera

W 1966 zadebiutowała na Broadwayu w roli Corie Bratter w przedstawieniu Neila Simona Przez park na bosaka[4]. Wkrótce trafiła na mały ekran w telewizyjnych produkcjach NBC – serialu Wyścig dla twojego życia (Run for Your Life, 1967), seryjnym westernie Bonanza (1969) i operze mydlanej Dni naszego życia (Days of Our Lives, 1970)[5]. Po raz pierwszy wystąpiła na kinowym ekranie w horrorze Żaby (Frogs, 1972) u boku Sama Elliotta. W sitcomie CBS M*A*S*H (1973) wystąpiła jako porucznik Erica Johnson, a w serialu kryminalnym CBS Kojak (1977) pojawiła się w roli detektyw Josephine Long.

23 września 1978 do 3 maja 1991 gościła w operze mydlanej CBS Dallas w roli Valene Clements Ewing, żony Gary’ego Ewinga (Ted Shackelford), którą kontynuowała jako najlepsza przyjaciółka i sąsiadka Karen MacKenzie od 27 grudnia 1979 do 13 maja 1993 w spin-off Knots Landing[6], za którą dwukrotnie otrzymała nagrodę Soap Opera Digest (1986, 1989)[7].

Karierę telewizyjną doskonale łączyła z karierą sceniczną, którą rozpoczęła od występu w komedii Moliera Skąpiec w Guthrie Theater[8] w Minneapolis, w stanie Minnesota. Zagrała potem w sztuce Arthura Millera Śmierć komiwojażera w Guthrie. Za rolę w broadwayowskiej sztuce Moliera Szkoła żon zdobyła nominację do nagrody Tony Award[9][10]. Rola w spektaklu Jeana Renoira Reguły gry (La règle du jeu) została uhonorowana nagrodą Theater World Award. Wystąpiła także na scenie off-Broadwayu w Listy miłosne (Love Letters)[11], w nowojorskiej produkcji Edwarda Albee’a Trzy wysokie kobiety (Three Tall Women), teatrze w Los Angeles w sztuce Cyrano de Bergerac jako Roxanne z Richardem Chamberlainem w roli tytułowej, Pierścień wokół Księżyca (Ring Around the Moon) u boku Michaela Yorka, Kompania Kolejowa (Chemin de Fer) Benoît Duteurtre’a, Dom serc złamanych (Heartbreak House) George’a Bernarda Shawa i Jak wam się podoba Williama Szekspira, a za występ odebrała nagrodę krytyków w Los Angeles. Podczas Festiwalu Szekspirowskiego Gaj wystąpiła jako lady Makbet w sztuce Makbet, na Williamstown Theater Festival pojawiła się w spektaklach: Noc iguany (The Night of the Iguana) Tennessee Williamsa, Legenda Edypa (The Legend of Oedipus) i Mała nocna muzyka (A Little Night Music) Stephena Sondheima.

Życie prywatne

W 1966 poślubiła dziennikarza NBC Johna Marshalla. Mają córkę Vanessę (ur. 19 października 1970)[12].

Filmografia

Filmy fabularne

Filmy TV

Seriale TV

  • 1967: Wyścig dla twojego życia (Run for Your Life) Donna Hayward
  • 1968: Peyton Place jako pielęgniarka Paula
  • 1968: Ekipa wyrzutków (The Mod Squad) jako April Showers
  • 1968: Felony Squad Lynne Thackeray
  • 1969: FBI (The F.B.I.) jako Eleanor O’Keefe
  • 1969: Gunsmoke jako Sarah Jean Stryker
  • 1969: Strzelby Willa Sonnetta (The Guns of Will Sonnett) jako Laurie
  • 1969: Bonanza jako Annie Laurie Adams
  • 1970: Dni naszego życia (Days of Our Lives) jako Janie Whitney
  • 1970: Hawaii Five-O jako Freda Cowan
  • 1970: Dan August
  • 1970: Matt Lincoln jako Katherine
  • 1970: FBI (The F.B.I.) jako Cynthia Scott
  • 1970: Cicha moc (The Silent Force)
  • 1970: Miłość, amerykański styl (Love, American Style)
  • 1971: Kanon (Cannon) jako Francine Dexter
  • 1971: Nowi lekarze (The Bold Ones: The New Doctors) jako Evelyn Baker
  • 1971: FBI (The F.B.I.)
  • 1971-75: Centrum medyczne (Medical Center) jako Chris
  • 1972: Nocna galeria Roda Serlinga (Night Gallery) jako Sondra Blanco
  • 1972: Dziwna para (The Odd Couple) jako Trudy
  • 1972-73: Temperatura podnosi się (Temperatures Rising) jako pielęgniarka Annie Carlisle
  • 1973: Mannix jako Jennifer Crane
  • 1973: M*A*S*H jako porucznik Erica Johnson
  • 1974: Jim Rockford, prywatny badacz (The Rockford Files) jako Barbara Kelbaker/Florence Baker
  • 1974: Cyrano (ABC Afterschool Specials) jako Roxane
  • 1974: Kanon (Cannon) jako Anna
  • 1974: Łowca (Manhunter)
  • 1974: Kanon (Cannon) jako Nona
  • 1974: Raymond Burr zaprasza (Ironside) jako Caroline
  • 1974: Barnaby Jones jako Sheila Barner
  • 1974: Wielka róża: Wielkie kłopoty (Big Rose: Double Trouble) jako Nina
  • 1975: Jim Rockford, prywatny badacz (The Rockford Files) jako Susan Alexander
  • 1975: Medyczna opowieść (Medical Story) jako Peggy Fowler
  • 1975: Barbary Coast jako Eleanor
  • 1975: Rhoda jako Marian Gerard
  • 1976: Sześciomilionowo-dolarowy człowiek (The Milionów Dolarowy Six Million Dollar Man)
  • 1976: Petrocelli jako Chris
  • 1976: Joe Forrester
  • 1977: Jim Rockford, prywatny badacz (The Rockford Files) jako Christina Marks
  • 1977: Mamy siebie (We've Got Each Other) jako Dee Dee Baldwin
  • 1977: Świadectwo dwóch mężczyzn (Testimony of Two Men) jako Jane Robson
  • 1977: McMillan i jego żona (McMillan and Wife) jako Georgie
  • 1977: Kojak jako detektyw Josephine Long
  • 1978: Tarzan i super „Siódemaka” (Tarzan and the Super 7) – głos
  • 1978: Zdumiewająca kobieta (Wonder Woman) jako Cassandra Loren
  • 1978: Quark jako księżniczka Libido
  • 1978: Quincy (Quincy M.E.) jako Bert Phillips
  • 1978-91: Dallas jako Valene Ewing
  • 1979: Kobieta-pająk (Spider-Woman) jako Jessica Drew
  • 1979: Vega$ jako dr Haven Grant
  • 1979: Statek miłości (The Love Boat) jako Kris
  • 1979-92: Knots Landing jako Valene Ewing
  • 1980: Statek miłości (The Love Boat) jako Mary Sue Huggins
  • 1980: Thundarr Barbarzyńca (Thundarr the Barbarian) jako kapitan Corden (głos)
  • 1981: Statek miłości (The Love Boat) jako pani Chandler
  • 1981: Thundarr Barbarzyńca (Thundarr the Barbarian) jako Cinda, głos Crystal
  • 1984: Statek miłości (The Love Boat)
  • 1994: Chłopcy będą chłopcami (ABC Afterschool Specials) jako Susan Cooper
  • 1996: Bajer z Bel-Air (The Fresh Prince of Bel-Air) jako Jewel Pemberton
  • 1996: Klient (The Client) jako Gretchen Wainwright
  • 1996: Dotyk anioła (Touched by an Angel) jako Kimberly 'Kim' Carpenter
  • 1996: Santo Bugito jako Amelia
  • 1997: Knots Landing (Knots Landing: Back to the Cul-de-Sac) jako Valene 'Val' Ewing
  • 1998: Pomoc domowa (The Nanny) jako Margo Lange
  • 2001: Życie do poprawki (Twice in a Lifetime) jako Camilla Bianco
  • 2001: Nagi patrol (Son of the Beach) jako Ima Cummings
  • 2004: Grim i zło (Grim & Evil) jako Wanda Psychiczna
  • 2004–2005: Żar młodości (The Young and the Restless) jako Gloria Fisher

Przypisy

  1. ↑ Joan Van Ark Biography (1943?-). Film Reference. [dostęp 2024-11-16]. (ang.).
  2. ↑ Joan Van Ark Biography, „TV Guide” [dostęp 2024-11-16] [zarchiwizowane z adresu] (ang.).
  3. ↑ a b Joan Van Ark What Nationality Ancestry Race. EthniCelebs.com, 17 stycznia 2018. [dostęp 2024-11-16]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  4. ↑ Joan Van Ark. Internet Broadway Database. [dostęp 2024-11-16]. (ang.).
  5. ↑ Hal Erickson: Joan Van Ark Biography. AllMovie. [dostęp 2017-07-19]. (ang.).
  6. ↑ Joan Van Ark Biography & TV / Movie Credits. TVRage.Com. [dostęp 2016-06-08]. (ang.).
  7. ↑ Joan Van Ark Award. FamousFix. [dostęp 2016-12-11]. (ang.).
  8. ↑ Joan Van Ark (16 de Junho de 1943). Filmow.com. [dostęp 2016-06-08]. (port.).
  9. ↑ Joan Van Ark Awards. AllMovie. [dostęp 2017-07-19]. (ang.).
  10. ↑ Joan Van Ark Trivia. FamousFix. [dostęp 2020-12-11]. (ang.).
  11. ↑ Joan Van Ark. Internet Off-Broadway Database. [dostęp 2021-08-04]. (ang.).
  12. ↑ Donna McConnell, Knots Landing star Joan Van Ark’s shocking look reveals her failure to turn back time, „Daily Mail”, 3 grudnia 2007 [dostęp 2016-06-08] (ang.).

Bibliografia

  • Kinorama: Joan Van Ark. „Film”. nr 22/1989 (2082 [XLIV]), s. 13, 28 maja 1989. Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 0137-463X. 

Linki zewnętrzne