Jego matka Matilde była Portorykanką, a ojciec Gerard – Haitańczykiem. Basquiat już w dzieciństwie przejawiał zainteresowanie sztuką i malarstwem. W wieku siedmiu lat trafił do szpitala z powodu wypadku samochodowego, wówczas matka podarowała mu podręcznik do anatomiiHenry’ego Graya (tzw. Gray’s Anatomy). Basquiatowi spodobały się ilustracje w tej książce i czerpał z nich później inspirację do swoich prac. Założył także zespół muzyczny o nazwie „Gray”. W wieku jedenastu lat Basquiat biegle władał językiem francuskim, hiszpańskim i angielskim[1]. Jego rodzice się rozstali, ale rozwodu nigdy nie sfinalizowali. Po tym wydarzeniu matka Basquiata popadła w depresję. W czasie jej pobytu w szpitalu psychiatrycznym, wychowywał go wymagający ojciec. Był księgowym niestroniącym od przemocy[2]. W wieku 15 lat Basquiat uciekł z domu i spał na ławkach w parku, po tym jak ojciec przyłapał go na paleniu marihuany w swoim pokoju[3]. Po tygodniu został aresztowany i wrócił pod opiekę ojca[4].
W wieku 17 lat, razem z przyjacielem Alem Diazem, rozpoczął malowanie graffiti na murach Manhattanu, dodając nieznany wówczas podpis „SAMO” (Same Old Shit). Grafikami były treściwe teksty, takie jak: „Burżuj czuje się bezpieczny; SAMO” („Plush safe he think; SAMO”). W grudniu 1978 The Village Voice opublikowało artykuł o ich twórczości. Projekt SAMO zakończył się stwierdzeniem „SAMO IS DEAD” napisanym na murach budynków SoHo[5].
W 1978 Basquiat opuścił dom oraz porzucił szkołę średnią Edward R. Murrow High School na rok przed jej ukończeniem. Przeniósł się do miasta i żył z przyjaciółmi, utrzymując się z ulicznej sprzedaży koszulek i pocztówek. W okresach bezdomności, zdarzało mu się spać w tekturowych pudłach w parku[6]. Zaczął także malować obrazy. Jego dietą była butelka taniego czerwonego wina i paczka Cheetosów[7].
W 1981 poeta, krytyk sztuki i kulturalny prowokator Rene Ricard opublikował artykuł The Radiant Child w czasopiśmie „Artforum”[8]. Była to trampolina Basquiata do szybkiej kariery na międzynarodowej arenie sztuki.
W 1982 pokazywał już swoje prace regularnie w galeriach Nowego Jorku. Zaczął spotykać się z ambitną i początkującą wówczas piosenkarką Madonną. W tym samym roku poznał też znanego przedstawiciela sztuki pop-artAndy’ego Warhola[9]. Zaczął z nim współpracować, co zaowocowało bliską przyjaźnią obu artystów. Wspólnie stworzyli ponad 100 obrazów[10].
Już w 1984 wielu znajomych niepokoiło się o niego z powodu jego uzależnienia od narkotyków (w szczególności od heroiny). W 1985 Basquiat pojawił się na okładce „The New York Times”. Jego popularność rosła, a prace zaczęto pokazywać na osobnych wystawach (także w Europie).
Zmarł w 1988 z powodu przedawkowania heroiny, parę dni przed drugą wycieczką do Wybrzeża Kości Słoniowej, którą zaplanował z iworyjskim artystą Ouattarą Wattsem[11]. Został pochowany na Greenwood Cemetery w Brooklynie[12].
Z powodu zgonu w wieku zaledwie 27 lat jest zaliczany do tzw. klubu 27.
W kulturze
Postać Basquiata (zagrana przez Jeffreya Wrighta) została przedstawiona w filmie Basquiat – Taniec ze śmiercią. Jean-Michel Basquiat, jako aktor, wystąpił w filmie Downtown 81, a także w teledysku zespołu Blondie do piosenki „Rapture”. Był również częstym gościem programu „Glenn O’Brien’s TV Party”.
Obraz Basquiata pt. Bird On Money został wykorzystany w 2020 r. jako okładka albumu "The New Abnormal" amerykańskiego zespołu The Strokes[13].
Przypisy
↑Jamia Wilson: Young Gifted and Black: Meet 52 Black Heroes from Past and Present. s. 16. ISBN 978-1-78603-158-7.