Jarosław Trybuś

Jarosław Trybuś
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1976
Bydgoszcz

Zawód, zajęcie

historyk sztuki

Alma Mater

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Jarosław Trybuś (ur. 1976 w Bydgoszczy) – polski historyk sztuki, doktor nauk humanistycznych, muzealnik, krytyk architektury, kurator wystaw i wykładowca. Od 2012 do 2022 roku wicedyrektor Muzeum Warszawy. Od 2024 roku zastępca dyrektora Zamku Królewskiego w Warszawie.

Życiorys

Absolwent historii sztuki na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza. Doktoryzował się w Instytucie Sztuki PAN pod kierunkiem prof. Marty Leśniakowskiej.

Publikował w wielu pismach architektonicznych i kulturalnych (m.in: Architektura & Biznes, ARTeon, Architektura-murator, Autoportret, Bauwelt, Czas Kultury, Fluid, Gazeta Wyborcza, Gazeta Malarzy i Poetów, Grafia, Fotografia, Magazyn Sztuki, Notes na 6 Tygodni, ResPublica Nowa, Stolica, Zeszyty Artystyczne, Spotkania z Zabytkami, Vogue Living).

Od 2004 do 2012 roku związany z Galerią Miejską Arsenał w Poznaniu, gdzie prowadził cykle autorskich wykładów.

Od 2006 roku współpracownik, a od 2008 do 2012 pracownik Instytutu Stefana Starzyńskiego oddziału Muzeum Powstania Warszawskiego, gdzie m.in. prowadził autorskie cykle wykładów.

W 2008 roku był wraz z Grzegorzem Piątkiem kuratorem wystawy w pawilonie polskim Hotel Polonia. The Afterlife of Buildings/Budynków życie po życiu na XI Biennale Architektury w Wenecji (2008) nagrodzonej Złotym Lwem za najlepszą ekspozycję narodową[1].

Od 2009 do 2011 roku w gronie Honorowych Ambasadorów Warszawy jako kandydata do tytułu Europejskiej Stolicy Kultury 2016.

Współzałożyciel i członek zarządu Fundacji Centrum Architektury w latach 2011–2012.

Od 2011 w jury Nagrody Architektonicznej tygodnika "Polityka".

Od 2011 współpracuje z Collegium Civitas.

Od 2012 do 2022 roku – wicedyrektor ds. merytorycznych, a później programowych Muzeum Warszawy[2]. Odwołany w lutym 2019[3], w lipcu 2020 wygrał sprawę o przywrócenie na stanowisko[4]. Główny kurator nowej wystawy stałej Muzeum Warszawy – Rzeczy warszawskie[5]. Inicjator powstania nowej historii Warszawy – Błażej Brzostek, Wstecz. Historia Warszawy do początku, Muzeum Warszawy, Warszawa 2021[6].

W latach 2013[7]–2019 członek Zespołu Nazewnictwa Miejskiego przy Prezydencie m.st. Warszawy.

Inicjator prac nad Operą o Warszawie. Najlepsze miasto świata, której premiera planowana jest w 2025 roku[8].

Jest laureatem Medalu Młodej Sztuki w dziedzinie krytyki artystycznej (Poznań 2006), Dorocznej Nagrody Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za 2008 rok[9] oraz Dyplomu Ministra Spraw Zagranicznych za wybitne zasługi dla promocji Polski w świecie (2009).

Od września 2014 zastępca dyrektora ds. muzealnych i programowych Zamku Królewskiego w Warszawie[10][11].

Ważniejsze wystawy (jako kurator i współkurator)

Ważniejsze publikacje (jako autor i współautor)

  • Od Zamku do Browaru. O architekturze Poznania ostatnich stu lat (z Aleksandrą Robakowską), Galeria Miejska Arsenał, Poznań 2005
  • Atlas Architektury Poznania (red. Janusz Pazder), Wydawnictwo Miejskie, Poznań 2008 (hasła dotyczące architektury po 1945)
  • Polska Ludowa jako projekt modernistyczny (z Grzegorzem Piątkiem), w: Architektura Polska/Polen Architektur, Architektur am Ringturm, Wien 2008
  • Hotel Polonia. The Afterlife of Buildings, katalog wystawy w Pawilonie Polskim na XI Biennale Architektury w Wenecji, Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, Warszawa 2008
  • Warschau. Ein thematisches Führer durch Polens Hauptstadt (z Grzegorzem Piątkiem), Stuttgart 2009
  • Jeśli nie możesz zbudować, wysadź w powietrze (z Grzegorzem Piątkiem), „Forma P” nr 5, Fundacja Bęc Zmiana, Warszawa 2011
  • Przewodnik po warszawskich blokowiskach, Muzeum Powstania Warszawskiego, Warszawa 2011, Wydawnictwo Księży Młyn, Łódź 2018 (wznowienie)
  • Archimapa. 1918-1939 Architektura 20-lecia międzywojennego/Warsaw's architecture in the interwar period (z Grzegorzem Piątkiem), Muzeum Powstania Warszawskiego, Warszawa 2011
  • Archimapa. 1944 Warszawa niezaistniała/Never built Warsaw (z Grzegorzem Piątkiem), Muzeum Powstania Warszawskiego, Warszawa 2011
  • Archimapa. 1949-1956 Socrealizm/Warsaw's socialist realism (z Grzegorzem Piątkiem), Muzeum Powstania Warszawskiego, Warszawa 2012
  • Warszawa niezaistniała. Niezrealizowane projekty urbanistyczne i architektoniczne Warszawy dwudziestolecia międzywojennego, Muzeum Powstania Warszawskiego, Muzeum Narodowe w Warszawie, Fundacja Bęc Zmiana, Warszawa 2012; Wydawnictwo Księży Młyn, Łódź 2019 (wydanie II uzupełnione)
  • Lukier i Mięso. Wokół Architektury w Polsce po 1989 roku. Rozmawia Marcin Kwietowicz (z Grzegorzem Piątkiem i Marcinem Kwietowiczem), Wydawnictwo 40 000 Malarzy, Warszawa 2012, ISBN 978-83-936015-1-6, Warszawa 2015 (wydanie II rozszerzone)
  • SAS. Ilustrowany atlas architektury Saskiej Kępy (z Hanną Faryną-Paszkiewicz, Magdaleną Piwowar i Grzegorzem Piątkiem), Centrum Architektury, Warszawa 2012, ISBN 978-83-934574-0-3.
  • Rzeczy Warszawskie, Muzeum Warszawy, Warszawa 2017, ISBN 978-83-62189-96-0 (główny kurator wystawy, autor koncepcji publikacji i autor wstępu)
  • Things of Warsaw, Muzeum Warszawy, Warszawa 2017, ISBN 978-83-62189-98-4 (główny kurator wystawy, autor koncepcji publikacji i autor wstępu)
  • O czym wiemy za mało. Inwestycje władz niemieckich w Warszawie (1939–1944), w: Kłopotliwe dziedzictwo? Architektura Trzeciej Rzeszy w Polsce, Jacek Purchla, Żanna Komar (red.), Międzynarodowe Centrum Kultury, Kraków 2020, s. 163–179, ISBN 978-83-66419-16-2
  • Where our knowledge is lacking. Investments by the German authorities in Warsaw (1939–1944), w: Dissonant heritage? The architecture of the Third Reich in Poland, Jacek Purchla, Żanna Komar (red.), International Cultural Centre, Kraków 2021, s. 163–179
  • Gruz usymbolizowany. Życie po życiu warszawskiego soboru Aleksandra Newskiego, w: Zgruzowstanie. Przeszłość i przyszłość ruin w architekturze, Adam Przywara (red.), Muzeum Warszawy, Warszawa 2023, s. 110–137
  • Warszawskie mieszkania. Biografie miejsc, rzeczy i ludzi (z Piotrem Kordubą), Osnova, Warszawa 2024, ISBN 978-83-66275-40-9

Przypisy

  1. II edycja wystawy zatytułowana Disco Zachęta. Budynków życie po życiu miała miejsce w Zachęcie Narodowej Galerii Sztuki na przełomie 2008 i 2009.
  2. Cyryl Skibiński, Jan Wiśniewski: Jarosław Trybuś: Muzeum w budowie. magazynkontakt.pl, 12 sierpnia 2-13. [dostęp 2013-12-03].
  3. Arkadiusz Gruszczyński: Jarosław Trybuś odwołany z funkcji wicedyrektora Muzeum Warszawy. Za grafikę z nożem i Kaczyńskim. warszawa.wyborcza.pl, 21 lutego 2019. [dostęp 2019-02-23].
  4. Martyna Śmigiel, Kontrowersyjny wpis na Facebooku nie mógł być powodem do degradacji wicedyrektora Muzeum Warszawy – orzekł sąd [online], warszawa.wyborcza.pl, 24 lipca 2020 [dostęp 2020-09-06].
  5. Wystawa główna Rzeczy warszawskie [online], Muzeum Warszawy [dostęp 2023-04-04] (pol.).
  6. Błażej Brzostek, "Wstecz. Historia Warszawy do początku" [online], Culture.pl [dostęp 2023-04-04] (pol.).
  7. Jarosław Ossowski, Nowi eksperci od nazw. Tama dla ulicznej martyrologii? [online], warszawa.wyborcza.pl [dostęp 2023-04-04].
  8. Opera o Warszawie [online], Sinfonia Varsovia [dostęp 2023-04-04] (pol.).
  9. Nagrody Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego MKiDN - 2009 [online] [dostęp 2023-04-04] (pol.).
  10. Tomasz Urzykowski. Wierzę w to, że uda nam się skorygować kurs tego transatlantyka. „Gazeta Stołeczna”, s. II, 16 września 2024. 
  11. Dyrekcja Zamku [online], www.zamek-krolewski.pl [dostęp 2024-12-04].
  12. Hotel Polonia. The Afterlife of Buildings [online], Pawilon Polski w Wenecji [dostęp 2023-04-04].
  13. Disco Zachęta. Budynków życie po życiu - Zachęta Narodowa Galeria Sztuki [online], zacheta.art.pl [dostęp 2023-04-04] (pol.).
  14. Zapomniki [online], dsh.waw.pl [dostęp 2023-04-04] (pol.).
  15. Aleksandra Wasilkowska: Time Machine [online], Culture.pl [dostęp 2023-04-04] (ang.).
  16. "Wystawy mówione" w sześciu europejskich stolicach [online], Culture.pl [dostęp 2023-04-04] (pol.).
  17. "Rzeczy warszawskie" Muzeum Warszawy [galeria] [online], Culture.pl [dostęp 2023-04-04] (pol.).
  18. Pałac. Interwencja artystyczna Diany Lelonek [online], Muzeum Warszawy [dostęp 2023-04-04] (pol.).