Jöklamýs (ang.glacier mice) – kolonie mchów składające się z wielu gatunków, spotykane na niektórych lodowcach[1]. Podstawą dla powstania jöklamýs jest kamyk, który równomiernie ze wszystkich stron obrasta mchem[2]. Warunki, w jakich powstają te kolonie, nie są znane. Występują w Islandii, odnaleziono je także na Alasce, w Chile, Wenezueli i na Svalbardzie[3]. Po raz pierwszy zjawisko jöklamýs zostało opisane w 1950 roku przez islandzkiego meteorologaJóna Eyþórssona, który nazwał je jöklamýs – w tłumaczeniu dosłownym ‘myszy lodowcowe’ (ang.glacier mice)[4][2]. W języku polskim zaproponowano nazwę jokulki (od isl.jökull – ‘lodowiec’, ‘okrągłego kształtu’)[2].
Ekosystem
W kolonii jöklamýs spotykane są niektóre gatunki zwierząt, jak np. niesporczaki, nicienie, czy skoczogonki[5]. Ich forma zatrzymuje ciepło i wilgoć, tworząc odpowiedni ekosystem dla życia gatunków, które w innych warunkach nie przetrwałyby na lodowcu[6].
Przemieszczanie się
Cechą charakterystyczną jöklamýs jest ich poruszanie się, które nie jest powodowane jedynie nachyleniem terenu czy wiatrem. Badania akcelerometrami wykazały, że jöklamýs nie ślizgają się po lodzie, a toczą się po nim, odsłaniając kolejno wszystkie strony, dzięki czemu mech na spodniej stronie nie obumiera[7]. Ponadto wszystkie jöklamýs w kolonii poruszają się w tym samym kierunku i z tą samą prędkością[2]. Zjawisko to nie zostało wyjaśnione[1].
Rozmnażanie
W przynajmniej części przypadków mchy tworzące myszy lodowcowe rozmnażają się bezpłciowo, z powodu trudnych warunków środowiskowych[8].