Internat Gimnazjum Katolickiego w Kłodzku

Internat Gimnazjum Katolickiego, obecnie siedziba Muzeum Ziemi Kłodzkiej

Internat Gimnazjum Katolickiego w Kłodzku – internat należący do Gimnazjum Katolickiego w Kłodzku. Mieścił się na terenie starówki, przy ulicy Judengasse (obecnie Łukasiewicza) w latach 1810–1945, w barokowym budynku należącym wcześniej do jezuitów[1].

Okoliczności powstania

Internat powstał w 1810 roku wraz z sekularyzacją dóbr klasztornych w miejsce działającego wcześniej w tym miejscu konwiktu należącego do zakonu jezuitów[2]. Po licytacji dóbr należących do zakonu jezuitów, która miała miejsce w 1787 roku, ich nowi nabywcy zdecydowali się zabezpieczyć placówkę roczną dopłatą do czynszu[3].

Kierownictwo

Kierownictwo w internacie sprawował regent (regens), będący nauczycielem religii w gimnazjum. Jego zastępcami było dwóch młodszych nauczycieli religii, noszących tytuły proregentów (subregensów). W latach 1847–1864 internat nie posiadał osobnego kierownictwa, a wszystkimi sprawami zarządzał dyrektor gimnazjum. Następnie wrócono do poprzedniej struktury organizacyjnej, która obowiązywała do dwudziestolecia międzywojennego. Po 1919 roku stanowisko subregenta zajmowali wyłącznie świeccy filolodzy. W czasach III Rzeszy starano się bezskutecznie obsadzić stanowiska kierownicze członkami SS[4].

Regensi[5]:

Finansowanie internatu

Placówka poza dopłatą do działalności internatu ze strony nowych nabywców dóbr jezuitów w hrabstwie kłodzkim finansowana była ze środków Szkolnego Funduszu Śląsko-Katolickiego, który był ustalany i zatwierdzany przez władze prowincjonalne we Wrocławiu. Oprócz tego internat finansowany był przez darowizny przekazywane przez bogatych mieszkańców ziemi kłodzkiej. Ich portrety zdobiły ściany placówki. Po zakończeniu I wojny światowej ze względu na kryzysy gospodarcze darowizny ustały[6].

Życie w internacie

Życie w internacie było bardzo surowe i do końca XIX wieku przypomniało życie w klasztorze. Panowała tu surowa dyscyplina, a uczniowie mogli w ciągu dnia wyjść na godzinę poza obiekt, ale wyłącznie pod opieką nauczyciela. Wszystko regulowane było przy pomocy dzwonka. Dzień rozpoczynał się o 4:00, a w zimie o 5:30. W późniejszych latach w internacie przyznawano wychowankom coraz więcej swobody[7].

W czasie II wojny światowej w internacie pozostało bardzo niewielu uczniów. Nie opuścili go wyłącznie ci chłopcy, którzy ze względów zdrowotnych nie nadawali się do służby wojskowej[8]. Internat rozwiązano 22 stycznia 1945 roku, a po przejęciu Kłodzka przez władze polskie w jego gmachu urządzono powiatowy oddział Państwowego Urzędu Repatriacyjnego[9].

Przypisy

  1. ↑ M. Krause, Plan von Glatz, 1:4500, Glatz 1897.
  2. ↑ R. Gładkiewicz, Kłodzko. Dzieje miasta, Kłodzko 1998, s. 108.
  3. ↑ Z. Szczepaniak, Konwikt jezuicki św. Alojzego Gonzagi, [w:] "Popularna Encyklopedia Ziemi Kłodzkiej", pod red. J. Laski i M. Kowalcze, t. 2, Kłodzko 2009, s. 94.
  4. ↑ Z. Szczepaniak, Kolegium jezuickie i konwikt w Kłodzku 1597-1945, Kłodzko 2005, s. 141.
  5. ↑ Z. Szczepaniak, Kolegium jezuickie, op. cit., s. 144–145.
  6. ↑ Z. Szczepaniak, Kolegium jezuickie, op. cit., s. 141-143.
  7. ↑ Z. Szczepaniak, Kolegium jezuickie, op. cit., s. 143.
  8. ↑ Z. Szczepaniak, Kolegium jezuickie, op. cit., s. 145.
  9. ↑ Z. Szczepaniak, Konwikt jezuicki, op. cit., s. 95.

Bibliografia

  • Zdzisław Szczepaniak, Kolegium jezuickie i konwikt w Kłodzku 1597-1945, Kłodzko 2005.