PROFILPELAJAR.COM

Huta Szklana
	wieś
	; Osada średniowieczna
Państwo	Polska
Województwo	świętokrzyskie
Powiat	kielecki
Gmina	Bieliny
Liczba ludności (2018)	238
Strefa numeracyjna	41
Kod pocztowy	26-004
Tablice rejestracyjne	TKI
SIMC	0228157
	Położenie na mapie gminy Bieliny Huta Szklana
	Położenie na mapie Polski Huta Szklana
	Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego Huta Szklana
	Położenie na mapie powiatu kieleckiego Huta Szklana
	50°51′29″N 21°01′19″E/50,858056 21,021944
	Multimedia w Wikimedia Commons

Huta Szklana – zwana wcześniej Szklaną Hutą wieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie kieleckim, w gminie Bieliny^[5]^[4]. Graniczy z Świętokrzyskim Parkiem Narodowym i drogą w kierunku najstarszego sanktuarium w Polsce na Świętym Krzyżu.^[6]

Integralne części wsi Huta Szklana^[4]^[5]
SIMC	Nazwa	Rodzaj
0228163	Pod Pakułą	część wsi

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Przez wieś przechodzi Główny Szlak Świętokrzyski im. Edmunda Massalskiego z Gołoszyc do Kuźniaków.

22 kwietnia 1943 roku oddział żandarmerii niemieckiej dokonał pacyfikacji wsi i mordu jej mieszkańców. W wyniku tego rozstrzelano 10 osób^[7].

Osada średniowieczna w Hucie Szklanej

Pochodzenie nazwy

Huta (z niem. Hǔte) jest to zwykle budynek urządzony do produkcji bądź metali z odpowiednich rud, bądź szkła. Nazwa wskazuje, iż niemieccy osadnicy rozkrzewili u nas tę gałąź przemysłu. Huty zakładano zawsze śród lasów, by tą drogą ciągnąć dochody z wielkich obszarów leśnych. Obok ogólnej nazwy Huta noszą one zwykle drugą od wsi, na której gruntach powstały a rzadziej od założyciela. Jako sposób użytkowania z lasów przedstawiają one pewien postęp w stosunku do budynków i majdanów. Hucisko natomiast jest to miejsce po zniesionej hucie. (opis etymologii nazwy dał Bronisław Chlebowski w tomie III str.229 Słownika geograficznego Królestwa Polskiego)

Historia

Huta Szklana w roku 1819 Szklana Huta, 1827 Huta Szklana – wieś 10 km na północny zachód od Łagowa, nad rzeką Belnianką, pod Przełęczą Hucką; około 3 km na W od klasztoru świętokrzyskiego.
Historycznie osadzona w 1827 w powiecie opatowskim parafii Nowa Słupia^[8].

W wieku XIX wieś stanowiła własność klasztoru świętokrzyskiego, w roku 1819 wieś Szklana Huta z karczmą należy do stołu konwentu świętokrzyskiego^[8] Spis z roku 1827 podaje 12 domów i 73 mieszkańców Dziesięcina w wymiarze 12 florenów należy w roku 1819 do stołu konwentu^[8].

22 kwietnia 1943 wieś spacyfikowali żandarmi niemieccy z posterunku w Nowej Słupi. Zamordowali 10 osób^[9].

Uwagi

Nie wiadomo do końca, czy do tej konkretnie osady odnosi się zapis o hucie szkła (officina vitrearia sub Calvo Monte), która w 1529 r. należała do uposażenia konwentu świętokrzyskiego i płaciła mu 3 grzywny czynszu (Liber Retaxationum 350). W tym okresie do stołu konwentu rzeczywiście należały tereny położone u południowych stoków Łysej Góry, na zachód od Wólki Milanowskiej i Paprocic^[10]. Liczba i rozmieszczenie hut szklanych w Małopolsce w XIV–XVII w., łączy zapis z 1529 r. z późniejszą wsią Szklana Huta.

D. Bienias w badaniach nad nowożytnymi hutami szkła w kieleckim^[6] datuje jej powstanie ogólnie na XVI–XVII w.

Zabytki i obiekty turystyczne

Pomnik „Golgota Wschodu” – pomnik upamiętniający ofiary Katynia, Charkowa i Miednoje
Kapliczka świętej Barbary
„Osada Średniowieczna” – jeden z obiektów Centrum Tradycji i Turystyki Gór Świętokrzyskich – składająca się z kilkunastu zrekonstruowanych chat wiejskich z wyposażeniem^[11].
Harmonia - Świętokrzyska Zagroda Kultury, prezentujący dorobek XIX-wiecznej wsi

Przypisy

↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 42158
↑ Raport o stanie gminy w roku 2018. Stan ludności 31.12.2018 str. 5-6 [dostęp 2022-03-10]
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 354 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
↑ ^a ^b ^c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2014-08-21].
↑ ^a ^b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-08-05].
↑ ^a ^b Daniel Bienias. Środowisko geograficzne nowożytnych hut szkła w województwie kieleckim,. „[w:] Studia z archeologii, historii i geografii historycznej, red. J. Olczak (Archeologia Historica Polona, 6),”. Toruń 1997, s. 261–262..
↑ Upamiętnili pomordowanych w Hucie Szklanej. Radio Kielce. [dostęp 2018-05-13]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
↑ ^a ^b ^c Marek Derwich: Materiały do słownika historyczno-geograficznego dóbr i dochodów dziesięcinnych benedyktyńskiego opactwa św. Krzyża na Łysej Górze do 1819 r.. Wrocław 2000: Pracownia Badań nad Dziejami Zakonów i Kongregacji Kościelnych (LARHCOR) w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Wrocławskiego. ISBN 83-904219-4-1.
↑ Józef Fajkowski, Jan Religa: Zbrodnie hitlerowskie na wsi polskiej 1939-1945. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza, 1981, s. 122.
↑ JózefJ. Gacki JózefJ., Benedyktyński klasztor na Łysej Górze, „Benedyktyński klasztor na Łysej Górze”, Wydawnictwo Jedność, Kielce 2006, ISBN 83-7442-389-7 .
↑ Osada Średniowieczna – zwiedzanie. Centrum Tradycji i Turystyki Gór Świętokrzyskich. [dostęp 2012-07-30]. (pol.).

[prng-1] Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 42158

[rap-2] Raport o stanie gminy w roku 2018. Stan ludności 31.12.2018 str. 5-6 [dostęp 2022-03-10]

[poczta-3] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 354 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .

[teryt-4] TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2014-08-21].

[rma-5] Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-08-05].

[:0-6] Daniel Bienias. Środowisko geograficzne nowożytnych hut szkła w województwie kieleckim,. „[w:] Studia z archeologii, historii i geografii historycznej, red. J. Olczak (Archeologia Historica Polona, 6),”. Toruń 1997, s. 261–262..

[7] Upamiętnili pomordowanych w Hucie Szklanej. Radio Kielce. [dostęp 2018-05-13]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).

[Derwich-8] Marek Derwich: Materiały do słownika historyczno-geograficznego dóbr i dochodów dziesięcinnych benedyktyńskiego opactwa św. Krzyża na Łysej Górze do 1819 r.. Wrocław 2000: Pracownia Badań nad Dziejami Zakonów i Kongregacji Kościelnych (LARHCOR) w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Wrocławskiego. ISBN 83-904219-4-1.

[9] Józef Fajkowski, Jan Religa: Zbrodnie hitlerowskie na wsi polskiej 1939-1945. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza, 1981, s. 122.

[Gacki-10] JózefJ. Gacki JózefJ., Benedyktyński klasztor na Łysej Górze, „Benedyktyński klasztor na Łysej Górze”, Wydawnictwo Jedność, Kielce 2006, ISBN 83-7442-389-7 .

[11] Osada Średniowieczna – zwiedzanie. Centrum Tradycji i Turystyki Gór Świętokrzyskich. [dostęp 2012-07-30]. (pol.).

[2]

[3]

[4]

[1]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

PROFILPELAJAR.COM

Huta Szklana (województwo świętokrzyskie)

Pochodzenie nazwy

Historia

Uwagi

Zabytki i obiekty turystyczne

Przypisy

Read other articles:

Artur Davis

Kassam Stadium

Expedition 56

慕尤丁·雅辛

Kongres Nasional India (Organisasi)

Trại tập trung Dachau

Fax

Mace (bludgeon)

Sungai Ubangi

سعد عبد الأمير

Benetton Formula

Piala Stanley

Trois-Évêchés

Christian Union (Lithuania)

Adam Brodzisz

Ladang Gandum dengan Gagak-gagak

Batavia, Illinois

Thomas Jefferson

Interdisciplinary Center for Neural Computation

تشارلز كليرك