Historyja Trzech Króli – polski prozatorski utwór literacki z przełomu XV i XVI wieku przedstawiający legendarne losy Trzech Króli.

W rękopisie na karcie tytułowej znajduje się wpis: […] Wtora część będzie o narodzeniu Syna Bożego. Tudzież o chwalebnych Trzech Krolech….

Utwór, pochodzący z końca XV lub początku XVI wieku, został w 1544 skopiowany przez Wawrzyńca z Łaska do kodeksu zawierającego również dwa inne utwory: Sprawa chędoga o męce Pana Chrystusowej i Ewangelia Nikodema. Historyja jest dokładnym przekładem łacińskiego dzieła Liber de gestis et translacionibus Trium Regum autorstwa Jana z Hildesheimu. Utwór ten opowiadał o legendarnych dziejach trzech mędrców, przybyciu do stajenki, złożeniu darów, a dodatkowo o relikwiach Trzech Króli, przechowywanych w Kolonii.

Kodeks zawierający Historyję Trzech Króli przechowywany jest w Bibliotece Narodowej w Warszawie (sygn. 3040 III)^[1]. Dostępny jest też online w bibliotece Polona^[2].

• Teresa Michałowska: Literatura polskiego średniowiecza. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011, s. 338–339. ISBN 978-83-01-16675-5.