Historia włoskiego klubu piłkarskiego A.C. Milan w latach 1979-1996.

10 mistrzostwo i gwiazdka: to były ostatnie szczęśliwe dni Milanu przed nadchodzącym czarnym okresem. Pod koniec lat 70. kwitła afera czarnego totka ("toto nero"). Prezydent Colombo wplątał klub w nielegalne zakłady piłkarskie. Po wyjściu na jaw afery Colombo został dożywotnio zdyskwalifikowany. Piłkarze Milanu: Enrico Albertosi, Giorgio Morini i Stefano Chiodi zostali zawieszeni odpowiednio na 4 lata, 1 rok i 6 miesięcy.

Dodatkowo trybunał sportowy podjął kontrowersyjną decyzję o degradacji Milanu oraz S.S. Lazio do Serie B, co było najdrastyczniejszą karą w historii włoskiej piłki nałożoną przez sąd sportowy.

Sezon 1980/81 Milan po raz pierwszy spędził w Serie B. Po zaciętej walce, mimo kilku wpadek (jak porażka 0:3 z Taranto) Mediolańczycy wygrali rozgrywki, uzyskując 18 zwycięstw, 14 remisów i ponosząc 6' porażek, wracając do Serie A. W czerwcu Milan wystartował na San Siro w turnieju Mundialito, będącym nieoficjalnymi klubowymi mistrzostwami świata. Rossoneri uzyskali prawo do gry jako zdobywcy Pucharu Interkontynentalnego z roku 1969. W stawce pięciu zespołów Milan zajął trzecie miejsce (wygrał Inter). Turniej zorganizował przedsiębiorca Silvio Berlusconi, kibic Milanu, od tego momentu będący coraz bliżej zespołu.

Po awansie do pierwszej ligi włoskiej Milan, targany konfliktami i nieporozumieniami, walczył o utrzymanie. Mimo zmian na stanowiskach prezesa i trenera drużyny, zespół nie odzyskał spokoju. Na 5 kolejek przed końcem rossoneri znajdowali się na pozycji spadkowej. W ostatnich meczach nastąpił zryw zespołu. Milan wygrał 4 z 5 spotkań. Utrzymanie było blisko, jednak dramatyczna końcówka meczu pomiędzy SSC Napoli a Genoą spowodowała, że klub po raz drugi w historii znalazł się w Serie B. Wyrównująca bramka w końcówce, po błędzie neapolitańskiego bramkarza, zepchnęła Milan do drugiej ligi, ratując drużynę z Genui.

4 dni wcześniej, 12 maja 1982 r. zespół rozegrał decydujący mecz w najstarszych rozgrywkach międzynarodowych, Pucharze Mitropa. W turnieju startowali zwycięzcy drugich lig z zeszłego sezonu: czeskie Vitkovice, jugosłowiański Osijek i węgierski Haladás. Po zwycięstwie 2:1 nad Osijekiem, Milan zdobył trofeum.

Latem, na mistrzostwach świata w Hiszpanii, reprezentacja Włoch zdobyła swój trzeci tytuł mistrzów świata, a w jej składzie znajdowali się gracze Milanu: Baresi i Collovati.

W sezonie 1982/83 Milan, grając w Serie B, prezentował jednak zdaniem wielu obserwatorów poziom pierwszoligowy. Drużyna wygrała rozgrywki z dużą przewagą, odnosząc 19 zwycięstw, 16 remisów i ponosząc 3 porażki. W międzyczasie Milan zanotował jedną poważną wpadkę, grając mecz uznany przez wielu za jeden z najgorszych w swojej historii - porażka 1:2 z S.S. Cavese na własnym boisku. Mecz obserwowało 80 tysięcy kibiców - prawie 2 razy więcej niż mecze Interu w Serie A.

W sześciozespołowej grupie eliminacyjnej Pucharu Włoch Milan zajął drugie miejsce, przegrywając zaledwie jednym punktem z Juventusem, ale awansując do 1/8 finału. Po wyeliminowaniu kolejnego pierwszoligowca (Cagliari Calcio) zespół pechowo odpadł w ćwierćfinale z Hellas Werona (2:2 i 3:3).

Po zakończeniu sezonu Milan po raz drugi wziął udział w Mundialito. Zajął tam czwarte miejsce, prezentując jednak grę na wysokim poziomie, ponosząc tylko jedną, minimalną porażkę z Penarolem Montevideo i wygrywając z Interem.

Sezon 1983/84 rozpoczął się przybyciem do drużyny m.in. Anglika Luthera Blissetta. Sezon ten, biorąc pod uwagę 3 poprzednie lata, został uznany za całkiem niezły w wykonaniu klubu. Milan zajął ósme miejsce w Serie A, przegrywając dwie pozycje zaledwie różnicą bramek, natomiast w Pucharze Włoch Mediolańczycy odpadli dopiero w 1/4 finału, po dogrywce z Romą.

W zespole pojawili się Pietro Paolo Virdis oraz Anglicy Ray Wilkins i Mark Hateley. Milan grał jeszcze lepiej niż w zeszłym sezonie, zajmując piąte miejsce w lidze (kwalifikacja do Pucharu UEFA) i przegrywając finałowy dwumecz Pucharu Włoch z Sampdorią.

20 stycznia 1985 r., w wyjazdowym meczu z Udinese Calcio w Milanie zadebiutował syn Cesarego Maldiniego, Paolo, wówczas szesnastolatek.

W sezonie 1985/86 do Milanu trafił zdobywca Pucharu Europy w barwach Juventusu sprzed kilku miesięcy - Paolo Rossi. Zespół jednak grał przeciętnie, zajmując siódme miejsce w lidze. Również występy zespołu w Pucharze UEFA nie usatysfakcjonowały nikogo. Milan niespodziewanie odpadł w 1/8 finału tych rozgrywek z belgijskim KSV Waregem (1:1 na wyjeździe i 1:2 u siebie).

20 lutego 1986 r. dotychczasowego prezesa Milanu Giuseppe Farinę, pod którego przewodnictwem zespół osiągał przeciętne rezultaty, zastąpił Silvio Berlusconi. Do sztabu zespołu dołączyli też znani dzisiaj działacze: Adriano Galliani i Ariedo Braida.

W Serie A zespół Milanu grał coraz lepiej, jednak na koniec sezonu 1986/87 dał się wyprzedzić czterem drużynom, uzyskując tyle samo punktów co UC Sampdoria. Oznaczało to konieczność rozegrania barażu o udział w Pucharze UEFA. 23 maja w Turynie rossoneri wygrali 1:0 po dogrywce i bramce Daniele Massaro. Pietro Paolo Virdis został kolejnym królem strzelców w barwach Milanu, strzelając 17 bramek.

W czerwcu tego roku Milan wziął udział w trzeciej edycji turnieju Mundialito, gdzie wzmocniony reprezentantem Holandii Frankiem Rijkaardem zaliczył najlepszy występ z dotychczasowych, zdobywając nieoficjalne klubowe mistrzostwo świata. Zespół wygrał 3 mecze, 1 remisując, strzelając 4 bramki i nie tracąc żadnej.

W sezonie 1987/88 nowym trenerem Milanu został Arrigo Sacchi. Nowymi zawodnikami zostali Holendrzy: Marco van Basten i Ruud Gullit oraz Alessandro Costacurta ze szkółki klubowej. Gullit pod koniec roku zdobył Złotą Piłkę dla najlepszego piłkarza Europy.

Mimo średniego początku rozgrywek ligowych (a także odpadnięciu już w drugiej rundzie europejskich pucharów z późniejszym finalistą, Espanyolem Barcelona), Milan zdobył jedenasty tytuł mistrzowski, po niesamowitej walce z SSC Napoli z Maradoną w składzie. Na 3 kolejki przed końcem Napoli, które jak na mistrza Włoch przystało prowadziło od samego początku sezonu, miało punkt przewagi nad Milanem.

W 28 kolejce obie zagrały ze sobą na stadionie San Paolo w Neapolu. Po znakomitym spotkaniu Milan wygrał 3:2. Bramki strzelali: Virdis (36', 1:0), Maradona (45', 1:1), Virdis (68', 2:1), van Basten (76', 3:1), Careca (78', 3:2). A tak wyglądały ostatnie mecze: Milan - remis, Napoli - porażka, Milan - remis, Napoli - porażka.

Mistrzowski skład Milanu 1988: Giulio Nuciari, Giovanni Galli - Filippo Galli, Walter Bianchi, Mauro Tassotti, Franco Baresi, Paolo Maldini, Alessandro Costacurta, Roberto Mussi - Emiliano Verga Rufo, Carlo Ancelotti, Roberto Donadoni, Alberigo Evani, Francesco Zanoncelli, Angelo Colombo, Ruud Gullit, Mario Bortolazzi - Massimiliano Cappellini, Graziano Mannari, Antonio Pietro Paolo Virdis, Marco Van Basten, Daniele Massaro

Sezon 1988/89 obfitował w dramatyczne mecze w Pucharze Europy. Rossoneri po dramatycznych meczach 1/8 finału wyeliminowali Crveną Zvezdę i Werder Brema. Rewanżowy mecz z Jugosłowianami został przerwany z powodu mgły, przy wyniku 1:1 i czerwonej kartce dla Virdisa. Następnego dnia spotkanie zostało powtórzone. Mecz obfitował w dramatyczne wydarzenia, nie tylko sportowe. Roberto Donadoni w starciu z rywalem stracił przytomność, dusząc się. W ostatniej chwili od śmierci uratował go klubowy lekarz, łamiąc mu szczękę w celu udrożnienia dróg oddechowych. Ostatecznie oba mecze z Crveną zakończyły się wynikami 1:1. Rzuty karne Milan wygrał 4-2, dzięki dwóm obronionym strzałom przez bramkarza Giovanniego Gallego.

Rok 1988 zakończył się przyznaniem Złotej Piłki Marco van Bastenowi, a wszystkie miejsca na podium zajęli piłkarze Milanu.

W ćwierćfinale Pucharu Europy z Werderem Brema padła zaledwie jedna bramka, strzelona przez van Bastena z karnego.

W półfinale, w rewanżowym meczu na San Siro (pierwszym mecz zakończył się remisem 1:1) doszło do kuriozalnego wyniku - Real poległ aż 0:5 (bramki: Ancelotti, Rijkaard, Gullit, Van Basten i Donadoni).

W finale, 24 maja 1989 r. na Camp Nou w Barcelonie Milan wygrał ze Steauą Bukareszt 4:0. W stolicy Katalonii pojawiło się prawie 100 tysięcy kibiców Milanu. Taka liczba kibiców w meczu wyjazdowym była i jest do dzisiaj rekordem w historii klubowej piłki nożnej.

Gra w Pucharze Europy odbiła się na wynikach Milanu w lidze - trzecie miejsce mistrzów Włoch, za Interem i Napoli.

Latem 1989 r. Milan zdobył pierwszy w historii Superpuchar Włoch (jeszcze za zeszły sezon), pokonując Sampdorię 3:1.

W kolejnym sezonie Milan kontynuował wspaniałą grę (m.in. z nowym graczem, Marco Simone. Najpierw zdobył Superpuchar Europy (1:1 i 1:0 z Barceloną) za miniony sezon. Potem, po zwycięstwie w dogrywce 1:0 i bramce z rzutu wolnego Evaniego w ostatniej minucie nad kolumbijskim Nacional Medellín dołożył Puchar Interkontynentalny.

W plebiscycie Złotej Piłki za miniony rok znowu wygrał Marco van Basten. Dwa kolejne miejsca po raz kolejny zajęli inni gracze Milanu - Baresi i Rijkaard. Te dwa lata były jedynymi w historii tej prestiżowej nagrody, kiedy całe podium było zajmowane przez piłkarzy jednego klubu.

W lidze rossoneri byli o krok od ponownego wywalczenia tytułu mistrzowskiego. Jednak w przedostatniej kolejce przegrali wyjazdowy mecz z Hellas Werona 1:2, po decydującej bramce w 89 minucie meczu. Rijkaard, Van Basten, Costacurta i trener Sacchi ujrzeli czerwone kartki. Po raz drugi, po roku 1973, klub z Werony "zabrał" Milanowi niemal pewny tytuł. Drugie w historii mistrzostwo przypadło Napoli. 19 bramek van Bastena i tytuł króla strzelców nie wystarczyły. Trzy dni później Milan przegrał na własnym boisku rewanż finału Pucharu Włoch z Juventusem (0:1, w pierwszym meczu Milan bezbramkowo zremisował).

Jednak w Pucharze Europy Milan nie miał sobie równych. Drugi raz z rzędu awansował do wielkiego finału. Na stadionie w Wiedniu Mediolańczycy pokonali 1:0 SL Benfica, broniąc trofeum zdobytego rok wcześniej.

W następnym sezonie - Superpuchar Europy (1:1 i 2:0 z Sampdorią i Puchar Interkontynentalny (3:0 z Club Olimpia). Milan przez 2 lata zdobył wszystko co było do zdobycia w rozgrywkach międzynarodowych.

W Serie A mediolański zespół zajął drugie miejsce, 5 punktów za Sampdorią dla której był to pierwszy tytuł. W Pucharze Włoch - odpadł w półfinale z Romą, po samobójczej bramce van Bastena.

W Pucharze Europy Milan trafił w ćwierćfinale na Olympique Marsylia. Po remisie 1:1 w pierwszym meczu na własnym boisku, w rewanżu do 88. minuty rossoneri przegrywali 0:1 Wtedy na stadionie zgasło światło. Po naprawie oświetlenia piłkarze Milanu odmówili powrotu na boisko. Zespół został za to ukarany walkowerem i wykluczony z kolejnej edycji rozgrywek europejskich.

Sezon 1991/92 Sezon 1991/92, pod wodzą Fabio Capello, Milan zakończył niespodziewanym wynikiem. O ile mistrzostwa Włoch było w planie, to takiego bilansu nie spodziewał się nikt: Milan w 34 ligowych kolejkach odniósł 22 zwycięstwa i wywalczył 12 remisów, nie ponosząc ani jednej porażki. Capello i jego drużyna stali się tym samym pierwszym zespołem, który zdobył mistrzostwo bez przegranej w ciągu całego ligowego sezonu. Van Basten po raz drugi został królem strzelców (25 goli). Jedyny mecz we wszystkich rozgrywkach Milan przegrał w półfinale Pucharu Włoch z Juventusem. Mistrzowski skład Milanu 1992: Sebastiano Rossi, Francesco Antonioli - Filippo Galli, Franco Baresi, Mauro Tassotti, Enzo Gambaro, Alessandro Costacurta, Paolo Maldini - Carlo Ancelotti, Diego Fuser, Alberigo Evani, Demetrio Albertini, Roberto Donadoni, Franklin Edmundo Rijkaard, Ruud Gullit - Giovanni Cornacchini, Marco Simone, Marco Van Basten, Daniele Massaro, Aldo Serena

Kolejny sezon rozpoczął się od pojawienia w Milanie nowych graczy: Papina, Savićevića, Bobana, i Eranio. Najważniejszym jednak nabytkiem klubu miał być Gianluigi Lentini, który przeszedł z Torino FC za rekordową wówczas kwotę 20 milionów dolarów. Latem Milan zdobył kolejny Superpuchar Włoch, a następnie rozpoczął ligę, w której już od pierwszej kolejki objął prowadzenie.

Po rocznej karencji w pucharach i zdobyciu tytułu mistrzowskiego, Milan powrócił do walki o najważniejsze klubowe trofeum Europy. W drodze do finału Mediolańczycy wygrali wszystkie spotkania. W najważniejszym meczu czekał na nich Olympique, o którym mieli złe wspomnienia sprzed dwóch lat. Jednak francuski zespół znów nie dał się pokonać. Milan przegrał 0:1, a Marsylczycy zdobyli swój pierwszy i jedyny Puchar Europy.

W lidze rossoneri nie mieli już sobie równych i obronili tytuł. W międzyczasie Milan określany był we Włoszech mianem "Niezwyciężeni" (Gli Invincibili). Klub zanotował serię 58 meczów w lidze bez porażki, co do dzisiaj jest rekordem Italii i jednym z czołowych wyników na świecie. Trzon defensywy stanowili Franco Baresi i Paolo Maldini, według wielu ekspertów czołowi, być może nawet najlepsi obrońcy w historii futbolu.

W Pucharze Włoch rossoneri po raz trzeci z rzędu zostali wyeliminowani w półfinale.

W grudniu 1992 r. miało miejsce nieprzyjemne wydarzenie. W meczu z Anconą kontuzji doznał Marco van Basten. Po kilku miesiącach leczenia kontuzji wrócił, jednak uraz okazał się zbyt poważny. Po występie w meczu z Olympique przez 2 lata widniał w kadrze Milanu, jednak nie zagrał już ani razu, kończąc w ten sposób karierę. Za rok 1992 zdążył odebrać jeszcze Złotą Piłkę po raz trzeci w karierze.

Mistrzowski skład Milanu 1993: Sebastiano Rossi, Carlo Cudicini, Francesco Antonioli - Franco Baresi, Stefano Nava, Paolo Maldini, Enzo Gambaro, Alessandro Costacurta, Filippo Galli, Mauro Tassotti - Fernando De Napoli, Demetrio Albertini, Franklin Edmundo Rijkaard, Alberigo Evani, Dejan Savicevic, Stefano Eranio, Ruud Gullit, Zvonimir Boban, Roberto Donadoni - Jean Pierre Papin, Aldo Serena, Marco Van Basten, Daniele Massaro, Gianluigi Lentini, Marco Simone

Przed rozpoczęciem kolejnego sezonu wyszła na jaw afera korupcyjna w lidze francuskiej, z udziałem m.in. zespołu Olympique. Drużyna ta została zdegradowana do drugiej ligi, tracąc też tytuł mistrza Francji i prawo gry w europejskich pucharach. Pojawiły się głosy w sprawie odebranie Marsylczykom Pucharu Europy bądź ponownego rozegrania finału w składzie Milan - Rangers, jednak UEFA postanowiła nie odbierać trofeum. Marsylia została jednak wykluczona z meczów o Superpuchar Europy i Puchar Interkontynentalny, a jej miejsce zajął Milan. Jednak nie odniósł on sukcesów przegrywając odpowiednio z AC Parma (1:0 na wyjeździe i niespodziewanie 0:2 u siebie) oraz z São Paulo F.C. (2:3). Mimo to w klubowym rankingu IFFHS Milan po raz pierwszy zajął pierwsze miejsce.

Era Holendrów w Milanie została zakończona. Lentini wziął udział w wypadku drogowym, po którym już nigdy nie grał tak jak wcześniej. Mimo to klub po raz drugi z rzędu doszedł do finału Ligi Mistrzów. Przeciwnikiem miała być drużyna Barcelony, prowadzona przez Johanna Cruyffa. Katalończycy byli zdecydowanym faworytem tego spotkania. Jednak na Stadionie Olimpijskim w Atenach Milan udzielił swoim przeciwnikom srogiej lekcji futbolu, wygrywając aż 4:0. Mecz ten został uznany za najlepszy w całej stuletniej historii mediolańskiego klubu.

Za głównego autora tego sukcesu był przez wielu uważany trener Capello, który potrafił skutecznie zapanować nad indywidualnościami zespołu. Do sukcesu w Europie Milan dołożył sukces we Włoszech. Wygrywając rozgrywki Serie A, zdobył swoje czternaste mistrzostwo, trzecie z rzędu. Powtórzył w ten sposób osiągnięcie Interu Mediolan z sezonu 1964/65, wygrywając w tym samym sezonie Puchar Europy i ligę włoską. Dodatkowo Sebastiano Rossi ustanowił rekord Serie A - 929 minut bez puszczonej bramki, nie pobity do dzisiaj. Mistrzowski skład Milanu 1994: Mario Ielpo, Francesco Antonioli, Sebastiano Rossi - Filippo Galli, Mirko Sadotti, Stefano Nava, Franco Baresi, Paolo Maldini, Christian Panucci, Mauro Tassotti, Alessandro Costacurta - Marcel Desailly, Alessandro Orlando, Dejan Savicevic, Brian Laudrup, Fernando De Napoli, Angelo Carbone, Francesco Cozza, Roberto Donadoni, Stefano Eranio, Zvonimir Boban, Demetrio Albertini - Jean Pierre Papin, Marco Simone, Daniele Guerzoni, Gianluigi Lentini, Daniele Massaro, Florin Valeriu Raducioiu

Pod koniec roku 1994 przyszła porażka w Pucharze Interkontynentalnym z Vélezem Sársfield, a na początku roku 1995 Milan zdobył Superpuchar Europy za poprzedni sezon, pokonując Arsenal F.C. W lidze zespół grał nieco słabiej, zajmując ostatecznie czwarte miejsce.

W Lidze Mistrzów również nie grał tak dobrze jak oczekiwano, ale udało mu się awansować do finału, gdzie spotkał się z Ajaksem Amsterdam. Holendrzy dwukrotnie pokonali Milan w fazie grupowej, a w finale zrobili to po raz trzeci, wygrywając 1:0 po bramce Patricka Kluiverta, który po dwóch latach trafi do mediolańskiej drużyny.

Sezon 1995/96 Sezon 1995/96 był ostatnim w roli Fabio Capello jako trenera Milanu. Zakończył go piętnastym tytułem mistrzów Włoch (7:1 z Cremonese w ostatniej kolejce), czwartym w ciągu pięciu lat, zdobytym z dużą łatwością (8 punktów przewagi nad Juventusem). W zespole od początku sezonu grali George Weah i Roberto Baggio. Weah pod koniec roku otrzymał Złotą Piłkę. W Pucharze UEFA Milan niespodziewanie zakończył grę już w ćwierćfinale. Po zwycięstwie w pierwszym meczu z Girondins Bordeaux 2:0 Mediolańczycy byli pewni awansu, jednak rewanż przegrali aż 0:3, a dużą rolę w tym wyniku odegrał późniejszy lider francuskiej reprezentacji, Zinédine Zidane. Po tej porażce zakończyła się epoka wielkiego Milanu z lat 90. Mistrzowski skład Milanu 1996: Sebastiano Rossi, Gabriele Aldegani, Mario Ielpo - Mauro Tassotti, Claudio Mastropasqua, Mario Stancanelli, Franco Baresi, Alessandro Costacurta, Filippo Galli, Paolo Maldini, Francesco Coco, Marcel Desailly, Christian Panucci - Stefano Eranio, Tomas Locatelli, Gianluigi Lentini, Roberto Baggio, Demetrio Albertini, Dejan Savicevic, Roberto Donadoni, Patrick Vieira, Zvonimir Boban, Massimo Ambrosini, Gianluca Sordo - Paolo Di Canio, Paulo Futre, Marco Simone, George Weah Niepokonani w pucharach Milan 4 razy zdobywał europejskie trofeum nie odnosząc ani jednej porażki w całych rozgrywkach. 1967/68 - PZP 4 zwycięstwa, 6 remisów, bramki 17-7 1972/73 - PZP 7 zwycięstw, 2 remisy, bramki 15-4 1988/89 - PE 5 zwycięstw, 4 remisy, bramki 20-5 1993/94 - PE 7 zwycięstw, 5 remisów, bramki 21-2 Czytaj dalej >>>

Źródła drukowane:

• Almanacco Illustrato del Milan wyd. II, pr. zbiorowa, wyd. Panini, marzec 2005
• Almanacco Illustrato del Calcio - La Storia 1898-2004, wyd. Panini, 2005
• Carlo Fontanelli, Piu` che uno scudetto. La palla dapples, seria "La biblioteca del Calcio", wyd. Geo Edizioni, 2000
• Europejskie finały od A do Z, seria "Encyklopedia Piłkarska FUJI", tom 23, p. red. Andrzeja Gowarzewskiego, wyd. GiA, 1999, ISBN 83-905424-9-8
• Forza Milan!, numery od 12/2004 do 6/2005
• Il libro del calcio italiano, dodatek do Il Corriere dello Sport-Stadio, październik 2000
• Od Realu do Barcelony: historia pucharu mistrzów, seria "Encyklopedia Piłkarska FUJI", tom 4, p. red. Henryka Bilińskiego, wyd. GiA, 1992, ISBN 83-90022-73-5
• Puchar UEFA. Puchar Targów i UEFA. Historia EC3, seria "Encyklopedia Piłkarska FUJI", tom 18, p. red. Andrzeja Gowarzewskiego, wyd. GiA, 1996, ISBN 83-905424-1-2
• Puchar zdobywców : historia PEZP, seria "Encyklopedia Piłkarska FUJI", tom 6, p. red. Wojciecha Batko, wyd. GiA, 1992, ISBN 83-90022-75-1

Źródła internetowe:

• http://www.acmilan.pl [dostęp 20 września 2007]
• http://www.rsssf.com [dostęp 20 września 2007]

• Historia A.C. Milan (do 1922)
• Historia A.C. Milan (1922-1950)
• Historia A.C. Milan (1950-1979)
• Historia A.C. Milan (od 1996)