Ham Mukasa

Ham Mukasa
Ilustracja
Ham Mukasa (po lewej stronie) z Apolo Kagwą, 1902 rok
Data urodzenia

1868

Data śmierci

1956

Zawód, zajęcie

pisarz, językoznawca

Multimedia w Wikimedia Commons

Ham Mukasa także Rwamujonjoza[1] (ur. 1868, zm. 1956) – bugandyjski pisarz i językoznawca; sekretarz wieloletniego premiera Bugandy Apolo Kagwy (1865–1927); szef Kyaggwe.

Życiorys

Ham Mukasa urodził się w 1868 roku[2][a]. Przebywał jako paź na dworze króla Mutesy I[2], gdzie przeszedł na chrześcijaństwo i odebrał nieformalne wykształcenie od pierwszych misjonarzy[1]. W konflikcie na dworze opowiedział się po stronie frakcji chrześcijańskiej[2]. Należał do kościoła anglikańskiego[2]. Posługiwał się płynnie suahili i językiem angielskim, co pozwoliło mu na zdobycie sekretarza Apolo Kagwy[2], który pełnił funkcję premiera Bugandy – katikiro w latach 1889–1926[3]. Mukasa był sekretarzem Kagwy od 1900 roku[1].

Mukasa studiował języki i zajmował się tłumaczeniami[2]. Napisał jedną z pierwszych gramatyk i jeden z pierwszych glosariuszy języka luganda[2]. Opracował również komentarz do Ewangelii Mateusza[2]. Mówiono o nim „uczony, który nigdy nie chodził do szkoły”[1].

Towarzyszył Kagwie w podróży do Wielkiej Brytanii na ceremonię koronacji Edwarda VII[4][5], podczas której prowadził dziennik wydany w 1904 roku pod tytułem Uganda’s Katikiro in England: Being the Official Account of His Visit to the Coronation of His Majesty Edward VII[2].

Był szefem Kyaggwe a w 1935 roku przeszedł na emeryturę w 1935 roku[1]. Zmarł w 1956 roku[2][1].

Uwagi

  1. ↑ Inne źródła – zob. strona Fundacji Hama Mukasy – podają rok 1871.

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f Ham Mukasa Foundation: Ham Mukasa Ssekibobo Of Buganda - Life history. [dostęp 2017-10-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-10-14)]. (ang.).
  2. ↑ a b c d e f g h i j Simon Gikandi: Ham Mukasa. W: Simon Gikandi: Encyclopedia of African Literature. Routledge, 2003. ISBN 978-1-134-58222-8. [dostęp 2017-10-14]. (ang.).
  3. ↑ Sir Apolo Kagwa, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2017-10-09] (ang.).
  4. ↑ Henry Louis Gates, Jr., Emmanuel Akyeampong, Steven J. Niven: Dictionary of African Biography. Oxford University Press USA, 2012, s. 266–268. ISBN 978-0-19-538207-5. [dostęp 2017-10-09]. (ang.).
  5. ↑ Ham Mukasa: Uganda’s Katikiro in England: Being the Official Account of His Visit to the Coronation of His Majesty Edward VII.. London: Hutchinson & Company, 1904. [dostęp 2017-10-09]. (ang.).