HEPA (ang.High Efficiency Particulate Air) – jedna z grup wysokoskutecznych filtrów powietrza. Ich badanie i klasyfikację opisuje norma EN 1822-1:2009[1].
Filtry HEPA w instalacjach wentylacyjnych stosowane są przede wszystkim jako filtry końcowe pomieszczeń o wysokich i bardzo wysokich wymaganiach dotyczących czystości powietrza, jak np.[2]:
Filtry tego typu są stosowane również jako wstępne filtry instalacji wyciągowych powietrza – w przypadku, gdy w wyciąganym powietrzu mogą znaleźć się zanieczyszczenia mogące być potencjalnie szkodliwymi dla środowiska. Przykładem takiego zastosowania jest usuwanie powietrza z obiektów nuklearnych[2].
Ponadto filtry HEPA stosowane są również w indywidualnych urządzeniach, jak:
laboratoryjne komory laminarne,
odkurzacze,
oczyszczacze powietrza.
Filtry HEPA wykonywane są z włókien szklanych. Są skuteczne dla cząsteczek ≥ 0,01 µm. Zatrzymują większość (zależnie od klasy co najmniej 99,95% lub 99,995%) zanieczyszczeń mechanicznych o rozmiarze 0,3 µm. Sprawność określana jest dla tej wielkości cząstki, ponieważ właśnie dla takich cząstek sprawność filtrów HEPA jest najniższa. Dla innych cząstek – zarówno większych jak i mniejszych sprawność filtracji będzie jeszcze wyższa[3]. Tak wysoka skuteczność filtracji pozwala usunąć z powietrza między innymi: komórki grzybów, pierwotniaki, bakterie oraz wiele wirusów.
Klasyfikacja filtrów HEPA według normy N1822-1: 2009:[4]
Klasa filtra
Skuteczność całkowita filtracji
Wykorzystanie
EPA E10
85%
obiekty przemysłowe
oczyszczacze powietrza
odkurzacze
klimatyzatory
EPA E11
95%
EPA E12
99,5%
szpitale
zakłady produkujące żywność
laboratoria
przemysł farmaceutyczny
oczyszczacze powietrza
odkurzacze
klimatyzatory
HEPA H13
99,95%
HEPA H14
99,995%
szpitale o podwyższonych standardach
oczyszczacze powietrza
odkurzacze
klimatyzatory
ULPA U15
99,9995%
produkowane z myślą o miejscach, które muszą spełniać bardzo restrykcyjne wymogi w zakresie jakości powietrza
przemysł nuklearny, farmaceutyczny, pirotechniczny, energetyczny i spożywczy
ULPA U16
99,99995%
ULPA U17
99,999995%
Dla prawidłowego działania filtra HEPA i utrzymania jego sprawności konieczne jest jego właściwe osadzenie.