Grunwald (planowana lecz nie wdrożona nazwa: Samin[1]) – dawna gromada, czyli najmniejsza jednostka podziału terytorialnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1954–1972.
Gromady, z gromadzkimi radami narodowymi (GRN) jako organami władzy najniższego stopnia na wsi, funkcjonowały od reformy reorganizującej administrację wiejską przeprowadzonej jesienią 1954[2] do momentu ich zniesienia z dniem 1 stycznia 1973[3], tym samym wypierając organizację gminną w latach 1954–1972[4][5].
Gromadę Grunwald z siedzibą GRN w Grunwaldzie utworzono – jako jedną z 8759 gromad na obszarze Polski[4] – w powiecie ostródzkim w woj. olsztyńskim na mocy uchwały nr 22 WRN w Olsztynie z dnia 4 października 1954. W skład jednostki weszły obszary dotychczasowych gromad[6] Grunwald, Frygnowo i Ostrowite ze zniesionej gminy Grunwald oraz obszar dotychczasowej gromady Samin ze zniesionej gminy Dąbrówno w tymże powiecie[7]. Dla gromady ustalono 13 członków gromadzkiej rady narodowej[1]. Gromada powstała w miejsce planowanej gromady Samin z siedzibą w Saminie[1].
1 stycznia 1960 do gromady Grunwald włączono obszar zniesionej gromady Stębark w tymże powiecie[8].
31 grudnia 1961 do gromady Grunwald włączono wieś Mielno, osady Grabniak, Omin i Wola Wysoka, PGR Tymawa oraz leśniczówkę Tymawka ze zniesionej gromady Pawłowo w tymże powiecie[9].
30 czerwca 1968 siedzibę GRN gromady Grunwald przeniesiono z Grunwaldu do Stębarka, pozostawiając jednak nazwę gromady Grunwald[10][11].
22 grudnia 1971 do gromady Grunwald włączono miejscowości Marcinkowo i Udzikowo ze zniesionej gromady Marwałd w tymże powiecie[12].
Gromada przetrwała do końca 1972 roku, czyli do kolejnej reformy gminnej[11]. 1 stycznia 1973 w powiecie ostródzkim reaktywowano gminę Grunwald, jednak z siedzibą gminnej rady narodowej w Gierzwałdzie[13][14].
Przypisy
- ↑ a b c Uchwała Nr XLVII/229 Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Ostródzie z dnia 5 października 1954 r. w przedmiocie ustalenia liczby członków gromadzkich rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 9 października 1954 r., Nr. 9, Poz. 42)
- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
- ↑ a b Podział administracyjny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Warszawa: Urząd Rady Ministrów – Biuro do spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1956. Brak numerów stron w książce
- ↑ Mała Encyklopedia Powszechna PWN. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959. Brak numerów stron w książce
- ↑ Gromady istniały także po II wojnie światowej jako jednostka pomocnicza gmin.
- ↑ Uchwała Nr 22 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 4 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu ostródzkiego; w ramach Zarządzenia Nr 13 Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 30 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 4 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 20 grudnia 1954 r., Nr. 11, Poz. 50)
- ↑ Uchwała Nr III/9f/59 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 21 lipca 1959 r. w sprawie zniesienia niektórych gromad w województwie olsztyńskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 30 grudnia 1959 r., Nr. 28, Poz. 81)
- ↑ Uchwała Nr III/19/61 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 12 października 1961 r. w sprawie zniesienia niektórych gromad na terenie województwa olsztyńskiego (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 9 grudnia 1961 r., Nr. 22, Poz. 191)
- ↑ Uchwała Nr XVII/75/68 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 24 kwietnia 1968 r. w sprawie zmiany siedziby Gromadzkiej Rady Narodowej z Grunwaldu do Stębarka w powiecie ostródzkim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 31 lipca 1968 r., Nr. 9, Poz. 86)
- ↑ a b Wykaz miast, osiedli i gromad: stan z dn. 1 I 1971 r., Cz. 1. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny – Biuro Spisów, 1971. Brak numerów stron w książce
- ↑ Uchwała Nr XIV/49/71 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 28 września 1971 r. w sprawie zniesienia niektórych gromad na terenie województwa olsztyńskiego (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 22 grudnia 1971 r., Nr. 13, Poz. 140)
- ↑ Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 7 grudnia 1972 r., Nr 13, Poz. 176)
- ↑ Zapisano błędnie "w Gietrzwałdzie"