Gogolin I (Gogolin Pierwsza) – dawna gmina wiejska istniejąca w latach 1945–1954[2] w woj. śląskim i woj. opolskim (dzisiejsze woj. opolskie). Siedzibą władz gminy była wieś[3] Gogolin.
Gmina zbiorowa (o charakterze jednostkowym) Gogolin I powstała po II wojnie światowej (w grudniu 1945[4]) w powiecie strzeleckim na terenie tzw. Ziem Odzyskanych (tzw. I okręg administracyjny – Śląsk Opolski[5][6]), powierzonym 18 marca 1945 administracji wojewody śląskiego[6][7], a z dniem 28 czerwca 1946 przyłączonym do woj. śląskiego (śląsko-dąbrowskiego)[8][9]. Nazwa Gogolin I została użyta aby gminę móc odróżnić od sąsiedniej wiejskiej gminy Gogolin II, również z siedzibą w Gogolinie[10].
Według stanu z 1 stycznia 1946 gmina składała się z samego Gogolina i przez to nie była podzielona na gromady[11]. Gminy wiejskie w granicach jednej miejscowości (szczególnie na Śląsku Opolskim) były zjawiskiem rzadkim (inne przykłady gmin tego typu to gmina Zawadzkie i gmina Kędzierzyn (jedyne drugie w regionie), a także gmina Tarnogród, gmina Oleszyce, gmina Skępe i gmina Legionowo. 6 lipca 1950 zmieniono nazwę woj. śląskiego na katowickie; równocześnie gmina Gogolin I wraz z całym powiatem strzeleckim weszła w skład nowo utworzonego woj. opolskiego[12].
Według stanu z 1 lipca 1952 gmina w dalszym ciągu składała się z samej siedziby i nie była podzielona na gromady[13]. Gmina została zniesiona 29 września 1954 wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[14]. Jednostki nie przywrócono 1 stycznia 1973 wraz z kolejną reformą reaktywującą gminy[15], a z jej dawnego obszaru oraz z obszaru dotychczasowej gminy Gogolin II utworzono nową gminę Gogolin w powiecie krapkowickim.
Przypisy
- ↑ a b Od 1945 pod administracją wojewody śląskiego; od 1946 jednostka administracyjna woj. śląskiego
- ↑ Od 1 grudnia 1945 do 28 września 1954
- ↑ Gogolin prawa osiedla otrzymał w 1958 (Dz.U. z 1957 r. nr 57, poz. 279), a prawa miejskie dopiero w 1967 (Dz.U. z 1966 r. nr 52, poz. 318); w 1956 został włączony do powiatu krapkowickiego (Dz.U. z 1955 r. nr 44, poz. 285)
- ↑ Rozporządzenie Wojewody Śląsko-Dąbrowskiego z dnia 27 listopada 1945 (Śląsko-Dąbrowski Dziennik Wojewódzki, Nr. 34, Kat, dnia 22 grudnia 1945 r.)
- ↑ Utworzony 14 marca 1945 decyzją Rady Ministrów
- ↑ a b Andrzej Gawryszewski: Ludność Polski w XX wieku (The population of Poland in the 20th century). Warszawa: Polska Akademia Nauk, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyńskiego, 2005, s. 43-44.
- ↑ Dokumentu podstawy prawnej nie odnaleziono
- ↑ Dz.U. z 1946 r. nr 28, poz. 177
- ↑ Na podstawie ustawy z dnia 11 września 1944 o organizacji i zakresie działania rad narodowych (Dz.U. z 1944 r. nr 5, poz. 22) oraz dekretu z 23 listopada 1944 o organizacji i zakresie działania samorządu terytorialnego (Dz.U. z 1944 r. nr 14, poz. 74)
- ↑ Dz.U. z 1934 r. nr 71, poz. 688 §6 (3)
- ↑ Podział administracyjny województwa śląsko-dąbrowskiego wraz ze skorowidzem gmin i gromad (stan z dnia 1 stycznia 1946), Wydawnictwa Instytutu Śląskiego, 1947
- ↑ Dz.U. z 1950 r. nr 28, poz. 255
- ↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
