Gelochelidon

Gelochelidon
C.L. Brehm, 1830[1]
Ilustracja
Rybitwa czarnodzioba (G. macrotarsa)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

siewkowe

Podrząd

mewowce

Parvordo

Larida

Nadrodzina

Laroidea

Rodzina

mewowate

Podrodzina

rybitwy

Rodzaj

Gelochelidon

Typ nomenklatoryczny

Sterna meridionalis C.L. Brehm, 1824 (= Sterna nilotica J.F. Gmelin, 1789)

Synonimy
Gatunki

2 gatunki – zobacz opis w tekście

Gelochelidonrodzaj ptaków z podrodziny rybitw (Sterninae) w obrębie rodziny mewowatych (Laridae).

Rozmieszczenie geograficzne

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Ameryce, Eurazji, Afryce i Australii[7].

Morfologia

Długość ciała 33–43 cm, rozpiętość skrzydeł 85–103 cm; masa ciała 130–320 g[7].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1830 roku niemiecki ornitolog Christian Ludwig Brehm w artykule poświęconym podwójnemu pierzeniu ptaków z rodziny mewowatych i gołębiowatych, opublikowanym w czasopiśmie „Isis von Oken”[1]. Gatunkiem typowym jest (oznaczenie monotypowe) rybitwa krótkodzioba (G. nilotica).

Etymologia

  • Gelochelidon (Chelochelidon, Gelichelidon, Geochelidon): gr. γελαω gelaō ‘śmiać się’; χελιδων khelidōn, χελιδονος khelidonos ‘jaskółka’ (tj. brzegówka lub rybitwa)[8].
  • Laropis: rodzaj Larus Linnaeus, 1758 (mewa); gr. -ωπις -ōpis ‘-twarzy’, od ωψ ōps, ωπος ōpos ‘twarz’[9]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Sterna anglica Montagu, 1813 (= Sterna nilotica J.F. Gmelin, 1789).
  • Laropsis: rodzaj Larus Linnaeus, 1758 (mewa); gr. οψις opsis ‘wygląd’[10].

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki[11]:

Uwagi

  1. a b c Niepoprawna późniejsza pisownia Gelochelidon C.L. Brehm, 1830.
  2. Nowa nazwa dla Wagler, 1832.

Przypisy

  1. a b Ch.L. Brehm. Ueber die doppelte Mauser der zur Sippe Taucher, Colymbus gehörigen Vögel. „Isis von Oken”. 23, s. 1225, 1830. (niem.). 
  2. J.G. Wagler. Neue Sippen und Gattungen der Säugthiere und Vögel. „Isis von Oken”. Jahrgang 1832, s. 1232, 1832. (niem.). 
  3. Ch.L. Brehm. Schilderung mehrerer Ausflüge nach Brinnis bey Delitzsch, 4 Stunden von Leipzig, in zoologischer, vorzüglich ornithologischer Hinsicht. „Isis von Oken”. Jahrgang 1842, s. 413, 1842. (niem.). 
  4. G.R. Gray: List of the specimens of birds in the collection of the British Museum. Cz. 2: Gallinæ, Grallæ and Anseres. London: printed by the order of the Trustees, 1844, s. 176. (ang.).
  5. J.C. Gundlach. Tabellarische Uebersicht aller bisher auf Cuba beobachteten Vögel. „Journal für Ornithologie”. 9 (53), s. 346, 1861. (niem.). 
  6. G.M. Mathews: Systema Avium Australasianarum: a systematic list of the birds of the Australasian region. (London): British Ornithologists’ Union, 1927, s. 135. (ang.).
  7. a b D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette, Gulls, Terns, and Skimmers (Laridae), version 1.0, [w:] S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2020, Gelochelidon, DOI10.2173/bow.larida1.01 [dostęp 2024-11-09] (ang.). Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji
  8. The Key to Scientific Names, Gelochelidon [dostęp 2024-11-09].
  9. The Key to Scientific Names, Laropis [dostęp 2024-11-09].
  10. The Key to Scientific Names, Laropsis [dostęp 2024-11-09].
  11. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Sterninae Bonaparte, 1838 - rybitwy (wersja: 2024-09-18). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2025-01-03].

Bibliografia

  • The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).